BÀI 13
I. Máu
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
- Thí nghiệm:
- Bước 1: Tách máu thành 2 phần
- Bước 2: Phân tích thành phần máu
- Thành phần cấu tạo của máu:
- Máu gồm huyết tương (55%) và các tế bào máu (45%).
- Các tế bào máu gồm hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu.
2. Tìm hiểu chức năng của huyết tương và hồng cấu
- Hồng cầu có huyết sắc tố (Hb) có chức năng vận chuyển Oxi và CO2 trong cơ thể
- Huyết tương duy trì máu ở trạng thái lỏng, vận chuyển các chất dinh dưỡng, các chất cần thiết và các chất thải trong cơ thể.
II. Môi trường trong cơ thể
- Môi trường trong của cơ thể gồm máu, nước mô và bạch huyết.
- Môi trường trong cơ thể giúp tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài trong quá trình trao đổi chất.
BÀI 14
I. Các hoạt động chủ yếu của bạch cầu
1. Khái niệm
- Kháng nguyên: là những phân tử ngoại lai có khả năng kích thích cơ thể tạo ra kháng thể. Ví dụ: phân tử trên bề mặt vi khuẩn, vi rút, nọc độc rắn, ong, ....
- Kháng thể: là những phân tử protein do tế bào limpho B tiết ra để chống lại các kháng nguyên.
2. Các hoạt động chủ yếu của bạch cầu
Các bạch cầu tham gia bảo vệ cơ thể bằng các cơ chế:
- Thực bào: hình thành chân giả để nuốt và tiêu hóa vi sinh vật xâm nhập nhờ bạch cầu trung tính và bạch cầu mono
- Tạo kháng thể để vô hiệu hóa kháng nguyên: được thực hiện bởi tế bào limpho B
- Phá hủy các tế bào đã bị nhiễm bệnh: được thực hiện bởi các tế bào limpho T
II. Miễn dịch
- Miễn dịch là khả năng của cơ thể không bị mắc một bệnh nào đó.
- Miễn dịch có 2 loại:
- Miễn dịch tự nhiên
- Miễn dịch nhân tạo
BÀI 15
I. Đông máu
- Đông máu là cơ chế bảo vệ cơ thể chống mất máu
- Sự đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu.
II. Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người
- Dựa vào kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu và kháng thể trong huyết tương, Các Lanstayno đưa ra phân loại 4 nhóm máu:
- Nhóm máu A: Hồng cầu có A, huyết tương có β
- Nhóm máu B: Hồng cầu có B, huyết tương có α
- Nhóm máu AB: Hồng cầu có A và B, huyết tương không có α và β
- Nhóm máu O: Hồng cầu không có A và B, huyết tương có α và β
2. Các nguyên tắc cần tuân thủ
- Lựa chọn nhóm máu phù hợp
- Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường máu