Nhà văn Nguyễn Minh Châu cho rằng: “Nhà văn phải là người đi tìm những hạt ngọc ẩn dấu trong bề sau tâm hồn con người”. Qua hình tượng người ăn xin trong tác phẩm cùng tên của Tuốc-ghê-nhép, ta càng thấm thía hơn câu nói của Nguyễn Minh Châu trong những trang văn nghệ thuật. Người ăn xin là một truyện ngắn thành công của Tuốc - ghê - nhép. Với một cốt truyện nhẹ nhàng nhưng mang tính giáo dục cao, câu chuyện đã gửi gắm cho người đọc rất nhiều những điều ý nghĩa về cuộc sống. Truyện đã xây dựng thành công nhân vật tôi, một chàng thanh niên tuy ít tuổi nhưng rất giàu lòng nhân ái, biết đối nhân xử thế.

Người ăn xin có một cốt truyện rất đơn giản, xoay quanh nhân vật tôi và người ăn xin. Họ tình cờ gặp nhau trên đường, người ăn xin chìa tay xin tôi một chút gì đó. Tuy không có gì trong tay nhưng nhân vật tôi đã thật tử tế nắm lấy đôi tay người ăn xin và tặng ông những tình cảm thật ấm áp chân thành. Cốt truyện đơn giản, xoay quanh hai nhân vật và một tình huống đời thường, song cần đó cũng để để các nhân vật bộc lộ những nét phẩm chất và tính cách của mình.

Nhân vật tôi gây ấn tượng với người đọc bởi một trái tim rất ấm áp, chân thành. Khi chứng kiến tình cảnh của ông lão tay run run và đôi mắt đỏ hoe, tôi đã động lòng trắc ẩn. Sự nhân hậu, chân thành đã khiến tôi phải trăn trở trước hoàn cảnh éo le của ông lão ăn xin đáng thương. Tôi lục lọi khắp các túi để tìm kiếm chút gì đó cho ông lão nhưng không có gì. Cuối cùng tôi đã đáp lại ông lão bằng một cái nắm tay thật chặt “Ông đừng giận cháu, cháu không có gì để cho ông cả”. Đúng nhân vật tôi đã không có gì để cho ông lão nhưng kỳ thực tôi đã cho ông lão rất nhiều. Đó là sự cảm thông, chia sẻ, là trái tim ấm áp giúp ông lão vơi bớt những nỗi bất hạnh, thiệt thòi trong cuộc đời mình. Ngần ấy thôi cũng đã rất đủ trước xã hội đang thiếu vắng tình người.

Nhân vật tôi được khắc họa qua người kể chuyện ngôi thứ nhất. Với người kể chuyện này tác phẩm trở nên chân thật hơn, đáng tin hơn. Nhân vật - nhà văn - người kể chuyện đồng hiện làm một, từ đó cũng dễ dàng bộc lộ, đánh giá, nhận xét những thứ xung quanh mình. Tình tiết truyện nhẹ nhàng nhưng lại rất giàu ý nghĩa, từ đó giúp người đọc hiểu sâu hơn về nhân vật và những ý đồ nghệ thuật được tác giả gửi gắm.

Dù là một mẩu truyện rất ngắn song “Người ăn xin” của Tuốc - ghê - nhép vẫn xây dựng thành công nhân vật tôi. Qua nhân vật này tác giả nhắn nhủ con người trong cuộc sống này hãy luôn tin yêu và dành cho nhau những tình cảm tốt đẹp nhất.

Xây dựng nhân vật tôi nhà văn không sử dụng bất kỳ một chi tiết nào miêu tả ngoại hình, tên tuổi, lai lịch. Nhân vật chủ yếu được khắc họa qua cử chỉ, ngôn ngữ, hành động. Đặc biệt nhân vật được đẩy vào tình thế khó xử và là hoàn cảnh để bộc lộ những phẩm chất tính cách của mình. Cách sử dụng ngôi kể thứ nhất cũng góp phần thể hiện tính cách, phẩm chất của nhân vật.

Nhân vật tôi tượng trưng cho những người có phẩm chất tốt đẹp, đáng quý trong xã hội hiện đại. Khi mà những giá trị đạo đức bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi lối sống 4.0. Con người ngày càng xa cách với nhau, thờ ơ trước những thiệt thòi, bất hạnh của người khác. Xây dựng nhân vật tôi nhà văn muốn gửi gắm thông điệp ý nghĩa về cuộc sống: hãy dành cho nhau tình yêu thương, sự chia sẻ, đồng cảm để con người gần với nhau hơn. Có thể nói nhân vật chính là phát ngôn viên của tác giả, nơi gửi gắm những tư tưởng, tình cảm của tác giả Tuốc ghê nhép.

Người ăn xin là một mẩu chuyện ngắn nhưng rất sâu sắc, ý nghĩa đặc biệt là có kết cấu chặt chẽ, tình huống hợp lý. Xây dựng nhân vật tôi với những phẩm chất tốt đẹp của mình đã để lại dấu ấn khó phai mờ trong lòng người đọc.