- Chọn được một sự vật, hiện tượng trong đời sống xã hội đáng quan tâm.
- Tham khảo các tài liệu có liên quan, ghi chép các ví dụ, số liệu cần thiết,…
Tìm ý, lập dàn ý
a) Tìm ý
* Đề bài:
Để tìm ý, có thể dựa vào một số câu hỏi gợi ý sau:
- Thực chất của hiện tượng là gì?
- Hiện tượng có nguyên nhân từ đâu?
- Hiện tượng đó có tác động tích cực hay tiêu cực đối với đời sống? Biểu hiện của những tác động ấy là gì?
- Cần làm gì để phát huy tác động tích cực hoặc xóa bỏ tác động tiêu cực của hiện tượng đối với đời sống con người?
- Việc thuyết minh hiện tượng xã hội có ý nghĩa gì? Cần có những giải pháp nào để phát huy hoặc khắc phục hiện tượng?
b) Lập dàn ý
Mở bài: Giới thiệu sự vật, hiện tượng cần thuyết minh, nêu rõ sự tồn tại của sự vật, hiện tượng trong đời sống xã hội.
Thân bài:
- Nêu thực chất của sự vật, hiện tượng được thuyết minh.
- Lí giải rõ ràng nguyên nhân của hiện tượng.
- Trình bày tác động tích cực hoặc tiêu cực của hiện tượng đối với đời sống con người, có sử dụng các cứ liệu cụ thể.
- Nêu giải pháp phát huy hiện tượng tích cực hoặc hạn chế hiện tượng tiêu cực.
Kết bài: Nêu ý nghĩa của việc nhận thức đúng về sự vật, hiện tượng được thuyết minh.
* Dàn ý cho đề bài: “Thuyết minh về hiện tượng hâm mộ thần tượng thái quá ở giới trẻ”
a. Mở bài
- Giới thiệu chung về hiện tượng hâm mộ thần tượng thái quá của giới trẻ hiện nay.
- Dẫn dắt vào bài viết.
b. Thân bài
- Nêu khái niệm về thần tượng
+ Những người có nhan sắc ưa nhìn, làm diễn viên, người mẫu, ca sĩ, vận động viên... thường xuất hiện trước công chúng với vẻ ngoài bóng bẩy, hào nhoáng, thể hiện ra bên ngoài những biểu hiện tốt đẹp, chuẩn mực nhất.
- Nêu những biểu hiện về hâm mộ thái quá thần tượng
+ Coi thần tượng là hình mẫu lý tưởng, lý tưởng sống của mình và luôn muốn làm mọi thứ theo họ, từ quần áo, giày dép...
+ Ảo tưởng rằng thần tượng yêu mình, thường xuyên chú ý theo dõi, bám đuôi thần tượng của mình để xem họ làm gì, ăn gì.
+ Rơi vào tình trạng cuồng mà có những hành động sai trái về đạo đức như dọa dẫm tự tử, tuyệt thực, gào khóc đòi hỏi.
- Hậu quả của tình trạng
+ Ảnh hưởng đến cuộc sống: sinh hoạt, sức khỏe, học tập, gia đình.
+ Ảnh hưởng tới chính thần tượng.
- Giải pháp
+ Đặt cho mình một giới hạn nhất định.
+ Bớt xem những chương trình thần tượng.
+ Tiết kiệm tiền cho việc thiết thực.
c. Kết bài
- Nêu suy nghĩ cá nhân về vấn đề.
- Tuyên truyền và động viên mọi người hâm mộ thần tượng lành mạnh.
3. Viết
- Phần Mở bài, Kết bài và mỗi ý được nêu trong Thân bài cần được triển khai thành các đoạn văn.
- Cần bám sát cách triển khai đã được lựa chọn trong phần Tìm ý và Lập dàn ý để triển khai bài thuyết trình.
- Lời văn thuyết minh cần sáng sủa, mạch lạc; các cứ liệu phải chính xác, trung thực, có tác dụng làm rõ sự vật, hiện tượng.
- Sử dụng linh hoạt, phù hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận,… nhằm tăng thêm hiệu quả thuyết minh.
- Từ ngữ trong sáng, đơn nghĩa, tránh lạm dụng hình thức tu từ dễ khiến người đọc hiểu sai về sự vật hiện tượng.
