Cách chăn nuôi hươu?

Làm chuồng nuôi hươu
Để tiện cho việc nuôi hươu, mỗi khu trại chăn nuôi nên ở vị trí gần đồng cỏ để cung cấp đủ thức ăn thô xanh hàng ngày cho hươu. Trường hợp không có đủ diện tích đất để trồng cỏ thì phải có nguồn cỏ từ nơi khác để đảm bảo cung cấp đầy đủ cho hươu. Nhiệt độ thích hợp để hươu sao phát triển tốt là từ 18-32 độ C. Nuôi hươu theo hình thức nuôi nhốt thì mọi địa hình đều có thể nuôi được.



Nên xây chuồng nuôi hươu cách nhà từ 10m trở lên, vì hươu cần nơi yên tĩnh và cũng là để giữ gìn vệ sinh môi trường sống. Chuồng phải được xây dựng ở nơi cao ráo, thoáng mát. Hướng tốt nhất là hướng Nam hoặc Đông Nam để điều hòa được khí hậu của chuồng nuôi. Mái chuồng hươu phải cao, thoáng, thiết kế có độ dốc, lót xốp hoặc rơm rạ lên mái chuồng để cách nhiệt.

Cần phân chuồng theo ô tùy vào các giai đoạn khác nhau để dễ quản lý và chăm sóc. Cách này cũng giúp người nuôi tiết kiệm được diện tích và nguyên liệu xây dựng. Diện tích mỗi ô khoảng 4m2, đối với đối tượng hươu đẻ thì diện tích nuôi lớn hơn 2-4m2. Mỗi ô chuồng nên có các lỗ thông hơi để cung cấp đủ ánh sáng và tạo sự thoáng mát cho hươu.



Khung chuồng cho hươu có chiều cao thấp nhất là 1,8m, được làm bằng các thanh gỗ có bản rộng, khoảng cách giữa các thanh khoảng 10cm (hươu con), 13cm (hươu trưởng thành). Có thể làm khung chuồng bằng lưới B40 để tạo sự thông thoáng. Chuồng cần phải có hai cửa, một để người nuôi có thể ra vào vệ sinh và một để lùa hươu di chuyển giữa các ngăn.

Để nuôi hươu sao đạt hiệu quả cao, bà con khi chuẩn bị máng ăn, máng uống cần chú ý đến việc chọn nguyên liệu làm máng (nên làm bằng cao su để tránh bị vỡ) và bố trí máng ăn máng uống một cách hợp lý (đặt ngang tầm với hươu để chúng dễ lấy thức ăn).

Nhu cầu nước uống của hươu không lớn, chỉ khi nhiệt độ quá cao hoặc hươu ăn nhiều thức ăn khô thì bà con mới cần bổ sung nước uống cho hươu, vì vậy khi nào cho hươu uống nước, bà con mới để máng uống vào chuồng không cần phải để máng uống cố định trong chuồng vì hươu sẽ đá vỡ chậu.

Chọn hươu giống
Cần chọn giống theo lý lịch và theo đặc điểm cá thể:
- Theo lý lịch: bố mẹ của hươu giống phải khỏe mạnh, đặc biệt hươu bố phải cho nhung có số lượng lớn, ít nhất là từ 800gr trở lên.
- Theo đặc điểm cá thể: Chọn hươu cân đối, khỏe mạnh, mắt phải tinh nhanh, tai lúc nào cũng vểnh lên, lưng phải thẳng và bụng phải thon, 4 chân phải đều, không dị tật.



Thức ăn cho hươu
Thức ăn cung cấp cho hươu phải đảm bảo nguồn dinh dưỡng phù hợp với nhu cầu và khẩu vị của hươu. Thức ăn cho hươu sao được chia làm hai nhóm: thức ăn xanh và thức ăn tinh.

- Thức ăn xanh: chủ yếu là các loại cỏ, ngoài ra bà con có thể dùng các loại lá như mía, lá các cây có mủ, cà rốt, mít, ổi… nếu có điều kiện bà con có thể nuôi bèo để bổ sung nguồn thức ăn cho phong phú. Đối với các loại lá trước khi cho ăn thì nên cắt ngắn khoản 5-10cm. Các thức ăn củ quả thì đem thái lát, cắt mỏng nhỏ. Nguồn thức ăn xanh phải non và phải rửa sạch và ráo nước, tránh để thức ăn quá ướt hoặc nhiễm bẩn. Ở miền Bắc, thường mùa đông không có đủ lượng thức ăn xanh dê thì bà con nên lấy lá của cây đỗ tương, đỗ lạc, lá chuối… phơi khô để dự trữ dùng khi cần.

- Thức ăn tinh: dùng cám gạo hoặc bột ngô, bột ngâm nước
Khẩu phần ăn thức ăn xanh cho hươu sao
Hươu trong giai đoạn cai sữa cần khoảng 8kg/ngày
Hươu hậu bị (5-7 tháng tuổi) cần khoảng 12kg/ngày
Hươu 8 tháng -1 năm tuổi cần khoảng 15kg/ngày
Hươu từ 2 năm trở lên cần 18-22kg/ngày

Bà con nhớ cho hươu ăn ít vào ban ngày và nhiều vào ban đêm vì đây là đặc tính của chúng. Vào buổi chiều và tối hươu có thể ăn hơn 50% tổng lượng thức ăn. Nên thay đổi loại thức ăn để tránh sự chán ăn và tốc độ sinh trưởng cũng sẽ bị chậm lại.

Đối với thức ăn tinh, chỉ nên cho ăn vào lúc 13-14h, không nên cho ăn vào khung giờ nào khác vì sẽ ảnh hưởng đến lượng thức ăn xanh.



Khẩu phần ăn thức ăn tinh cho hươu sao:
Hươu trong giai đoạn cai sữa cần khoảng 300gr/ngày
Hươu hậu bị (5-7 tháng tuổi) cần khoảng 400gr/ngày
Hươu 8 tháng -1 năm tuổi cần khoảng 500gr/ngày
Hươu từ 2 năm trở lên cần 600gr/ngày
Người chăn nuôi nhớ kiểm tra lượng thức ăn của hươu hàng ngày, quan sát phân hươu để biết hươu có ăn uống đầy đủ không. Cách nhận biết, nếu phân hươu có dạng viên bóng, cứng, dạng bầu dục tức là hươu ăn đủ chất. Nếu có dấu hiệu khác lạ thì cần điều chỉnh lại chế độ ăn cho hươu.

Ngoài những loại thức ăn trên, bà con cũng có thể bổ sung thêm vitamin A, D, E và khoảng 20gr muối/ngày để hươu có thể sinh trưởng và phát triển tốt hơn.

Chăm sóc hươu sao
Để giữ gìn vệ sinh nền chuồng, bà con nên rải một lớp trấu hoặc rơm rạ xuống nền chuồng để đảm bảo chúng luôn khô ráo, sạch sẽ.



Thời điểm động dục của hươu là vào tháng 8, 9, 10 và mùa sinh sản của hươu là vào tháng 3, 4, 5. Tuổi phối giống lần đầu là 24 tháng tuổi, tốt nhất là từ 3-9 năm tuổi. 1 con hươu sao giống có thể ghép đôi được tới 3, 4 con cái/năm. Thời gian phối giống từ tháng 4 – tháng 10. Khoảng cách giữa các lần phối giống 10-15 ngày. Thời gian mang thai của hươu là 220-225 ngày. Trong thời gian hươu mang thai cần bổ sung thêm muối, vitamin và khoáng chất.

Nên thường xuyên tắm rửa cho hươu, trước đó phải vuốt ve để hươu làm quen và đỡ nhút nhát. Tắm từ đầu ra thân sau và xuống chân, tắm trong khoảng 5-10 phút. Trong quá trình tắm nếu phát hiện có ký sinh trùng như ve trên thân hươu thì phải bắt diệt liên tục, dùng Ivermactin với liều lượng 1ml/7kg hươu, dùng thuốc sát trùng, khử trùng chuồng trại định kỳ

Khai thác nhung hươu
Hươu sau 14-15 tháng là đã có thể bắt đầu ra nhung, trong thời gian hươu mọc nhung, bà con nên bổ sung thức ăn tinh cho hươu với lượng khoảng 600-800gr/ngày.

​

Thời gian cắt nhung là sau khi nhung mọc được 50-55 ngày.

Dụng cụ cắt nhung là cưa sắt đã khử trùng, cần phải có 4-5 người hỗ trợ trong quá trình cắt. Cần để thừa 1cm ở chân nhung, để nhung tiếp tục mọc lên dễ dàng. Cắt xong phải dùng thuốc cầm máu và thuốc sát trùng cho hươu. Hươu đực có thể cho nhung khoảng 25 năm.

Khối lượng 2 nhánh nhung hươu trung bình từ 500-800gr, khi thấy hươu bắt đầu cho nhung có khối lượng thấp độ khoảng 200-300gr thì bà con nên dừng khai thác.