“Các nước thực dân Âu - Mỹ tìm cách dùng ưu thế vũ khí và quân sự để xâm chiếm Đông Nam Á. Ở tất cả các nước Đông Nam Á đều bùng lên một cuộc đấu tranh chống lại, mạnh mẽ, bền bỉ. Cuộc đấu tranh này rất tiếc không có được sự lãnh đạo, chỉ huy kiên quyết và đúng đắn của chính quyền/ triều đình, có nơi còn tỏ ra sợ dân chúng hơn là sợ quân địch, nên tuy dai dẳng kéo dài, cuối cùng lòng tham và ưu thế vũ khí, tài chính, cũng đem lại chiến thắng cho kẻ xâm lược. (Lương Ninh (Chủ biên), Lịch sử Đông Nam Á, NXB Giáo dục, 2005, trang 188) |