Trong những năm đói nghèo nàn ấy, xuất hiện bóng hình của một người nông dân ở làng Chợ Dầu ấy, đó là ông Hai. Ông Hai sống ở làng Chợ Dầu, là một người tự hào về làng, sống vui vẻ, yêu đời khi được làm việc với anh em trong làng. 

Ông Hai ung dung, háo hức vui vẻ bước thong thả , thênh ngang giữa đường vắng. Cảm giác sung sướng, lan tỏa niềm vui ấy của ông đến mọi người trong làng, như khiến cho mọi người thêm phần nào đỡ mỏi mệt và phấn chấn hơn sau ngày làm việc mệt mỏi. Ông Hai tiếp tục dõi bước đến phòng tin để lấy tin tức cho mình. Sau đó, ông lại tiếp tục dạo bước trên đường vui vẻ ,...

Lúc ông Hai ở quán nước ngồi nghỉ chân, ông bỗng nghe được tin khủng bố tinh thần ông từ một người đàn bà đang ẵm con. Người đàn bà ẵm con nói " Cả làng Chợ Dầu chúng nó theo Tây phản cách mạng", cong môi đỏng đảnh và tức giận nói . Lúc mới nghe tin, ông bàng hoàng, sững sờ, cổ nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê tê rân rân, cảm giác lúc đó thật xấu hổ và thất vọng. Thật sự là ông ko thể tin được cái tin cực sốc này, vì ông là người yêu làng, tự hào về làng nhưng bây giờ thành ra thế này, thực sự rất buồn và quá xấu hổ. Trên đường về nỗi xấu hổ xâm chiếm ông, ông chỉ biết cắm mặt mà đi, ai hỏi cũng khôn trả lời.

Khi về đến nhà, tủi hổ, nhục nhã của ông dâng trào đến tột độ. Ông bâng khuân suy nghĩ nội tâm đấu tranh nhau dai dẳng giữa tình yêu thương làng và sự thật đang được phơi bày. Ngôi làng mà ông đã gắn bó như người thân ruột thịt, và sự thật là làng đã theo giặc, khiến trái tim ông như vỡ tan làm đôi. Ông tâm sự đôi chút với thằng út, kể hết những điều trong lòng ra làm ông cảm thấy nhẹ nhõm hơn được phần nào.

Ba bốn hôm sau, ông Hai không dám bước chân ra khỏi nhà, chỉ quanh quẩn, nghe ngóng động tĩnh bên ngoài. Cảm thấy chột dạ khi thấy một đám đông, nghe tiếng Tây, Việt gian là ông ngồi ủ rủ ở một góc nhà, nín thít. Nỗi ám ảnh nặng nề đó đã biến thành sự sợ hãi thường trực trong lòng ông.

Khi nghe được tin làng cải chính. Ông Hai như một người khác, gương mặt ông tươi vui rạng rỡ, miệng bõm bẽm nhai trầu, cặp mắt hung đỏ, nhấp nháy. Ông bật dậy, lật đật đi khoe với mọi người. Vui vẻ đi khoe với mọi người " Tây nó đốt nhà tôi rồi, đốt nhẵn". Ông khẳng định với mọi người rằng " cái tin chợ Dầu đi theo Tây là hoàn toàn sai mục đích cả" .

Chắc thật là thế, số phận ông Hai khắc nghiệt. Ông Hai là người có tình yêu nước rộng lớn, bao trùm lên tình cảm với làng quê. Là một số phận hẩm hiu giữa dòng đời chiến tranh vất vả. Cho ông nhiều thứ cảm xúc không thể nói nên lời, từ xấu hổ, sợ hãi, không cảm xúc đến vui mừng khôn xiết khi biết tin làng không đổi thay,....