Cô đơn để đổi lấy sự thanh thản

Tôi vốn là một người hà khắc. Hà khắc với bản thân và hà khắc với chính những người xung quanh. Dù biết rõ điểm xấu của bản thân, nhưng tôi lại chẳng thể nào ngăn nó làm tổn thương chính tôi và những người tôi yêu thương xung quanh.

Tôi có hai người bạn thân. Người ta thường nói tình bạn cũng như tình yêu, khó có người thứ ba. Nhưng ba chúng tôi vẫn chơi rất thân với nhau từ ngày còn học cấp 3, rồi lên đại học. Dù mỗi đứa một trường khác nhau, cách nhau cả một đoạn đường dài nhưng chẳng ai ngại ngần để được gặp nhau chỉ một, hai tiếng ngắn ngủi. Mỗi lần gặp hai người bạn của mình, tôi đều cảm thấy thật may mắn vì sau nhiều thất bại trong tình bạn, cuối cùng tôi cũng giữ được hai người mà tôi trân trọng nhất, và họ cũng trân trọng, thấu hiểu tôi nhất có thể.

Tôi đã nghĩ, chúng tôi sẽ mãi mãi bên nhau như thế này. Tuy ngày dài tháng rộng, cuộc đời biến đổi khôn lường, nhưng với sự thấu hiểu nhau như vậy, và qua bao nhiêu biến cố mà họ vẫn ở bên tôi, tôi tin rằng tôi sẽ giữ được tình bạn này lâu dài.

Ngọc, một trong số hai người bạn thân đó, có một chuyến đi du lịch châu Âu kéo dài tận một tháng hè. Tôi thực sự rất hâm mộ, vì gia đình tôi không khá giả như Ngọc. Chỉ đơn thuần là hâm mộ, chứ không hề có sự ghen ghét nào ở đây. Tôi và Anh, cô bạn còn lại đều chúc Ngọc có một chuyến đi thật vui vẻ, và nếu có thể, hãy chụp ảnh về cho chúng tôi đỡ "thèm". Tuổi trẻ mà, ai chẳng muốn đi, nhưng có đi được hay không lại là cả một câu chuyện dài. À, và chúng tôi cũng không quên nhắc nhở Ngọc hãy mang quà về, một điều tất yếu khi một đứa được đi còn những đứa khác ở lại tận hưởng một mùa hè rảnh rỗi và nhàm chán.

Một tháng, nói chậm thì cũng chậm, mà nói nhanh thì cũng nhanh. Ngọc về, mang theo những câu chuyện, bức ảnh và bầu không khí của châu Âu về Việt Nam. Tôi và Anh cũng háo hức lắm, vì lâu rồi mới được gặp lại cô bạn thân của mình. Cả ba người hỉ hả một lúc ở quán cà phê. Rồi Ngọc lấy hai túi quà ra, nháy nháy mắt, bảo tấm lòng là chính nhé, đừng có chê quà. Tôi và Anh đồng thanh, làm sao mà chê được, quà châu Âu cơ mà!

Tôi mở túi quà ra. Là hai thanh chocolate Đan Mạch. Nhìn sang bên Anh. Một thỏi son Chanel và một chai rượu vang cho bố của Anh.

Tôi không còn nhớ mình đã nở nụ cười như thế nào trước hai người bạn của tôi. Tôi thực sự đã rất vui, cho đến khi nhìn sang quà của Anh. Dù không muốn, nhưng trong thâm tâm tôi bắt đầu so sánh. Sự so sánh chết tiệt đã kéo tôi vào một chuỗi cảm xúc tiêu cực mà tôi không thể ngăn được. Tôi không thể hiểu, không muốn hiểu và cũng không dám hiểu. Thế giới quan trong tôi dần vỡ vụn. Hình ảnh hai người bạn trong lòng tôi dần méo mó.

Ơ, Ngọc ơi, mày không nhớ là tao không thích ăn chocolate à?

Thôi chết dở, tao không để ý, quên mất. Nếu mày không ăn thì thôi đưa đây.

Thôi, quan trọng là tấm lòng. Tao không thích nhưng vẫn ăn được. Chocolate tốt cho sức khỏe mà.

Tôi cảm giác được máu trong người mình đang chảy thật chậm rãi. Nếu là tấm lòng, thế tấm lòng của mày với tao như thế nào vậy Ngọc? Tao không hiểu, tao là gì với mày? Tao đã làm gì sai ư? Tại sao cùng là bạn thân với nhau, lại có thể có sự chênh lệch quá rõ ràng như vậy. Tôi vốn không mù, nhưng ước gì mình đã mù, để không phải thấy đau đớn.

Tôi tự nhủ, phải nghĩ thoáng lên. Bạn mày chỉ suy nghĩ vô tư thôi mà, chứ không phải do nó ghét mày đâu. Bạn mày vẫn thân thiết với mày, yêu thương mày, tôn trọng mày thôi mà. Đừng áp đặt suy nghĩ hà khắc như vậy lên bạn thân của mày nữa, điều đấy sẽ khiến bạn mày bị tổn thương đấy.

Tôi cũng có tính hay suy nghĩ nhiều và tự kết luận. Khi đọc truyện, tôi vốn ghét những nhân vật có tính tình như thế, vì điều đấy rất dễ dẫn đến hiểu lầm, rồi mâu thuẫn, rồi tranh cãi, rồi đổ vỡ. Nhưng chính tôi lại đang có tính cách đấy. Nhưng phải như thế nào đây, phải tự trách mình nữa ư, khi sự thật là chính mắt mình đã nhìn thấy như thế?

Mặc dù tôi cố tỏ ra mình cũng vô tư không kém, nhưng thực sự đã có một vết nứt giữa tình bạn của chúng tôi. Từ đó, tôi dần để ý, và nhận ra, hai người bạn của tôi rất hay đi chơi riêng với nhau, hay đến nhà nhau chơi, bố mẹ hai bên cũng thích, hay rủ người còn lại đi ăn cùng gia đình.

Một thời gian sau, tôi hỏi vu vơ và chắc chắn là rất tế nhị rằng, tại sao tặng tôi thỏi chocolate còn Anh lại là thỏi son Chanel. Ngọc chắc nịch, tôi đã có màu son đấy rồi nên nó không mua tặng tôi làm gì nữa. Nhưng lời giải thích đấy chẳng đủ để tôi đem bản thân ra so bì với Anh.

Những món quà chỉ là vật chất. Nhưng đối với tôi, vật chất cũng có giá trị tinh thần. Nhiều khi, chúng ta không thể bộc lộ hết tình cảm của mình, khi đó, vật chất sẽ đóng vai trò trung gian, giúp họ thể hiện tấm lòng của mình. Khi bạn yêu quý ai đó hết mực, bạn hận không thể hái trăng sao cho người đó, hận không thể đưa cho người đó những thứ tốt đẹp, đắt đỏ nhất. Còn đối với người bạn không yêu quý hoặc chỉ xem trọng ở mức độ bình thường, bạn sẽ chẳng bao giờ bỏ công sức ra để quan tâm, chú trọng từng chi tiết nhỏ.

Tôi tự ôm những tâm sự đó, tự làm tổn thương mình, tự khóc một mình. Thật khó chấp nhận khi hóa ra, người bạn coi là quan trọng, là không thể thiếu trong cuộc sống, thực ra chẳng coi bạn quan trọng nhiều như bạn coi trọng người ta. Đặc biệt khi tôi là người đã trải qua nhiều lần khó khăn với tình bạn. Tôi đã rất trân trọng mối quan hệ này, nhưng thành ra mọi thứ không hề tốt như tôi tưởng.

Tôi không phải là một người giỏi giả vờ. Sau lần gặp nhau đó là tôi bước vào năm học mới. Tôi tìm cho mình một công việc làm thêm, đăng ký thật nhiều môn học trên trường để làm cái cớ tránh mặt Ngọc và Anh, cũng là để tôi giữ cho mình thật bận rộn, bận đến mức không suy nghĩ vớ vẩn và tiêu cực nữa.

Tôi đã hy vọng rất nhiều, khi thấy tôi bận rộn như vậy, hai người bạn của tôi sẽ quan tâm tôi hơn, hoặc trách mắng tôi tại sao lại để bản thân bận rộn như vậy, hãy nghỉ ngơi và gặp nhau đi, hoặc bất kỳ cái gì đó tương tự. Nhưng không. Họ buông chữ "ừ" với lời than bận rộn của tôi và rồi đi chơi riêng với nhau.

Trái tim tôi như bị bóp nghẹt. Lòng tự trọng của tôi đã bị hạ xuống đến mức không tưởng. Tôi ước mình có thể quên chuyện này đi và tỏ ra bình thường với hai người bạn. Tôi biết Ngọc và Anh không để ý, họ chỉ vô tư thôi. Nhưng cái vô tư của họ lại giết chết một người hay suy nghĩ và sống nội tâm như tôi. Và tôi đổ lỗi cho bản thân. Đổ lỗi rằng mình là người tồi tệ, suy nghĩ vật chất, không coi trọng tình bạn, suy nghĩ tiêu cực quá mức cần thiết. Nhưng vòng vèo một hồi, tôi lại trách họ, tại sao lại có thể vô tư đến mức không nghĩ ngợi gì đến cảm xúc của tôi, chẳng lẽ họ chẳng bao giờ thực sự quan tâm tôi? Tôi quay quắt trong cái ý nghĩ như vậy, và tiếp tục tự cứa vào lòng mình những nhát dao sắc nhọn.

Tôi đâm đầu vào công việc, và đến một thời điểm, tôi chẳng còn bận rộn nữa. Người ta sẽ chẳng bao giờ bận rộn mãi được. Nhưng thay vì tìm đến những người bạn của tôi, tôi lại đi cà phê, đi mua sắm, đi xem phim một mình để giết thời gian. Mới đầu, thật khó để có thể ở một mình. Con người là loài vật sống bầy đàn, và mỗi người là một mắt xích trong một tổng thể cộng đồng. Và bây giờ, tôi lại lựa chọn việc ở một mình. Ở một mình có gì vui? Chẳng có gì để làm, chẳng có ai để nói chuyện, chẳng có ai cho lời khuyên, mọi người thì thi thoảng nhìn mình với ánh mắt tội nghiệp. Sự khó khăn ấy được nhân lên gấp đôi khi tôi là một người vốn hướng nội và nhút nhát. Nhưng cứ nghĩ đến việc rủ một trong hai người bạn đi, thì ắt tôi sẽ phải nghe chuyện về người còn lại, hay nếu rủ cả hai, thì tôi sẽ bị cho ra rìa. Điều đấy còn đau đớn hơn là việc phải đi một mình. Mọi người sẽ hỏi tại sao tôi lại không ở nhà, cố gắng ra ngoài làm gì. Đối với tôi, nhà là nhà, là một thứ gì đó thiêng liêng, và bạn chỉ được làm một số việc nhất định ở trong nhà. Tôi yêu nhà, yêu gia đình mình, nhưng điều đó không có nghĩa sức sống của tuổi trẻ sẽ cho tôi ở nhà suốt ngày.

Nhiều khi tôi nghĩ, có phải tôi đang quá hà khắc với bản thân mình không? Cứ suy nghĩ miên man, tự suy đoán, tự làm tổn thương mình, và vô tình, sẽ làm tổn thương người khác? Nhưng dù nghĩ được đến vậy, tôi vẫn không thể dừng việc nghĩ ngợi, dừng những hành động mình đang làm. Tôi co mình lại vào thế giới riêng trong bộ não nhỏ bé của mình, rồi rong ruổi khắp con phố, quán cà phê, cửa hàng quần áo, rạp chiếu phim trên đất Hà Nội, một mình. Không ai để sẻ chia cùng, không bạn bè, không người yêu, không tri kỷ.

Nhưng dần dần, bạn biết đấy, ai rồi cũng sẽ trưởng thành, và nỗi đau dù không biến mất, nhưng nó sẽ lành lại thành những vết sẹo. Sự thích nghi của con người thật đáng kinh ngạc.

Chưa đầy nửa năm, nước mắt của tôi cạn. Tôi quen dần với việc ở một mình. Cảm thấy mình rất nhẹ nhàng, thanh thản. Suy nghĩ cùng dần trở nên tích cực hơn, vì người ta đi mãi trong một cái vòng tròn rồi cũng sẽ sớm mệt, và tự động thoát ra khỏi nó thôi. Tôi cũng mở rộng mối quan hệ của mình, có thêm những người bạn mới. Họ chẳng thể nào thân như Anh và Ngọc, nhưng họ vừa đủ để lắng nghe tâm sự của tôi, và họ luôn có mặt mỗi khi tôi muốn có người giao tiếp, để biết rằng mình còn sống, về mặt tâm hồn. Như tôi đã nói, con người là loài động vật sống theo bầy đàn. Dù đã quen với việc ở một mình, điều đấy sẽ không đồng nghĩa tôi sẽ muốn ở một mình mãi mãi, hay tôi tự đóng cửa bản thân với thế giới bên ngoài mãi mãi, chỉ vì đã từng tổn thương. Tôi có kể cho một trong số những người bạn mới của mình về chuyện giữa tôi và hai cô bạn kia. Bạn tôi nói rằng, đúng là mày đã nghiêm trọng hóa vấn đề lên, mày cũng có lỗi, nhưng tao nghĩ, đã là bạn bè thì nên thấu hiểu, và cái chúng nó thiếu là sự thấu hiểu để trân trọng mày. Bạn tôi cũng nói, nhìn mày luôn tỏ ra cứng rắn, khiến không chỉ chúng nó mà mọi người đều quen với việc mày sẽ chẳng bị tổn thương gì, dù chúng nó có làm gì đi chăng nữa, trong khi sự thật rằng mày chỉ là một đứa con gái quá nội liễm, và quá dễ bị tổn thương.

Nghe bạn tôi nói vậy, tôi chỉ cười. Tôi bảo, thôi, dù sao, tao cũng thấy quen dần, và cảm thấy bây giờ cũng không đến nỗi nào. Tao thấy thanh thản rồi.
Đối với nhiều người, có thể câu chuyện của tôi quá đơn giản để có thể tạo thành một mâu thuẫn. Và tôi là người đã làm to mọi chuyện lên. Nhìn theo góc độ khách quan, tôi đồng ý với những người đó. Tôi quá xem trọng những chi tiết nhỏ, quá hà khắc với bản thân và với mọi người. Nhưng nếu mọi người thử nhìn mọi chuyện qua góc độ của một người yếu đuối, ít bạn bè, sống khép kín và luôn lo sợ mình bị bỏ lại, bị cô lập, thì có thể, mọi người sẽ thấu hiểu chăng? Người bạn xem là quan trọng, người mà bạn nghĩ là cả thế giới của mình, thực ra lại chẳng xem trọng mình mấy.

Để tự giải thoát bản thân, bạn cần phải bước ra khỏi cái vòng luẩn quẩn ấy, tự mở rộng nhân sinh quan, thế giới quan của mình ra. Chấp nhận rằng mình cô độc, chấp nhận mình không phải là người quan trọng với bất kỳ ai cả, chấp nhận để cảm thấy thanh thản hơn.

Sau khi để cho bản thân có thời gian làm quen với sự cô đơn, xây dựng cho mình một nội tâm mạnh mẽ hơn, cuối cùng tôi cũng chủ động hẹn gặp lại Anh và Ngọc. Họ cố tỏ ra như thấu hiểu, và giả vờ như không có sự xa cách trước đó của tôi. Tôi biết. Và tôi, dù đã mệt mỏi, nhưng cũng không muốn chấm dứt mối quan hệ này. Tôi vẫn mong chờ, vẫn khao khát gì đó, dù rằng nội tâm tôi đã thay đổi. Và cách tốt nhất bây giờ, là giả vờ như không biết và tiếp tục đeo một mặt nạ để che đi nỗi buồn của bản thân.

Dù rằng câu chuyện của tôi chẳng có hồi kết rõ ràng, cũng chẳng có cốt truyện rõ ràng (nó giống như một tản văn hơn), tôi vẫn muốn nói cho mọi người một số điều tôi rút ra được sau quãng thời gian đó. Thứ nhất, đừng hà khắc với bản thân. Hãy suy nghĩ thoáng ra với các mối quan hệ của mình. Đừng tự xem trọng mình, hay xem trọng người ta quá mức; hãy cứ vô tư và thoải mái, vì vô lo vô phiền, vô ưu vô sầu. Thứ hai, hãy thử làm quen với việc ở một mình. Dù rằng chúng ta không bao giờ một mình cô độc trong cuộc đời này, nhưng hãy thử ở một mình. Điều đấy sẽ giúp bản thân nhận ra mình mạnh mẽ (hoặc yếu đuối) đến mức nào, và chúng ta cần sự kết nối với thế giới ra làm sao. Rồi bạn sẽ nhận ra, bạn hoàn toàn ổn khi ở một mình, bạn không cần phải bấu víu vào ai để cho thấy rằng bạn tồn tại. Và cuối cùng, sẽ chẳng có ai ở bên bạn, trung trinh với bạn mãi mãi, ngoại trừ bản thân bạn. Vì vậy, đừng tự làm khổ bản thân, đừng vì người khác mà làm khổ bản thân.