1. Ngày nay, khi xã hội càng phát triển thì những giá trị về đạo đức, giá trị con người lại càng thay đổi. Đặc biệt là ở giới trẻ, khi mà có những trường hợp với những hành động phản cảm đi ngược lại với truyền thống của dân tộc ta. Như là hành động “một cô thiếu nữ có “khuôn mặt ưa nhìn” đã phô ra trên Facebook cả một loạt ảnh ngồi ghếch chân trên bia mộ liệt sĩ…” - (Theo Nỗi sợ hãi không muốn “học làm người” – Mục Góc nhìn của nhà thơ Trần Đăng Khoa-Tuổi trẻ và đời sống, số 152 ngày 14/1/2013) Hành động của cô thiếu nữ đó thể hiện một sự tư duy, lối sống và cách hành động vô cùng thiếu văn hóa. Ở Việt Nam, người con gái luôn được giáo dục rằng phải biết nết na, thùy mị, biết học ăn học nói học đứng học ngồi, biết trên biết dưới, biết trong biết ngoài. Đủ thấy sự quan trọng trong cách ứng xử của người con gái. Vậy mà cô thiếu nữ trên lại có những hành động bất kính “trên những bia mộ liệt sỹ”. -- một nơi trang nghiêm, đáng ra phải tỏ lòng tôn kính và biết ơn. Không những thế còn đăng lên facebook cho mọi người xem. Đủ thấy sự suy đồi trong cách sống và suy nghĩ của cô thiếu nữ có “khuôn mặt ưa nhìn này”. Hiện nay tình trạng một bộ phận thanh, thiếu niên có suy nghĩ và hành động lệch lạc, có hành vi phản cảm, thiếu văn hóa, đi ngược lại truyền thống đạo lí… là không ít. Tình trạng giới trẻ sống buông thả, không coi trọng giá trị đạo đức, văn hóa đã và đang diễn ra ở nhiều nơi. Đó là những hành vi bạo lực học đường. Cách đây không lâu người ta choáng váng vì một đoạn video clip nữ sinh đánh bạn đăng tải trên Internet. Trong clip này một cô bé đang bị nữ sinh tóc ngắn vừa đánh tới tấp vào mặt vừa chửi tục với kiểu “dạy dỗ” rất anh chị. Trong khi đó nhiều học sinh khác ngồi chễm chệ ở ghế đá và thản nhiên nhìn vụ đánh hội đồng này. Một thái độ vô cảm không thể ngờ được! Hay vấn đề ăn mặc hở hang của các bạn thanh niên hiện nay. Quá ngắn, quá mỏng, quá hở hoặc kì quặc là những từ người ta thường dùng để chỉ phong cách ăn mặc này. Tại các thành phố lớn, ta vẫn thường gặp những bạn trẻ có cách ăn mặc táo bạo này. Những chiếc áo quá mỏng, quá hở, quần jean xé gấu, áo thun in hình ảnh đầu lâu phản cảm hoặc những dòng chữ tối nghĩa hoặc tục tĩu,… vẫn thường xuất hiện trên đường phố. Mục đích là tạo ra sự khác biệt, gây chú ý từ người khác. Nhưng điều mà các bạn trẻ chú ý không phải là phong cách đẹp đẽ, kín đáo, phù hợp. Cái các bạn quan tâm là sự lập dị, bụi bặm hoặc hở hang. Một xu hướng thời trang “lệch chuẩn” có dấu hiệu bùng phát mạnh.
Vậy nguyên nhân của những hành vi thiếu lệch chuẩn đó là do đâu? Khách quan mà nói đó có thể do thiếu vắng mối quan tâm, sự giáo dục của gia đình và nhà trường. Khi mà cha mẹ quá chú trọng vào công việc kiếm tiền mà không để ý tới suy nghĩ và hành động của con cái mình. Để cho chúng tự do phát triển theo hướng tiêu cực.Không hiểu hết được những giá trị văn hóa, truyền thống của con người Việt Nam. Hay do ảnh hưởng từ phim ảnh, intrernet, sự tràn lan của lối sống cá nhân thích làm nổi, thích gây sốc để nhiều người biết đến. Điều này cũng rất dễ thấy, khi mà hiện nay mạng xã hội, các trang kênh giải trí ngày một phát triển. Tiếp cận tới thanh thiếu niên theo nhiều hướng khác nhau. Nó như một con dao hai lưỡi. Một phần là những lợi ích không thể phủ nhận như cung cấp thông tin, kết nối moi người… Nhưng một phần nó cũng ảnh hưởng xấu tới người dùng đặc biệt là những bạn thanh thiếu niên khi có quá nhiều thông tin tiêu cực, gây shock…Còn nguyên nhân chủ quan là do chính bản thân của mỗi người. Nhiều thanh thiếu niên tuy được sinh ra và lớn lên ở môi trường giáo dục tốt nhưng lại có suy nghĩ và hành động lệch lạc, bởi họ không có ý thức hoàn thiện mình cũng như tự bồi đắp tâm hồn mình bằng những cách cư xử có văn hóa. Họ bỏ mặc mình buông thả mà không hề có suy nghĩ mình phải tốt lên, mặc cho gia đình quan tâm và giáo dục như nào.
Hâu quả của những hành động thiếu văn hóa, thiếu suy nghĩ của giới trẻ là rất lớn. Đầu tiên nó sẽ ảnh hưởng tới chính bản thân họ. Họ sẽ bị cả xã hội lên án, chỉ trích vì những hành động đi ngược chuẩn mực của mình. Điều đó đôi khi sẽ ảnh hưởng tới tâm lý của họ. Khiến họ cảm thấy sợ hãi khi phải một mình hứng chịu tất cả những lời lẽ không mấy dễ chịu của xã hội, truyền thông. Không chỉ ảnh hưởng tới bản thân, những hành động đó còn ảnh hưởng tới xã hội, tới những người xung quanh, gây xôn xao, bất bình trong dư luận, làm tổn thương, xúc phạm đến những giá trị đạo đức, đi ngược lại truyền thống đạo lí tốt đẹp "Uống nước nhớ nguồn"... Tác động không tốt đến những người trẻ khác.
Để khắc phục những tình trạng đó cần nâng cao nhận thức ở giới trẻ. Để làm được điều đó cần có sự phối hợp của nhà trường, gia đình và toàn xã hội. Ở những đoàn thanh niên cần thường xuyên tổ chức các diễn đàn để tuyên truyền, giáo dục thanh niên về lối sống đẹp và giữ gìn truyền thống "Uống nước nhớ nguồn". Để các bạn trẻ có thể hiểu được vẻ đẹp của các giá trị truyền thống từ đó mà có những hành động đúng đắn, đúng chuẩn mực. Những hình ảnh phản cảm trong cuộc sống ngày thường cũng như trên các mạng xã hội cần được dư luận phê phán quyết liệt, gia đình và nhà trường phải nghiêm khác, nhắc nhở và giáo dục để cho các bạn trẻ thay đổi suy nghĩ và hành động của mình. Hướng tới hoàn thiện bản thân theo hướng tích cực hơn.
Qua những hiện tượng lệch chuẩn trên em thấy rõ sự cần thiết phải tích cực trau dồi nhân cách, bồi đắp những giá trị đạo đức, văn hóa, đặc biệt là đạo lí "Uống nước nhớ nguồn".Kiên quyết lên án và ngăn chặn những biểu hiện của lối sống vô cảm, thiếu văn hóa để xã hội lành mạnh, tiến bộ hơn