Đọc đoạn văn trên và trả lời câu hỏi
NỮ THẦN MẶT TRỜI VÀ MẶT TRĂNG
Vua trên trời là Ngọc Hoàng có hai cô con gái đẹp. Ngọc Hoàng yêu quý hai nàng nên
cho các nàng hàng ngày luân phiên nhau đi xem xét mọi việc của hạ giới để bảo lại cho nhà
Trời. Cô gái đầu tên là Mặt Trời được ngồi kiệu hoa có bốn người khiêng. Bốn người này chia
làm hai tốp: một tốp già và một tốp trẻ. Tốp các cụ già khiêng kiệu luôn luôn lo làm trọn phận
sự, chăm chỉ vào công việc nên cô Mặt Trời thường đi một vòng rất nhanh. Còn tốp trẻ bản
tinh la cà nên những lần được phân công khiêng kiệu thường về muộn. Vì thế, mỗi lần Mặt
Trời đi với tốp trẻ thì ngày dài và đi với tốp già thì ngày lại ngắn.
Mặt Trăng là cô em tỉnh tình nóng này còn hơn cả cô chị. Sức nóng của cô đã làm hại
cho con người và muôn vật khả nhiều, ấy thế mà cô vẫn cử chóng lớn, đi đâu cũng sà vào
khiến cho người dân vô cùng kinh hãi. Trần gian khổ sở vì cô Mặt Trăng, họ đã kêu ca rất
nhiều, tiếng kêu thấu lên Thượng giới khiến cho bà mẹ đã định lấy tro mà bôi lên mặt cô để
giảm bớt sức nóng đi. Nhưng Ngọc Hoàng chiều con, nên không để cho vợ làm việc ấy.
Bấy giờ ở dưới trần có một chàng trai tên là Quải. Quải là con mồ côi nhưng lại có một
thân thể cực kì to lớn và sức khoẻ tuyệt vời. Trước những hành động tai ác của cô Mặt Trăng,
Quải quyết tâm trị cho một mẻ. Anh ta đón đường cô Trăng trên một đỉnh núi cao và trữ sẵn
một đống cát thật lớn. Hôm ấy, cô Mặt Trăng vẫn quen thói cũ vừa đi vừa sà xuống để nhìn
muôn vật. Quải chờ cho cô ta đến gần rồi bất thình lình bốc cát ném túi bụi vào mắt, vào mặt
mũi cô. Cô Trăng đang rong chơi, bị tấn công đột ngột, nhắm mắt lại nhưng đất đã dính đầy
mặt và chui cả trong mắt. Cô ta hốt hoảng vội vụt bay lên cao, lãnh ra xa chỗ Quải đứng. Từ
đó trở đi cô không dám sà xuống gần mặt đất nữa. Mặt mũi cô bị cát dinh chặt nên không còn
sáng được như xưa. Sau này tỉnh tình của cô trở nên dịu dàng, hiền lành hơn, ở dưới trần ai
cũng thích. Người ta nói mỗi lần cô ngoảnh mặt xuống nhân gian thì lúc đó là trăng rằm, cô
quay lưng tức là ba mươi, mùng một, còn cô trở sang trải, sang phải tức là thời kì trăng hạ
huyển hoặc thượng huyền. Còn những khi trăng quầng, ấy là lúc cát bụi trát mặt bị gió thổi
bay tung ra.
(Theo Viện Văn học, Tuyển tập văn học dân gian Việt Nam, tập I: Thần thoại - truyền thuyết
)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng
Câu 2: Trong truyện, nữ thần Mặt Trời, Mặt Trăng được Ngọc Hoàng giao nhiệm vụ gì?
Câu 3: Qua hai nữ thần, tác giả dân gian đã giải thích các hiện tượng tự nhiên nào?
Câu 4: Theo anh/chị, chi tiết Quải ném cát túi bụi vào Mặt Trăng được tác giả dân gian xây
dựng nhằm mục đích gì?
Câu 5: Theo anh/chị, cách giải thích hiện tượng tự nhiên trong truyện Nữ thần Mặt Trời và
Mặt Trăng có giống với cách giải thích mà anh/chị biết không? Vì sao?
Câu 6: Anh/Chị hãy chi ra và phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật nổi bật trong truyện
Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng.
Vua trên trời là Ngọc Hoàng có hai cô con gái đẹp. Ngọc Hoàng yêu quý hai nàng nên
cho các nàng hàng ngày luân phiên nhau đi xem xét mọi việc của hạ giới để bảo lại cho nhà
Trời. Cô gái đầu tên là Mặt Trời được ngồi kiệu hoa có bốn người khiêng. Bốn người này chia
làm hai tốp: một tốp già và một tốp trẻ. Tốp các cụ già khiêng kiệu luôn luôn lo làm trọn phận
sự, chăm chỉ vào công việc nên cô Mặt Trời thường đi một vòng rất nhanh. Còn tốp trẻ bản
tinh la cà nên những lần được phân công khiêng kiệu thường về muộn. Vì thế, mỗi lần Mặt
Trời đi với tốp trẻ thì ngày dài và đi với tốp già thì ngày lại ngắn.
Mặt Trăng là cô em tỉnh tình nóng này còn hơn cả cô chị. Sức nóng của cô đã làm hại
cho con người và muôn vật khả nhiều, ấy thế mà cô vẫn cử chóng lớn, đi đâu cũng sà vào
khiến cho người dân vô cùng kinh hãi. Trần gian khổ sở vì cô Mặt Trăng, họ đã kêu ca rất
nhiều, tiếng kêu thấu lên Thượng giới khiến cho bà mẹ đã định lấy tro mà bôi lên mặt cô để
giảm bớt sức nóng đi. Nhưng Ngọc Hoàng chiều con, nên không để cho vợ làm việc ấy.
Bấy giờ ở dưới trần có một chàng trai tên là Quải. Quải là con mồ côi nhưng lại có một
thân thể cực kì to lớn và sức khoẻ tuyệt vời. Trước những hành động tai ác của cô Mặt Trăng,
Quải quyết tâm trị cho một mẻ. Anh ta đón đường cô Trăng trên một đỉnh núi cao và trữ sẵn
một đống cát thật lớn. Hôm ấy, cô Mặt Trăng vẫn quen thói cũ vừa đi vừa sà xuống để nhìn
muôn vật. Quải chờ cho cô ta đến gần rồi bất thình lình bốc cát ném túi bụi vào mắt, vào mặt
mũi cô. Cô Trăng đang rong chơi, bị tấn công đột ngột, nhắm mắt lại nhưng đất đã dính đầy
mặt và chui cả trong mắt. Cô ta hốt hoảng vội vụt bay lên cao, lãnh ra xa chỗ Quải đứng. Từ
đó trở đi cô không dám sà xuống gần mặt đất nữa. Mặt mũi cô bị cát dinh chặt nên không còn
sáng được như xưa. Sau này tỉnh tình của cô trở nên dịu dàng, hiền lành hơn, ở dưới trần ai
cũng thích. Người ta nói mỗi lần cô ngoảnh mặt xuống nhân gian thì lúc đó là trăng rằm, cô
quay lưng tức là ba mươi, mùng một, còn cô trở sang trải, sang phải tức là thời kì trăng hạ
huyển hoặc thượng huyền. Còn những khi trăng quầng, ấy là lúc cát bụi trát mặt bị gió thổi
bay tung ra.
(Theo Viện Văn học, Tuyển tập văn học dân gian Việt Nam, tập I: Thần thoại - truyền thuyết
)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng
Câu 2: Trong truyện, nữ thần Mặt Trời, Mặt Trăng được Ngọc Hoàng giao nhiệm vụ gì?
Câu 3: Qua hai nữ thần, tác giả dân gian đã giải thích các hiện tượng tự nhiên nào?
Câu 4: Theo anh/chị, chi tiết Quải ném cát túi bụi vào Mặt Trăng được tác giả dân gian xây
dựng nhằm mục đích gì?
Câu 5: Theo anh/chị, cách giải thích hiện tượng tự nhiên trong truyện Nữ thần Mặt Trời và
Mặt Trăng có giống với cách giải thích mà anh/chị biết không? Vì sao?
Câu 6: Anh/Chị hãy chi ra và phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật nổi bật trong truyện
Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng.