Từ xưa đến nay, loài trâu đã gắn với bó với người nông dân Việt Nam trong lao động và trong cuộc sống.

Trâu thuộc thuộc họ Trâu bò, phân bộ Nhai lại, nhóm Sừng rỗng, bộ Guốc chẵn, lớp thú có vú. Chúng thường sống hoang dã ở Nam Á, Đông Nam Á và miền bắc nước Úc. Ở Việt Nam, chúng thường được nuôi với số lượng rất lớn.

Trâu ở Việt Nam có nguồn gốc từ trâu rừng thuần hóa, thuộc nhóm trâu đầm lầy. Bộ lông của chúng có màu xám hoặc xám đen. Thân hình của chúng to khỏe và vạm vỡ. Đặc điểm bên ngoài của chúng: Bụng to, mông dóc, đuôi dài thường xuyên phe phẩy. Bầu vú nhỏ và đặc biệt là đôi sừng hình lưỡi liềm cứng và nhọn có thể trở thành một loại vũ khí tự vệ cho chúng khi gặp phải kẻ thù.

Nếu phân loại theo màu sắc lông, chúng gồm hai loại: trâu đen và trâu trắng. Trâu trắng là loại trâu có lông màu trắng ngà. Đối với nhiều người, trâu trắng mang lại may mắn cho gia chủ. Nhưng loại trâu này khá hiếm ở Việt Nam, mà chủ yếu là trâu đen. Trâu đen thì có bộ lông màu đen xám, chiếm số lượng áp đảo hơn cả.

Trâu có tập tính vô cùng nổi bật. Chúng sống theo bầy đàn. Và tập tính nhai lại khi ăn, thức ăn được đưa vào dạ cỏ và dạ tổ ong, phần thức ăn không tan được đưa lại khoang miệng để trâu nhai lại, phần tan vào các dạ lá sách, dạ túi khế để tiêu hóa. Điều này tuy mất nhiều thời gian, nhưng đó là lý do vì sao chúng không bị cảm thấy nhanh đói.

Trâu hằng năm đều để từ hai đến ba lứa. Con trâu chào đời được gọi là nghé. Chúng chưa có sừng và thường nặng từ 22 - 25 kg. Một con nghé trưởng thành khá nhanh. Khoảng hai tuần thì biết đi và từ hai đến ba tháng thì có thể phát triển thành một con trâu trưởng thành. Các bộ phận khác cũng dần hoàn thiện trong quá trình phát triển thành một con trâu trưởng thành.

Loài nào cũng có những đặc điểm riêng, loài râu cũng vậy. Mỗi con trâu có thân hình chắc nịch, khỏe khoắn, bộ lông có hai loại màu trắng ngà hoặc xám đen với các sợi lông ngắn tũn. Da của chúng rất dày và cứng cáp. Mùa đông chúng không cảm thấy lạnh giá. Loài trâu có bốn chân ngắn với bộ guốc chẵn. Đuôi dài, linh hoạt và thường ve vẩy để đuổi ruồi, muỗi chứ không chịu nằm yên một chỗ. Phần đầu trâu có hai cặp sừng. Cặp sừng này của một con trâu trưởng thành có thể rất dài. Thức ăn chủ yếu của chúng là rơm hoặc cỏ.

Đối với người nông dân, chúng tôi là những trợ thủ đắc lực. Trâu cung cấp sức kéo, giúp họ nhiều công việc vào mỗi ngày trên những cánh đồng rộng lớn. Trong đời sống tinh thần của con người. Trâu thuộc một trong 12 con giáp - đơn vị để tính năm hay tính tuổi tác. trâu cũng là biểu tượng cho nền nông nghiệp lúa nước. Cũng như gắn với cơ nghiệp của người nông dân. Vì vậy mới bảo tậu trâu là một việc thật khó khăn và quan trọng.

Tóm lại, đối với con người Việt Nam, trâu là một loài vô cùng quan trọng trong đời sống vật chất cũng như tinh thần.