Nhưng thu hoan

DÒNG CHẢY

Quầng mặt trời hiếm hoi còn sót lại của một ngày đầu đông, đỏ ngầu phía cuối dòng chảy. Con bé vẫn đều đặn kiên nhẫn khuấy sâu từng mái dầm lẽ lọt xuống mặt nước nhờ nhợ màu chiều. Chẳng biết vô tình hay hữu ý, từ khuôn miệng non tơ con bé đánh rơi theo dòng chảy mấy câu hát ru buồn não nuột "Chiều chiều con quạ nó đứng bên sông, nó kêu chớ bớ mẹ đừng lấy chồng mà bỏ con..."

Bất chợt tiếng hát ngưng bặt, tiếng dầm va vào be ghe nghe đánh cạch, lạt thếch. Chẳng ai biết con nhỏ nghĩ gì, chỉ thấy nó táp ghe vô bụi lát, khom lưng kéo mạnh cái ghe vô đó rồi buông dầm, phóng thẳng lên mé đê chẳng chút ngần ngừ như con mèo đang cố vồ món chuột đồng béo ngậy sau cả buổi suy tính, rình mò. Con nhỏ đứng thẳng lưng nhìn chiếc ghe đang xụ xị trong đám lát, giọng tỉnh queo, rãnh rọt: "tao đi nhé, mày ở lại nhớ ngoan, tao đi tìm má vài bữa tao mang cả má về thăm mày!" Nói dứt lời, nó xăm xăm bước nhanh trên đê hướng thẳng ra phía chợ. Nhưng chừng chỉ được mươi bước, con nhỏ ỉu xìu quay lại mé lát vừa hì hụi đẩy ghe vừa thở dài đánh thượt "nhưng tao chẳng biết má ở đâu hết, với lại tao chẳng có tiền. Ba tao mà biết được, ổng đánh cho nhừ xương".

Màn đêm bắt đầu nhòe nhoẹt trải đều trên sông, con nhỏ lại lầm lũi cất những mái dầm chừng vô định. Đây không biết đã là lần thứ bao nhiêu nó dám đưa ra quyết định đi tìm mẹ táo bạo, mạnh mẽ đến thế. Nhưng rồi, lần nào cũng vậy, con bé đành bỏ dở ý định trong bộ dạng tiu nghỉu như con mèo già vừa vuột mất miếng mồi ngon.

Biết sao được khi ngần ấy năm sống trên đời, nó chưa một lần hình dung ra nỗi đâu mới là mái tóc, nụ cười, ánh nhìn của mẹ trong hàng bao nhiêu người đàn bà mà nó quen, biết hay vô tình nhìn thấy ở bất cứ đâu. Chẳng có ai nói cho nó nghe về mẹ. Ba nó, lão Tám Đụng (từ thuở nào thằng chả có cái tên đó thì chẳng ai biết, chỉ biết thằng chả đụng thứ gì làm thứ đó, đụng đâu ngủ đó, thậm chí đụng cái gì hơi hơi tý cũng giận mà đã giận thì đụng ai cũng chửi nên thành ra người ta chấp luôn cái tên Tám Đụng là vậy), chừng hận lắm, cay lắm người đàn bà mà ông từng chung chăn gối. Hàng xóm láng giềng, hễ nhìn thấy nó lại chép miệng lắc đầu. Dăm bữa cũng có người tỏ ra cố quên cái chuyện mà chỉ khi nhìn thấy nó họ mới nhớ. Thế đấy, và nó mù tịt tất cả mọi thứ liên quan đến mẹ.

Nhưng nỗi oán hận của ba nó thì không. Nỗi oán hận hiện rõ trên khuôn mặt, trong điệu cười chua chát, và cả những đêm trăng sáng vằng vặc trên sông để ông ngồi chuốt lại ống sáo đến bóng loáng mà chẳng bao giờ đưa lên môi thổi chơi lấy dăm điệu. Và nỗi oán hận đó chừng như sâu thêm từng ngày theo thể xác đang dần đẩy đà bước sang thì con gái của nó.

Người ta bảo nó giống mẹ lắm lắm. Giống từ khuôn miệng lúc nào cũng chỉ chực cười tươi roi rói, nước da nõn nà và mái tóc ngang lưng đen tuyền, bóng mượt. Kể cũng lạ, cái miệng giống đã đành, nhưng đến như nước da vẫn cứ trắng nõn bất kể tối ngày con nhỏ theo cha dầm mình trên sông cắm nò, thả lưới. Ngay cả mái tóc, từ thưở lọt lòng đến giờ, con nhỏ toàn gội chay với nước sông nhiễm mặn chua lè lè, chả mấy khi có được tý dầu gội cho ra hồn bệt lên đầu, vậy mà mái tóc vẫn cứ đen tuyền, bóng mượt như nhung. Lắm lúc, gặp phải cơn tức giận của cha, nó cứ ngờ ngợ cái cảm giác ông già sẽ túm cổ nó giật phăng mớ tóc ra khỏi đầu ném xuống sông cho khuất mắt. Hoặc cũng có khi, nó tin rằng cha sẽ đêm mình vùi trong đống tro, nhấn chìm trong đám bùn lầy trước nhà để xóa sạch dấu vết của làn da mà mẹ để lại trên thân thể mình. Nhưng nó chẳng bao giờ đủ can đảm để đứng đó nhìn cha, hay nhìn cơn giận dữ của cha chuyển thành hành động. Cũng có thể, chưa một lần ông già nỡ để những hằn học, đau đớn trong mình in hằn trên thân xác non nớt ấy nên mặc con nhỏ chạy sang nhà bà Năm già lọm khọm như tìm nơi ẩn nấu cho nỗi đau riêng từ hai tâm hồn cha, con.

Rồi thì cũng đến lúc con nhỏ cần phải biết tất cả mọi thứ bất kể sẽ ra sao đi nữa. Chí ít là cha nó, lão Tám Đụng, đang nghĩ thế. Ngay cái bữa ánh trăng yếu ớt ngai ngái rớt ngoài bến, ông già kêu con nhỏ mang ống sáo ra ghe cho mình. Cái việc hiếm hoi lăm lắm mới xãy ra này khiến con bé nghe tim đánh thịch lập cập đưa cây sáo đến trước mặt cha.

- Ngồi xuống! Giọng Tám Đụng gọn lỏn, không vui, không buồn, không lớn, không bé cứ như ông chủ tịch xã đang đọc tuyên thệ nhậm chức trước dân. Con bé ngoan ngoãn ngồi xuống ngay cái then đối diện cha, hai chân khép nép bám chặt nơi con lương chính giữa bụng ghe.

Chờ cho con nhỏ yên vị, không nói không rằng, ông già kéo vạt áo lau ống sáo tỉ mẫn đến từng milimet rồi khẽ khàng đưa lên miệng thổi. Tiếng sáo ngọt lịm vi vút trong đêm thanh lúc trầm lúc bỗng chừng như muốn hút hồn người nghe. Con nhỏ ngồi nhìn cha ngơ ngẫn đến như có thể há hốc được tất cả các cơ quan, giác quan mà nó có. Nó mơ hồ mường tượng hình như cha mình đang ở tuổi hai mươi mạnh mẽ, rắn rỏi và đẹp lắm. Đẹp hơn bất kỳ chàng trai hai mươi nào trong làng. Rồi nó ngờ ngợ nhận ra tóc cha đang dần bạc theo từng nốt trầm lặng buồn te đầy nuối tiếc.

- Con có biết đây là bài chi không? Vẫn với giọng đều đều vô hồn, ông già kéo con nhỏ trở về thực tại. Ồ không, nó nhận ra một kết thúc vô tình sau bao nhiêu ngọt ngào mà tiếng sáo mang lại, cha vẫn là cha, người đàn ông bốn mươi nhưng mái tóc đã ngã màu muối tiêu, làn da chai sần, rám nắng và bản tính cộc lốc, khô cằn đến khó ưa.

- Dạ, con...

- Đó là bài Người phương xa. Hồi nớ má bây mê cái bài ni lắm, mà cũng vì cái bài ni nên mới có bây rồi bây mới thành ra côi cút khổ như ri đây.

Giọng lão Tám Đụng bắt đầu chùng xuống. Một phút, hai phút, ba phút... tĩnh lặng cho dòng suy nghĩ rấm rức chảy riêng trong lòng hai cha con. Trong con, ký ức của mười lăm năm chưa một lần được nhìn mặt mẹ. Ký ức của bao buổi chiều nhớ mẹ ngồi khóc một mình bên chái bếp ám tro. Ký ức của bao cơn giận không nói nên lời mà cha trút lên đầu con nhỏ chỉ vì nó trót giống ai đó đến khiến cho người ta phải mủi lòng. Và hàng bao nhiêu câu hỏi về mẹ. Liệu mẹ có như nó đã tưởng tượng ra từ hàng vạn hàng trăm lần trước đó. Ừ! Có thể lắm chứ, có thể mẹ bị bệnh mà mất, cũng có thể mẹ bị ngoại bắt về để lấy chồng nhà giàu như trong phim, hay mẹ đi xuất khẩu lao động để nhanh có nhiều tiền như mấy người bên xóm Lá rồi bị mắt kẹt luôn ở nước ngoài,...

Trong người đàn ông bốn mươi đã trở nên già cỗi ấy, lại chua chát giằng vặt giữa đúng sai, vui buồn, nhưng hơn hết vẫn là yêu và hận. Ông vẫn còn yêu, yêu nhiều lắm cái khuôn mặt đó, đôi mắt đó, nụ cười đó, mái tóc đó, làn da đó và ông cũng hận tất thãy chúng bằng đúng bao nhiêu tình yêu ông dành cho chúng. Nỗi hận khiến người ta chỉ muốn xỉa xói hay oạch toẹt ra tất cả những sự thật phũ phàng nhất mà họ nhìn thấy bằng chính đôi mắt đau khổ của mình. Nhưng tình yêu lại có đủ sức mạnh níu kéo che chắn cho tất cả. Tám Đụng đau lắm nhưng cũng yêu lắm, yêu con người đã làm ông đau khổ, yêu con người đã dứt áo ra đi mà còn đành đoạn để lại trước mặt ông một sinh linh cũng tươi, cũng hiền, cũng đẹp như chính mình vậy. Bấy nhiêu đó thôi cũng khiến lý trí ông phải bảo rằng: "Tại tao nghèo nên không giữ được chân má bây, má bây không có tội chi hết, tại bả là con nhà giàu quên sống nơi phố thị lại được tưng tiu về đây chịu khổ mần răng chịu nỗi,... Tao chỉ thương bây bấy nhiêu năm không có má, tội nghiệp!"

- Tất cả chỉ có thế thôi sao ba? Con nhỏ bật mình khỏi ghe mà chẳng cần biết ông già đang cố cúi gằm mặt để che nỗi đau đang thành hình nhòe nhoẹt nơi khóe mắt. Chỉ vì điệu sáo trúc mà người ta tìm đến nhau để yêu, để kết thành một sinh linh trong veo là nó. Nhưng khi chợt tỉnh, điệu sáo trúc không còn du dương như thực tại, như ánh hào quang mà chỉ có đồng tiền mới mang lại được để rồi người ta khuấy tan ánh trăng đêm thanh bình trên dòng chảy ngọt ngào. Mẹ đã bỏ nó lại mà ra đi chỉ đơn giản như thế thôi ư. Đơn giản là thế và cha chẳng có lời nào để nói với nó hơn nữa. Nhưng còn nó thì sao, chả lẽ ngay cả với khúc ruột mình banh da xẻ thịt đẻ ra cũng chẳng thể níu chân nỗi một người mẹ. Không! Nó không tin, không đời nào tin cái sự thật ấy, cái sự thật mẹ nó chỉ vì không chịu nỗi những vất vả tầm thường mà bỏ đứa con chưa tròn tháng còn đỏ hỏn ra đi như thế. Chắc chắn là ba đã nhầm hay muốn gạt nó thôi, mà cũng có khi do ba hận mẹ nên mới thế.

Mất một tuần mà cũng có khi là một tháng, con nhỏ chỉ có ăn rồi thu mình trong xó bếp nhóm thứ bẹ dừa ướt cho khói xông lên khóe mắt cay xè. Lão Tám Đụng chốc chốc lại rón rén lén đưa mắt nhìn con "Thôi đi bé nờ! tao còn không buồn thì bây buồn mần chi? Cứ coi như tao đùa bây đi rứa, tại mẹ bây không biết bơi nên rớt xuống sông chết nghẽo rồi, nước cuốn trôi ra tận mô mô làm tao tìm miết mà không thấy đó chớ".

Có khi người ta nói chuyện chết chóc mà nhẹ tưng như không vậy đó. Bằng thứ giọng pha chút mỉa mai của lứa tuổi chưa kịp lớn, nó chua chát trả lời cha "thà tin như rứa, ba hèo!" Liền đó, một tiếng xoẹt ngọt lịm lướt qua tai, lão Tám Đụng đứng chết trân nhìn lọn tác dài như nhung đã bị đón lìa khỏi gốc oằn oại trên tay con bé "con ghét để tóc dài rồi, mất công gội với chải chuốt đến phiền" vừa phân trần, nó vừa ném toẹt lọn tóc vào bếp cho cháy khét lẹt.

Nó òa khóc, khóc thật sau ngần ấy năm dồn nén và ngần ấy ngày cố xóa tan đi tất cả mọi thứ "Con chỉ có thể làm được như rứa thôi, con không muốn giống má nữa, ba ơi, con không muốn giống má!"

Một đêm mưa rả rích, dòng sông lạnh như chẳng buồn trôi, nó ngồi bó gối trong bếp để nghe tiếng người ta xì xầm bàn tán ngoài thềm:

- Tội nghiệp, không biết liệu ông Tám có tìm được mộ vợ mình không nữa?

- Ừa! nhưng người ta báo đến như rứa là chắc chắn rồi chứ còn chi.

- Thì nói rứa chứ ai biết, mà không biết tự dưng đêm hôm mụ ra sông mần chi cho đến nỗi rớt sông chết đuối rứa chứ?

- Chắc tại ngóng ông Tám chứ răng!

- Mà cũng hay thiệt hè, trôi mô ra tận ngoài cửa rồi mới có người vớt được, may chút nữa trôi ra biển cá ăn thịt mất còn mô nợ!

...

Đêm tàn, con nhỏ lại thầm ước ngày mai nó sẽ được tự hào nuôi mái tóc dài bóng mượt như nhung để mỗi đêm trăng sáng trên sông, ông Tám ngồi vuốt tóc con mà rằng "giống hệt tóc má bây hồi trẻ". Rồi nó lại được nghe điệu sáo trúc du dương của cha. Điệu sáo trúc trôi dài theo dòng chảy. Nhưng nó cũng biết, nỗi đau trong lòng cha cứ hoài còn đó. Bởi lắm lúc người ta cố tạo ra một cái chết hay xây nên một nấm mồ vô định nào đó chỉ cốt để xóa đi một nỗi đau hay che chở cho bao yêu thương ngọt ngào lắng đọng trong sâu thẳm lòng mình mà chẳng có gì có thể xóa nhòa đi được

Tháng ba. Hoa gạo như những ngọn đèn thắp rực cả thung lũng. Từ trên núi cao nhìn xuống thấy chúng đứng tựa vào nhau hệt như một trái tim lớn, hừng hực và mãnh liệt. Sau một đêm, những xác hoa rải thẫm đỏ một góc vườn. Để sớm mai trở dậy, cầm chổi quét lá rớt, bà biết rằng lại đi qua một mùa xuân. Và khi ấy, như mọi năm, chị sẽ trở về.

***

Chị về vào lúc ngang chiều. Nắng xiên quá tàn lá đậu tràn xuống tóc, xuống vai chị. Từ xa bà đã nhận ra chị. Bà đứng bên gốc cây gạo, bà đợi. Rồi bà cầm lấy chiếc túi xách từ tay chị than: "Nắng nôi quá! Mà đường xa quá là xa".

Chị im lặng bước theo bà vào nhà. Mọi thứ vẫn như xưa với mùi ẩm mốc quen thuộc và tiếng mọt nghiến âm u. Chỉ những đồ đạc mãi già nua đi theo màu tóc bà. Bà dọn lại bàn thờ, thắp thêm hai nén nhang. Từ trên cao, anh nhìn xuống chị bao dung và hiền từ. Bà lầm rầm khấn vái, những vòng hương toả tròn trên đầu. Rồi quay qua phía chị, bà bảo: "Thôi ra đây mẹ lấy nước cho mà uống. Sao mà lại nắng đến thế chứ, mới chớm mùa kia mà".

Bà lật đật kéo chiếc quạt điện đầy bụi trong góc nhà, những đoạn dây bị chuột cắn nham nhở. "Thôi chết, đành phải đợi thằng Nguyễn. Cái con chuột quỷ quyệt cái gì cũng nhai được. Mặc xác nó, ra đây mẹ quạt cho. Quạt mo cũng mát cả mấy ngàn năm rồi đấy chứ". Chị ngoan ngoãn ra ngồi bên bậu cửa. Trời trong và xanh ngắt. Phía xa kia là các nương chè đang kỳ thu hoạch nhấp nhô những bóng nón trắng nghiêng dài. Bà quạt mạnh, vô tình chạm phải vết thương nơi cánh tay chị. "Nhà Vĩnh làm sao thế này?'- tiếng bà thảng thốt như tiếng chuông rơi. Chị ngồi lặng im, nước mắt rớt ướt vai áo bà. Lần nào về chị cũng thấy mà mặc tấm áo này, chẳng biết áo bạc vì mồ hôi, vì nắng hay vì mưa.

- Mẹ đã bảo mình dẫu gì cũng thân đàn bà con gái mải miết với công việc săn đuổi, chẳng hợp tí nào. Có chuyện gì chị cứ kể mẹ nghe.

Chuyện của chị thì dài và buồn lắm, chị chẳng muốn bà chất thêm lo lắng trong mình. Chị lại nhìn bà, khuôn mặt già nua đến nỗi chẳng thể già hơn. Đi quá nửa đời người, nếm đủ mùi cơ cực rồi mà mỗi khi trở lại chốn này chị vẫn thấy mình như trẻ dại. Mọi sự bon chen, bươn chải đã ở quá xa nơi này. Chị đi miết, rồi mỗi năm đôi lần về chớp nhoáng, khi bà chưa kịp quen sự hiện diện của chị trong nhà thì chị đã lại ra đi. Vậy mà bà vẫn ra vào với ngôi nhà quá rộng để đợi chị về. Chị tự hỏi mình không biết bà lấy đâu sức lực để miết mải chờ đợi từ giữa xuân thì cho tới khi mắt mờ, chân chậm. Ký ức bà hằn sâu những cuộc ra đi biền biệt và những chuyến trở về chớp nhoáng, vội vàng. Mỗi năm bà làm hai lần giỗ, lau lại hai khung ảnh đã ố vàng trên bàn thờ. Tuần tự tháng. Tuần tự ngày. Tuần tự.

Bà lại nhìn chị, chép miệng:

- Chậc, không hiểu nổi chị em bay, đi hết tháng hết năm, về được vài ngày lại bưng bít hết chuyện này qua chuyện khác. Mẹ già rồi, buồn đau mẹ chịu đựng được mà.

Mẹ chịu đựng được. Nhưng vết thương hôm nay chỉ là dư chấn của nỗi đau năm năm về trước. Năm năm ngỡ là dài, hoá gần như gang tấc. Nó đủ để một cậu bé như Nguyễn lớn lên thành một chàng trai. Nhưng nó chưa đủ lực để vực chị lên sau những gì đã mất. Ngày anh hi sinh chị rõ hơn ai hết. Khi ấy Nguyễn còn nhỏ, Nguyễn giận chị đã đẩy anh vào cuộc đấu không cân bằng. Làm sao Nguyễn hiểu được đã là nhiệm vụ thì không thể nói chuyện cân bằng. Cuộc đời thật khó lường và khắc nghiệt. Để đến nỗi tới tận bây giờ chị vẫn còn giữa bộn bề trăm mối riêng chung. Hôm qua chị xuống trường báo cho Nguyễn về ngày giỗ anh, chị nhận ra Nguyễn đã thành người lớn. Và chị giật mình khi Nguyễn mang nhiều vóc dáng của anh. Chỉ khác là Nguyễn không cười với chị, chị lầm lũi quay vào. Hôm ấy chị đã khóc, làm sao để cho Nguyễn hiểu rằng phía sau nụ cười của chị là cả những bão dông?

Trên cao, anh vẫn hiền lành nhìn chị. Chiều đã xuống thấp lắm rồi. ừ, hôm ấy cũng như hôm nay, trời đang tàn dần độ cuối tháng ba. Đơn vị nhận nhiệm vụ đi bắt toán cướp tiệm vàng . Anh nói để chị ở nhà. Nhưng chị lại xin đi chỉ vì chị lo cho anh. Sự đời sao lắm khắc nghiệt khi đưa chị đối mặt với tên cướp. Hắn tên là Quân. Quân là bạn của anh, của chị từ lâu lắm rồi. Quân thương chị từ khi tóc chị còn bỏ xấp xoã đi ngang ngõ nhà Quân. Nhưng chị chỉ thương anh. Ngày anh cưới chị, Quân bỏ đi. Tưởng Quân đi làm ăn, ai ngờ... Quân lao đến, định chụp lấy tay chị. Nhưng anh đã kịp hạ gập chân hắn bằng một phát đạn. Và chị lịm đi khi nhìn Quân chĩa thẳng súng vào ngực anh nhả đạn. Rồi Quân bỏ chạy. Đơn vị lùng Quân suốt mấy tháng trời. Quân biệt tăm từ đó, mặc cho lệnh truy nã giăng giăng khắp nơi. Năm năm, ai ngờ Quân lại trở về chính con phố ấy để gây án tại một cửa hàng điện thoại di động. Chị lại xin đi. Nếu lần này để xổng Quân chị sẽ làm đơn ra khỏi ngành. Sau nửa tháng truy tìm, chị cùng đồng đội cũng tóm được Quân tại một nhà chứa trá hình. Chị còng tay Quân vào tay mình. Quân kéo chị dập mạnh xuống cầu thang. Tay chị không nhói buốt. Quân thương chị mà sao Quân toàn gây đau đớn cho chị, để bây giờ có còn ai băng vết thương này cho chị nữa đâu? Chị gượng dậy, cầm lấy khẩu súng. Mắt Quân nhìn chị cháy rực, căm giận và yêu thương. ở cái khoảng khắc ấy, chị chợt nhận ra dù sao trong Quân vẫn còn hình bóng của một con người.

Chuyện của chị dài và buồn như vậy đấy, liệu mẹ có hiểu hết được không? Mẹ hỏi chị vào lúc đầu óc chị bung xung nhất. Ngày mai là giỗ anh rồi. Mẹ đi ra ngoài từ lúc nào. Khi chị quay lại đã thấy bà khẽ khàng: "Thôi, bỏ hết đi, ra gội đầu cho nó nhẹ mình".

Chị ra giếng gội đầu, mùi bồ kết đã theo chị từ lúc chị về đây làm dâu. Ngày ấy chị hay đun nước cho cả nhà gội đầu. Những ngày đó sao mà hạnh phúc. Sau này trong mải mốt công việc, chị chẳng còn thời gian để lưu tâm đến điều đó nữa. Nhưng mỗi lúc ngồi bần thần nghĩ ngợi, chị mới ngộ ra rằng hạnh phúc đến từ những điều rất đỗi giản đơn. Như lúc này đây, chị đang ngồi quay tóc cho chóng khô. Tóc chị vẫn còn xanh lắm, kề bên tóc mẹ bạc như một đám mây mỏng manh phủ xuống đầu. Tự lòng, chị thấy yêu thiết tha mảnh đất này dẫu chị chẳng sinh ra ở đây nhưng được già đi và thao thức cùng nó. Chị đã sống những ngày ngập tràn hạnh phúc ở chốn này. Chị nhớ ba cây gạo đỏ, những vạt cúc quỳ vàng hoang dại bốn mùa dọc những lối đi. Chị nhớ Nguyễn của những buổi chiều xưa, ngồi hát một mình những bản tình ca nho nhỏ. Và chị biết mình mang nợ. Đất này, người này đã là một phần máu thịt của chị rồi.

Sau bữa cơm chiều, chị đi mời họ hàng. Hơn ba chục tuổi, năm lần chị làm giỗ chồng. Chị đi giữa những lối mòn trong thôn, thấy trời sáng trăng đẹp như một bức vẽ. Ngày xưa chị đã từng đi trong trăng như thế này từ đêm cho tới sáng. Ngày đó có anh ở bên. Còn bây giờ bình nguyên chỉ có trăng nhìn chị.

Chị về tới nhà thì trời đã khuya. Bà nằm quạt trên giường, chiếc đài bán dẫn phát đi bản dân ca cổ, bài ca về người đàn bà lặn lội, tảo tần. Chị nằm bên bà, ngoài kia trăng cứ len lén nhìn khiến chị khó ngủ. Cái dáng tong teo của bà cũng trăn trở không yên.

- Nhà Vĩnh này - cuối cùng bà cất tiếng - đời người đàn bà nó qua nhanh như cơn gió, sớm tóc xanh chiều đã bạc đầu. Người mất đi thì không sống được, nhớ nhau thì để trong tâm.

Chị ôm lấy bà. Lúc nào bà cũng thấu hiểu và yêu thương chị nhiều quá. Gia đình người ta cũng đã đặt vấn đề với chị. Một anh đồng nghiệp goá vợ, một con. Người ta đã qua cái thời yêu mê cuồng dại, chỉ cần có người chăm sóc gia đình. Chị cũng thèm làm một người mẹ. Nhưng mỗi khi về lại, nhìn lên hình anh thì chị lại thấy hết thảy đều đã hoá phù vân. Anh ra đi vào lúc chẳng ai ngờ, để lại cho chị một tình yêu vượt mọi giới hạn và chị là của anh, mãi mãi. Tình yêu chẳng ai lý giải được. Mà lý giải cũng chẳng để làm gì. Chị ôm chặt lấy bà. Ngoài kia trăng cứ sáng. Hình như có cả sương mưa.

***

Cuối cùng thì người đàn ông duy nhất còn lại cũng trở về. Khi hiểu được ngọn ngành câu chuyện thì cậu chẳng còn ở tuổi 15. Nguyễn muốn xin lỗi chị dâu. Nhưng chị lại tất tả đi rồi. áo chị xanh, xanh như nền trời vậy. Nguyễn đứng nhìn hút theo bóng chị. Mẹ ra níu tay cậu lại: "Thôi đợi đến sang năm". Sang năm. Đời người đàn bà như bông hoa nở. Sang năm...