Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi

Câu 2: Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi
LA BAN OLMEC
Trong nhiều thế kỉ, các nhà hàng hải đã sử dụng la bàn để xác định cực Bắc địa lí c
Trái Đất. La bàn Olmec ở Mesoamerica (Mexico) được coi là la bàn xưa nhất được con n
biết đến. Nhà thiên văn học người Mĩ John B. Carlson đã xác định được rằng một miếng
hematite (sắt oxide) thuôn, dẹt và bóng có xuất xứ khoảng năm 1400 đến 1000 trước CN.
Carlson ngờ rằng người Olmec đã sử dụng các vật như vậy làm dụng cụ chỉ hướng cho
chiêm tinh học và bói đất và để định hướng các vị trí chôn cất. La bàn Olmec có cấu tạo ge
1 thanh đá nam châm mài bóng với 1 rãnh khía ở 1 đầu có lẽ dùng để ngắm. Người Trung
Hoa cổ đại đã phát minh ra la bàn khoảng trước thế kỉ II và bắt đầu sử dụng nó trong hàng
vào thế kỉ XI.
(Theo Clifford A. Pickover, 250 Milestones in Physics)
a) Vì sao người ta có thể sử dụng la bàn để xác định cực Bắc địa lí của Trái Đất?
b) La bản cổ xưa nhất được tìm thấy ở đâu?
c) La bàn của người Olmec có cấu tạo như thế nào?
d) Con người biết sử dụng la bàn để định hướng trên biển từ khi nào?