573. 575. 580. 585. 590. 600. 605. 610. 615. 620. | Tần ngần dạo gót lầu trang,Một đoàn mừng thọ ngoại hương mới về,Hàn huyên chưa kịp giãi dề [1], Sai nha bỗng thấy bốn bề xôn xao.Người nách thước, kẻ tay đao;Đầu trâu mặt ngựa ào ào như sôi.Già giang [2] một lão một trai,Một dây vô lại [3] buộc hai thâm tình.Đầy nhà vang tiếng ruồi xanh,Rụng rời khung dệt, tan tành gói may.Đồ tế nhuyễn, của riêng tây,Sạch sành sanh vét cho đầy túi tham.Điều đâu bay buộc ai làm?Này ai đan dậm, giật giàm [4]bỗng dưng? Hỏi ra sau mới biết rằng:Phải tên xưng xuất, là thằng bán tơ.Một nhà hoảng hốt ngẩn ngơ,Tiếng oan dậy đất, án ngờ lòa mây.Hạ từ [5]van lạy suốt ngày,Điếc tai lân tuất, phũ tay tồi tàn.Rường cao rút ngược dây oan,Dẫu là đá cũng nát gan, lọ người.Mặt trông đau đớn rụng rời,Oan này còn một kêu trời, nhưng xa.Một ngày lạ thói sai nha,Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền.Sao cho cốt nhục vẹn tuyền,Trong khi ngộ biến tòng quyền biết sao?Duyên hội ngộ, đức cù lao,Bên tình bên hiếu, bên nào nặng hơn?Để lời thệ hải minh sơn[6],Làm con trước phải đền ơn sinh thành.Quyết tình nàng mới hạ tình:Dẽ cho để thiếp bán mình chuộc cha!Họ Chung có kẻ lại già,Cũng trong nha dịch lại là từ tâm.Thấy nàng hiếu trọng tình thâm[7],Vì nàng, nghĩ cũng thương thầm xót vay.Tính bài lót đó luồn đây,Có ba trăm lạng, việc này mới xuôi.Hãy về tạm phó giam ngoài,Dặn nàng qui liệu, trong đôi ba ngày.Thương tình con trẻ thơ ngây,Gặp cơn vạ gió tai bay bất kỳ!Đau lòng tử biệt sinh ly,Thân còn chẳng tiếc, tiếc gì đến duyên!Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,Liều đem tấc cỏ, quyết đền ba xuân. […] (Trích Truyện Kiều, Nguyễn Du, NXB Văn học, năm 2024, trang 37 đến trang 40) |
