Hai quốc gia cổ đại là Hy Lạp và Rô ma số nô lệ nhiều gấp hàng chục lần chủ nô vào thời gian nào?

–    Đời sống con người:
+ Khoảng đầu thiên niên kỉ I TCN, cư dân vùng Địa Trung Hải bắt đầu biết chế tạo công cụ bằng sắt. Diện tích canh tác được mở rộng.
+ Đất đai ở đây thuận tiện cho việc trồng các loại cây lưu niên, có giá trị cao như: nho, ô liu, cam, chanh,.,. Con người phải lao động vất vả mới đảm bảo được một phần lương thực. Vì vậy, cư dân ở đây vẫn mua lúa mì, lúa mạch của người Ai Cập, Tây Á,…
+ Thủ công nghiệp rất phát đạt, chia thành nhiều nghề khác nhau: luyện kim, đồ mĩ nghệ, đồ gốm, đồ gỗ, đồ da, nấu rượu, dầu ô liu,… Nhiều thợ giỏi, khéo tay, làm ra những sản phẩm nổi tiếng như đồ gốm với đủ các loại bình, chum, bát,… bằng gốm tráng men có trang trí hoa văn với màu sắc và hình vẽ đẹp. Nhiều xưởng thủ công có quy mô khá lớn: có xưởng từ 10 đến 15 người làm, có xưởng lớn sử dụng từ 10 đến 100 nhân công.
+ Sự phát triển của thủ công nghiệp làm cho sản xuất hàng hóa tăng nhanh, quan hệ thương mại được mở rộng. Người Hi Lạp và Rô-ma đem bán các sản phẩm của mình như: rượu nho, dầu ô liu, đồ mĩ nghệ, đồ dùng kim loại, đồ gốm,… ở mọi miền Địa Trung Hải. Sản phẩm mua về là lúa mì, súc vật, lông thú từ vùng Hắc Hải, Ai Cập,…; tơ lụa, hương liệu, xa x1 phẩm từ các nước phương Đông. Nô lệ là thứ hàng hóa quan trọng bậc nhất. Nhiều nơi như Đê-lốt, Pi-rê,.,. trở thành trung tâm buôn bán nô lệ lớn của thế giới cổ đại.
+ Lưu thông tiền tệ mở rộng. Các thị quốc đều có đồng tiền riêng. Đồng tiền As ở Rô-ma bằng đồng có hình con bò, đồng tiền bạc có hình chim cú và đồng tiền vàng A-tê-na có hình nữ thần của A-ten là những đồng tiền thuộc loại cổ nhất trên thế giới.

Như thế nền kinh tế của các nước ở vùng Địa Trung Hải phát triển mau lẹ. Hi Lạp và Rô-ma sớm trở thành các quốc gia giàu mạnh.
Ở Hi Lạp và Rô-ma, số nô lệ nhiều gấp hàng chục lần số chủ nô. Nô lệ là lực lượng lao động chính trong xã hội. Mọi của cải đều nhờ sức lao động của nô lệ mà có : từ việc sản xuất lúa gạo ở các trang trại đến việc làm ra các sản phẩm thủ công như giày dép, quần áo v.v... Họ cũng là những người phục vụ trong các gia đình quý tộc, quan lại như những con hầu, đầy tớ. Chủ nô nắm mọi quyền hành chính trị. Nhà nước gồm nhiều bộ phận do dân tự do hay quý tộc bầu ra và làm việc theo thời hạn, giải quyết mọi việc trong nước và các cuộc chiến tranh. Chủ nô không bao giờ phải lao động chân tay, chỉ làm chính trị hoặc hoạt động văn hóa, nghệ thuật vì họ coi lao động chân tay là công việc dành riêng cho nô lệ. Họ sống sung sướng, nhàn hạ dựa trên sự bóc lột sức lao động của nô lệ.
Như thế, ở Hi Lạp và Rô-ma cổ đại đã hình thành hai giai cấp cơ bản là nô lệ và chủ nô. Xã hội đó gọi là xã hội chiếm hữu nô lệ.