Sau khi thu hoạch lúa, việc phơi khô thóc hoặc sấy khô thóc trước khi cất bảo quản là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng thóc và an toàn cho cây trồng trong mùa sau. Lý do cần phải phơi hoặc sấy khô thóc xuất phát từ đặc điểm sinh lý của hạt thóc sau thu hoạch và tác động của nước trong hạt.

1. Lượng nước trong hạt thóc: Sau khi thu hoạch, hạt thóc còn tươi chứa một lượng nước lớn, chiếm khoảng 20-30% trọng lượng của hạt. Lượng nước này khiến hạt thóc còn tươi có độ ẩm cao, không ổn định để bảo quản lâu dài. Nếu không được làm khô, hạt thóc có thể bị hư hỏng trong quá trình lưu trữ.

2. Quá trình phơi khô thóc: Khi thóc được phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô, lượng nước trong hạt sẽ giảm đi. Việc này giúp giảm độ ẩm của hạt xuống mức an toàn, thường dao động từ 12-14% để hạt thóc không bị ẩm ướt. Độ ẩm thấp giúp thóc bảo quản được lâu hơn mà không bị hư hỏng.

3. Tác hại khi không phơi khô: Nếu không phơi hoặc sấy khô, lượng nước trong thóc vẫn cao, khiến hạt dễ bị ẩm. Khi đó, thóc sẽ dễ bị nấm mốc, vi sinh vật gây hại như mối, mọt phát triển. Điều này không chỉ làm giảm chất lượng thóc mà còn ảnh hưởng đến khả năng nảy mầm khi gieo trồng. Hạt thóc bị ẩm dễ bị nhiễm bệnh, khiến tỷ lệ hạt giống nảy mầm thấp, cây con kém phát triển, thậm chí có thể chết khi trồng.

Vì vậy, phơi hoặc sấy khô thóc là bước rất quan trọng để bảo quản thóc lâu dài, bảo vệ chất lượng giống và tránh những tổn thất do vi sinh vật gây ra, đồng thời đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của cây trồng trong mùa vụ tiếp theo.