Trước sân nhà em có một cây bưởi, khi em lớn thì thấy nó đã cao và cho quả rồi. Em nghe bà kể lại thì cây bưởi này được ông em trồng từ lúc em vẫn chưa được sinh ra.

Cây bưởi nhà em khá cao, thân cây không được thẳng đứng như một số loài cây khác như cây xoan, cây hồng mà cong cong. Tại vì được trồng từ khá lâu và chỗ đất trồng rất cứng nên phần rễ cây rất phát triển, nổi cả lên mặt đất. Phần thân cây có những lớp vỏ sần sùi và thỉnh thoảng có một lớp nhựa trong khá dính, dọc thân cây có những cái mấu chìa ra, nhờ những cái mấu này mà việc trèo cây hái quả rất dễ.

Trên cây chia ra thành nhiều các cành lớn, nhỏ khác nhau, mỗi cành lại có những cành con với những chiếc gai sắc nhọn, nếu gai còn non có thể bẻ gẫy nhưng với những chiếc gai già có thể làm bị thương những ai không cẩn thận để gai bưởi đâm vào. Lá bưởi có nhiều hình dáng khác nhau, nhưng chủ yếu là dài và có vẻ như trên chiếc lá bị chia thành hai phần, giữa hai phần là một chỗ bị lõm lại, lá bưởi cũng có công dụng riêng của nó. Bà em hay lấy lá bưởi hơ vào bếp lửa cho nóng để nặn vào những chỗ bị đau ở chân, tay hay những ai bị bong gân hoặc trẹo tay, trẹo chân.

Mặc dù tác dụng của nó có lẽ không tốt bằng các loại thuốc khác nhưng nó cũng góp phần làm giảm đau được phần nào. Đên mùa, cây bưởi ra hoa trắng cả cây, những chum hoa bưởi trắng muốt rụng kín cả sân nhà em, mùi thơm bay khắp nhà. Hồi bé em thường hay nhặt hoa bưởi chơi, đến khi những bông hoa ấy kết thành quả, rồi to bằng quả bóng bàn, em hay nhặt những quả bưởi rụng để chơi chuyền cùng các bạn, nhiều khi không có quả rụng thì lấy cây chọc cho rụng, những lúc như thế thì thường bị bà hoặc mẹ mắng.

Rồi đến khi quả bưởi to bằng cái bát to, cây bưởi sai chĩu chịt quả, bố em phải lấy một cái cây để chống cành bưởi tránh để nó gãy. Đến lúc được ăn, mẹ em mang biếu bà ngoại và các cô bác hàng xóm, em mời các bạn trong lớp đến ăn cũng không hết. Cây bưởi nhà em là cây bưởi chua nhưng ăn vẫn rất ngon, ai cũng khen như vậy. Những quả ở trên cao không lấy được để lâu rồi chín và có màu vàng tươi, có mùi thơm đặc trưng riêng. Nhà em có thói quen để một số quả to đẹp buộc túi bóng vào để đến Tết, khi đã chín thì trẩy về đặt lên bàn thờ làm thành trung tâm của mâm ngũ quả ngày Tết.

Cây bưởi trồng được khá lâu vì vậy nó đã gắn bó rất nhiều với nhà em, mang đến cho nhà em một bóng mát ở góc sân và những quả bưởi tươi mát trong những ngày hè nắng nóng.

Trước sân nhà em có một cây bưởi, khi em lớn thì thấy nó đã cao và cho quả rồi. Em nghe bà kể lại thì cây bưởi này được ông em trồng từ lúc em vẫn chưa được sinh ra.

Cây bưởi nhà em khá cao, thân cây không được thẳng đứng như một số loài cây khác như cây xoan, cây hồng mà cong cong. Tại vì được trồng từ khá lâu và chỗ đất trồng rất cứng nên phần rễ cây rất phát triển, nổi cả lên mặt đất. Phần thân cây có những lớp vỏ sần sùi và thỉnh thoảng có một lớp nhựa trong khá dính, dọc thân cây có những cái mấu chìa ra, nhờ những cái mấu này mà việc trèo cây hái quả rất dễ.

Trên cây chia ra thành nhiều các cành lớn, nhỏ khác nhau, mỗi cành lại có những cành con với những chiếc gai sắc nhọn, nếu gai còn non có thể bẻ gẫy nhưng với những chiếc gai già có thể làm bị thương những ai không cẩn thận để gai bưởi đâm vào. Lá bưởi có nhiều hình dáng khác nhau, nhưng chủ yếu là dài và có vẻ như trên chiếc lá bị chia thành hai phần, giữa hai phần là một chỗ bị lõm lại, lá bưởi cũng có công dụng riêng của nó. Bà em hay lấy lá bưởi hơ vào bếp lửa cho nóng để nặn vào những chỗ bị đau ở chân, tay hay những ai bị bong gân hoặc trẹo tay, trẹo chân.

Mặc dù tác dụng của nó có lẽ không tốt bằng các loại thuốc khác nhưng nó cũng góp phần làm giảm đau được phần nào. Đên mùa, cây bưởi ra hoa trắng cả cây, những chum hoa bưởi trắng muốt rụng kín cả sân nhà em, mùi thơm bay khắp nhà. Hồi bé em thường hay nhặt hoa bưởi chơi, đến khi những bông hoa ấy kết thành quả, rồi to bằng quả bóng bàn, em hay nhặt những quả bưởi rụng để chơi chuyền cùng các bạn, nhiều khi không có quả rụng thì lấy cây chọc cho rụng, những lúc như thế thì thường bị bà hoặc mẹ mắng.

Rồi đến khi quả bưởi to bằng cái bát to, cây bưởi sai chĩu chịt quả, bố em phải lấy một cái cây để chống cành bưởi tránh để nó gãy. Đến lúc được ăn, mẹ em mang biếu bà ngoại và các cô bác hàng xóm, em mời các bạn trong lớp đến ăn cũng không hết. Cây bưởi nhà em là cây bưởi chua nhưng ăn vẫn rất ngon, ai cũng khen như vậy. Những quả ở trên cao không lấy được để lâu rồi chín và có màu vàng tươi, có mùi thơm đặc trưng riêng. Nhà em có thói quen để một số quả to đẹp buộc túi bóng vào để đến Tết, khi đã chín thì trẩy về đặt lên bàn thờ làm thành trung tâm của mâm ngũ quả ngày Tết.

Cây bưởi trồng được khá lâu vì vậy nó đã gắn bó rất nhiều với nhà em, mang đến cho nhà em một bóng mát ở góc sân và những quả bưởi tươi mát trong những ngày hè nắng nóng.

Ở vườn nhà ngoại trồng rất nhiều loại cây khác nhau. Cây xoài lúc nhiều quả chín. Cây hoa hồng toả hương thơm ngát. Cây nhãn nặng những chùm quả chín… Nhưng em thích nhất là cây bưởi.

Cây bưởi được ông trồng hơn 20 năm. Cây cao gần 2m. Thân cây không to lắm chỉ bằng bắp chân người lớn. Thân cây màu rêu xám, không sần sùi và nhiều u bướu như cây bàng. Rễ cây to, bám chắc vào đất, hút dinh dưỡng từ đất nuôi cây. Từ thân cây chia ra thành ba cành lớn chắc chắn như những cánh tay của lực sĩ cử tạ. Ba cành lớn ấy lại phân ra thành nhiều cành nhỏ khác nhau. Lá cây to bằng bàn tay người lớn, hơi dài, thắt lại ở giữa như cái nậm rượu. Hoa bưởi nhỏ, màu trắng ngọc, mọc thành từng chum. Mùa xuân hoa nở thơm ngát cả khu vườn. Khi hoa bưởi rụng đi, những quả bưởi sẽ thay thế. Quả bưởi tròn, da trơn nhẵn được nâng đỡ cẩn thận. Những quả bưởi ấy như những đứa con đầu tròn trọc lốc được cây mẹ chắt chiu dinh dưỡng nuôi nấng. Mùa thu là mùa bưởi chín. Khi ấy những quả bưởi chín vàng, ăn những múi bưởi sẽ thấy vị ngọt dịu mát đọng lại.

Cây bưởi có rất nhiều ích lợi khác nhau. Hoa bưởi thơm ngát thường được dung để ướp chè. Ông ngoại em hay ướp chè với hoa bưởi ủ trong lá sen. Nước chè được ướp bằng hoa bưởi uống vừa thơm vừa ngọt. Vào những ngày Rằm Tháng Tám, quả bưởi được mang đi thắp hương cúng lễ tạ ơn trời đất, tổ tiên. Hay những dịp Tết thì quả bưởi không thể thiếu trong mâm ngũ quả của người miền Bắc. Các bà các mẹ lấy vỏ bưởi phơi khô để gội đầu. Tóc sau khi được gội bằng vỏ bưởi vừa óng mượt, chắc khoẻ lại vừa thơm thoang thoảng mùi bưởi.

Bưởi có nhiều loại giống cây khác nhau. Có bưởi đào, bưởi ổi, bưởi năm roi, bưởi Diễn,… Mỗi loại có một cách trồng và chăm sóc khác nhau. Nhưng người trồng muốn có được mùa quả bội thu đều phải khéo léo, cẩn thận và chăm sóc cây bằng tất cả tình yêu dành cho nó.

Mỗi mùa hoa nở em lại có dịp cùng ông ngoại đi hái hoa về ướp chè, được cảm nhận mùi hương thơm ngát của hoa bưởi. Em rất thích cảm giác ấy và thấy yêu cây bưởi vô cùng.

Nhà ông bà nội em có một vườn cây ăn quả, gồm nhiều loại cây, trong đó em rất thích những cây bưởi. Đây là giống bưởi Diễn nổi tiếng thơm ngon. Vườn bưởi này được trồng khá lâu rồi, vì ông bà em sinh sống ở đất Diễn đã lâu đời.

Cây bưởi cao khoảng hơn một mét, chia thành nhiều cành nhỏ tỏa ra xung quanh. Thân cây to bằng cổ chân, màu rêu xám. Vỏ cây mốc thếch. Rễ cây đâm sâu xuống lòng đất, hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Cành cây như những cánh tay to khỏe, rắn chắc, nâng đỡ tán lá và quả. Lá bưởi to như bàn tay người lớn, hơi dài, thắt lại ở giữa như cái nậm rượu. Vào mùa Xuân, từng chùm hoa trắng muốt, hương thơm thoang thoảng theo gió, lấp ló trong những tán lá xanh mơn mởn. Khi có cơn gió thoảng qua, những cánh hoa trắng rơi lả tả quanh gốc cây. Chúng em thường nhặt hoa bưởi để chơi đồ hàng, hoặc để đầu giường cho thơm. Cuối mùa Xuân, hoa kết thành những quả bưởi con. Quả bưởi lớn nhanh như thổi. Lúc đầu, chúng bé bằng hòn bi, sau đó, to bằng quả chanh, rồi bằng nắm tay người lớn, và bằng quả bóng lúc nào không biết. Mỗi cây bưởi có từ hàng chục, đến hàng trăm quả, lúc lỉu trông rất đẹp mắt. Mùa Thu, là mùa bưởi chín. Lúc đó, từng quả bưởi nặng trĩu cành, màu vàng ươm, có mùi thơm ngọt. Gọt lớp vỏ mỏng bên ngoài, ta thấy xuất hiện lớp cùi trắng ngà, rồi đến múi bưởi tròn căng, mọng nước, nhưng bóc rất dóc vỏ. Tép bưởi không bị nát và chảy nước. Cây bưởi không chỉ cho ta quả ăn, mà còn có nhiều công dụng khác. Cây bưởi làm cây cảnh ngày Tết, quả bưởi để bày mâm ngũ quả, làm quà cho họ hàng, bạn bè. Lá và vỏ bưởi dùng để gội đầu, làm lá xông giải cảm, hoặc luộc ốc rất thơm. Hoa bưởi để ướp bột sắn, cho ta mùi thơm thoang thoảng, dịu mát. Giống bưởi Diễn rất đặc biệt. Phải đến gần Tết mới được ăn, không như các giống bưởi khác, khoảng tháng 8 đã chín. Nên vào dịp Trung Thu, người ta thường ăn các loại bưởi khác. Bưởi Diễn, là đặc sản nổi tiếng của đất Diễn. Trước Tết Nguyên Đán khoảng 1 tháng, bà nội em thường trẩy bưởi xuống, bôi vôi vào cuống quả bưởi, để dưới gầm giường, hoặc dưới đất cho bưởi xuống đường. Đến Tết là thời điểm ăn bưởi Diễn ngon nhất. Trông quả bưởi Diễn héo nhăn nheo, xấu xí, nhưng ăn ngọt lịm, thanh mát. Điều đặc biệt nữa là, bưởi Diễn rất thơm, mùi thơm dễ chịu. Khi trẩy hết bưởi, ông nội thường rủ em ra vườn quét vôi cho từng gốc cây. Ông bảo, để năm sau bưởi ra nhiều quả hơn, và không bị sâu gốc.

Em rất thích thú khi thấy những chú chim non ríu rít nhảy nhót trên cành. Dường như, chúng cũng muốn thưởng thức đặc sản này. Em sẽ chăm sóc vườn bưởi thật tốt, để giống bưởi Diễn đặc sản quê hương em không bị mất dần theo thời gian.

Ngoài Văn mẫu lớp 4: Tả cây bưởi trong vườn nhà em, các em học sinh hoặc quý phụ huynh còn có thể tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 4 và đề thi học kì 2 lớp 4 các môn Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh theo chuẩn thông tư 22 của bộ Giáo Dục và các dạng bài ôn tập môn Tiếng Việt 4. Những đề thi này được VnDoc.com sưu tầm và chọn lọc từ các trường tiểu học trên cả nước nhằm mang lại cho học sinh lớp 4 những đề ôn thi học kì chất lượng nhất. Mời các em cùng quý phụ huynh tải miễn phí đề thi về và ôn luyện.

Cây bưởi cao khoảng hơn một mét, chia thành nhiều cành nhỏ tỏa ra xung quanh. Thân cây to bằng cổ chân, màu rêu xám. Vỏ cây mốc thếch. Rễ cây đâm sâu xuống lòng đất, hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Cành cây như những cánh tay to khỏe, rắn chắc, nâng đỡ tán lá và quả. Lá bưởi to như bàn tay người lớn, hơi dài, thắt lại ở giữa như cái nậm rượu.
Vào mùa Xuân, từng chùm hoa trắng muốt, hương thơm thoang thoảng theo gió, lấp ló trong những tán lá xanh mơn mởn. Khi có cơn gió thoảng qua, những cánh hoa trắng rơi lả tả quanh gốc cây. Chúng em thường nhặt hoa bưởi để chơi đồ hàng, hoặc để đầu giường cho thơm. Cuối mùa Xuân, hoa kết thành những quả bưởi con. Quả bưởi lớn nhanh như thổi. Lúc đầu, chúng bé bằng hòn bi, sau đó, to bằng quả chanh, rồi bằng nắm tay người lớn, và bằng quả bóng lúc nào không biết. Mỗi cây bưởi có từ hàng chục, đến hàng trăm quả, lúc lỉu trông rất đẹp mắt.
Mùa Thu, là mùa bưởi chín. Lúc đó, từng quả bưởi nặng trĩu cành, màu vàng ươm, có mùi thơm ngọt. Gọt lớp vỏ mỏng bên ngoài, ta thấy xuất hiện lớp cùi trắng ngà, rồi đến múi bưởi tròn căng, mọng nước, nhưng bóc rất dóc vỏ. Tép bưởi không bị nát và chảy nước.
Cây bưởi không chỉ cho ta quả ăn, mà còn có nhiều công dụng khác. Cây bưởi làm cây cảnh ngày Tết, quả bưởi để bày mâm ngũ quả, làm quà cho họ hàng, bạn bè. Lá và vỏ bưởi dùng để gội đầu, làm lá xông giải cảm, hoặc luộc ốc rất thơm. Hoa bưởi để ướp bột sắn, cho ta mùi thơm thoang thoảng, dịu mát. Giống bưởi Diễn rất đặc biệt. Phải đến gần Tết mới được ăn, không như các giống bưởi khác, khoảng tháng 8 đã chín. Nên vào dịp Trung Thu, người ta thường ăn các loại bưởi khác.
Bưởi Diễn, là đặc sản nổi tiếng của đất Diễn. Trước Tết Nguyên Đán khoảng 1 tháng, bà nội em thường trẩy bưởi xuống, bôi vôi vào cuống quả bưởi, để dưới gầm giường, hoặc dưới đất cho bưởi xuống đường. Đến Tết là thời điểm ăn bưởi Diễn ngon nhất. Trông quả bưởi Diễn héo nhăn nheo, xấu xí, nhưng ăn ngọt lịm, thanh mát. Điều đặc biệt nữa là, bưởi Diễn rất thơm, mùi thơm dễ chịu. Khi trẩy hết bưởi, ông nội thường rủ em ra vườn quét vôi cho từng gốc cây. Ông bảo, để năm sau bưởi ra nhiều quả hơn, và không bị sâu gốc.
Em rất thích thú khi thấy những chú chim non ríu rít nhảy nhót trên cành. Dường như, chúng cũng muốn thưởng thức đặc sản này. Em sẽ chăm sóc vườn bưởi thật tốt, để giống bưởi Diễn đặc sản quê hương em không bị mất dần theo thời gian.

Khoảng 3 năm trước, bố em đi tham quan chợ cây giống, rồi mua về một cây bưởi non, trông nó nhỏ xíu chỉ có tầm vài chiếc lá. Rồi bố đem trồng sau nhà, ngày ngày chăm bón. Em cứ nghĩ mãi không biết nó có sống được không, thế mà ba năm qua đi, nay cây đã cho lứa quả đầu tiên.

Cây bưởi nhà em cao tầm 2 mét, nhìn rất xum xuê, gốc gây to cỡ cổ chân em, rất vững chãi. Thân cây mọc thẳng, rồi chia làm nhiều nhánh, nhiều chạc. Trên mỗi chạc to lại có nhiều cành con, cành nào cũng mọc đầy lá xanh ngắt. Vỏ cây màu xám hơi ngả màu xanh rêu, nhìn thì có vẻ nhẵn, nhưng sờ vào thì lại thấy hơi nhám. Các nhánh, các cành có xu hướng mọc hướng lên trên, chứ không tỏa tán sang ngang mấy, vì vậy bố em lại phải bấm đọt cho cây, tránh cây mọc cao quá, khó hái quả. Cây cứ xanh ngắt một màu từ xuân sang đông, chỉ có mấy tán lá non thì có màu xanh lá mạ. Lá bưởi to tầm bàn tay của em, hơi cứng, gân lá thưa và chìm dưới mặt lá. Mặt trên lá có màu xanh thẫm, còn mặt dưới thì lại có màu xanh nhạt. Khi đưa lá lên mũi ngửi, thấy có mùi thơm đặc trưng của tinh dầu chứa trong lá. Năm nay, cây bưởi nhà em ra lứa hoa đầu, nên hoa không nhiều, chỉ có đôi chùm hoa trắng muốt lấp ló trong tán cây. Nhưng hương hoa thơm thoang thoảng đã hấp dẫn rất nhiều ong bướm đến dạo chơi, thụ phấn cho hoa. Hoa tàn để lộ những quả bưởi nhỏ bằng đầu ngón tay út, xanh thẫm, sần sùi. Quả lớn dần cứ lúc lắc trên cây trông thật thích mắt. Mấy tháng qua đi, vừa đến lúc Tết đến, mẹ em ra cắt vào hai trái bưởi duy nhất còn đậu lại, để lên bàn thờ thắp nhang. Qủa nào quả nấy cỡ gần 2kg, da căng, màu hơi ngả vàng, ghé mũi vào ngửi thấy có mùi thơm vấn vương. Cây bưởi có nhiều công dụng, ngoài việc cho trái ăn rất ngon, người ta còn dùng lá, vỏ quả để chế tạo tinh dầu. Đôi khi người ta còn dùng lá bưởi để chế biến đồ ăn, dùng làm thuốc để xông hơi giải cảm mạo.

I. Mở bài: Giới thiệu về cây bưởi định tả

- Cây bưởi đào của ông em trồng.

II. Thân bài:

– Cây bưởi cao chừng năm mét.

– Rễ cọc ăn sâu xuống đất.

– Thân cây nghiêng nghiêng, cao chừng bốn mét.

– Bưởi có nhiều cành, xum xuê.

– Lá bưởi non có màu xanh tươi, hơi nhọn, mỏng manh.

– Lá già xanh sẫm, dày, hình bầu dục.

– Hoa bưởi trắng, năm cánh mịn, uốn cong xuống dưới.

– Nhị hoa màu vàng tươi.

– Mùi hương dịu nhẹ, tinh tế.

– Quả bưởi tròn, vỏ ngoài màu xanh, sờ vào lớp vỏ nghe nhám.

– Lớp vỏ trong màu hồng nhạt.

– Múi bưởi cong cong, mọng nước, vị ngọt mát.

III. Kết bài:

– Em rất quý cây bưởi ông em trồng

– Bưởi là loài cây đã đem lại lợi ích cho người dân quê em.

Ở vườn nhà ngoại trồng rất nhiều loại cây khác nhau. Cây xoài lúc lỉu quả chín. Cây hoa hồng tỏa hương thơm ngát. Cây nhãn nặng những chùm quả chín, nhưng em thích nhất là cây bưởi.

Cây bưởi được ông trồng hơn 20 năm. Cây cao gần 2m. Thân cây không to lắm chỉ bằng bắp chân người lớn. Thân cây màu rêu xám, không sần sùi và nhiều u bướu như cây bàng. Rễ cây to, bám chắc vào đất, hút dinh dưỡng từ đất nuôi cây. Từ thân cây chia ra thành ba cành lớn chắc chắn như những cánh tay của lực sĩ cử tạ. Ba cành lớn ấy lại phân ra thành nhiều cành nhỏ khác nhau. Lá cây to bằng bàn tay người lớn, hơi dài, thắt lại ở giữa như cái nậm rượu. Hoa bưởi nhỏ, màu trắng ngọc, mọc thành từng chùm. Mùa xuân hoa nở thơm ngát cả khu vườn. Khi hoa bưởi rụng đi, những quả bưởi sẽ thay thế. Quả bưởi tròn, da trơn nhẵn được nâng đỡ cẩn thận. Những quả bưởi ấy như những đứa con đầu tròn trọc lốc được cây mẹ chắt chiu dinh dưỡng nuôi nấng. Mùa thu là mùa bưởi chín. Khi ấy những quả bưởi chín vàng, ăn những múi bưởi sẽ thấy vị ngọt dịu mát đọng lại.

Cây bưởi có rất nhiều ích lợi khác nhau. Hoa bưởi thơm ngát thường được dùng để ướp chè. Ông ngoại em hay ướp chè với hoa bưởi ủ trong lá sen. Nước chè được ướp bằng hoa bưởi uống vừa thơm vừa ngọt. Vào những ngày Rằm Tháng Tám, quả bưởi được mang đi thắp hương cúng lễ tạ ơn trời đất, tổ tiên. Hay những dịp Tết thì quả bưởi không thể thiếu trong mâm ngũ quả của người miền Bắc. Các bà các mẹ lấy vỏ bưởi phơi khô để gội đầu. Tóc sau khi được gội bằng vỏ bưởi vừa óng mượt, chắc khoẻ lại vừa thơm thoang thoảng mùi bưởi.

Bưởi có nhiều loại giống cây khác nhau. Có bưởi đào, bưởi ổi, bưởi năm roi, bưởi Diễn. Mỗi loại có một cách trồng và chăm sóc khác nhau. Nhưng người trồng cây muốn có được mùa quả bội thu đều phải khéo léo, cẩn thận và chăm sóc cây bằng tất cả tình yêu dành cho nó.

Mỗi mùa hoa nở em lại có dịp cùng ông ngoại đi hái hoa về ướp chè, được cảm nhận mùi hương thơm ngát của hoa bưởi. Em rất thích cảm giác ấy và thấy yêu cây bưởi vô cùng.

Mỗi loài cây trong vườn đều có một đặc điểm và công dụng riêng. Cây khế cho hoa tím bên bờ giếng. Cây chanh tỏa hương thơm dịu nhẹ, cho cốc nước mát lành vào ngày hè oi bức. Cây chuối lại tặng cho con người những buồng quả chín vàng mùi thơm ngào ngạt. Bên cạnh những loài cây ấy, cây bưởi cũng đang góp phần làm cho vườn nhà thêm phong phú và nhiều màu sắc.

Mới ngày nào chỉ là một cây con nhỏ xíu, được bàn tay của con người chăm sóc, tưới tắm, giờ đây cây bưởi đã cao quá đầu người. Thân cây to bằng cổ tay và vô cùng chắc khỏe, từ thân ấy tủa ra vô số những cành nhỏ khác nhau. Rễ cây ăn sâu xuống lòng đất để hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Có những cây to và lâu năm, rễ cây trồi cả lên mặt đất trông như những con rắn. Lá cây to bằng bàn tay và thắt lại ở giữa. Hoa bưởi nở thành từng chùm. Hoa bưởi có màu trắng tinh khôi, tuy không mang sắc đỏ rực rỡ như hoa hồng nhưng lại chẳng kém phần thu hút. Ở giữa năm cánh hoa là nhụy hoa vàng tươi. Những nụ hoa chúm chím xinh xinh như những chiếc cúc áo. Khi hoa bưởi nở, hương thơm dịu nhẹ và ngọt ngào lan tỏa khắp không gian. Hương hoa tạo cảm giác rất dễ chịu, dịu dàng mà thanh khiết. Quả bưởi tròn và nhẵn, lúc còn non thì có màu xanh. Cái nắng chói chang của mùa hạ nhuộm vàng cho vỏ bưởi, làm cho hoa thêm thơm, trái thêm ngọt.

Bưởi thường ra trái vào mùa thu. Quả bưởi trên cao chờ tay người hái về. Những múi bưởi thơm ngon căng mọng nước không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn gắn liền với tuổi thơ của biết bao thế hệ. Vào những ngày rằm trung thu, làm sao thiếu được một quả bưởi trong mâm phá cỗ. Quả bưởi tròn trịa tượng trưng cho sự đầy đặn, vĩnh hằng của tạo hóa. Bưởi còn là một loại quả quan trọng xuất hiện trong mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Bắc, thể hiện mong muốn có một năm mới an khang thịnh vượng. Vỏ bưởi còn được sấy khô làm chè bưởi- đây là một món ăn quen thuộc mỗi khi hè tới. Các bà, các mẹ thì lấy lá bưởi, vỏ bưởi đun nước để gội đầu, mùi hương thoang thoảng theo gió bay xa. Ông ướp chè với hoa bưởi, hương bưởi hòa quyện với làn khói nghi ngút bốc lên từ ấm trà tạo cảm giác thư thái, nhẹ nhõm lạ kì.

Hiện nay, người ta lai tạo được nhiều giống bưởi mới cho quả ngon và năng suất cao hơn như bưởi Diễn, bưởi Năm Roi, bưởi Đoan Hùng. Mỗi loại bưởi đã trở thành đặc sản và nét văn hóa riêng của mỗi vùng đất. Chẳng riêng gì bưởi, loài cây nào cũng vậy, con người phải có công chăm bón và tình yêu đối với nó thì cây mới ra hoa kết trái, tặng cho con người những món quà từ thiên nhiên.

Cây bưởi là loại cây bình dị, quen thuộc đối với bất kì một người Việt Nam nào. Cây bưởi đã trở thành một phần của làng quê Việt Nam, là kí ức tuổi thơ dịu ngọt của mỗi chúng ta.

Trước sân nhà em có một cây bưởi, khi em lớn thì thấy nó đã cao và cho quả rồi. Em nghe bà kể lại thì cây bưởi này được ông em trồng từ lúc em vẫn chưa được sinh ra.

Cây bưởi nhà em khá cao, thân cây không được thẳng đứng như một số loài cây khác như cây xoan, cây hồng mà cong cong. Tại vì được trồng từ khá lâu và chỗ đất trồng rất cứng nên phần rễ cây rất phát triển, nổi cả lên mặt đất. Phần thân cây có những lớp vỏ sần sùi và thỉnh thoảng có một lớp nhựa trong khá dính, dọc thân cây có những cái mấu chìa ra, nhờ những cái mấu này mà việc trèo cây hái quả rất dễ.

Trên cây chia ra thành nhiều các cành lớn, nhỏ khác nhau, mỗi cành lại có những cành con với những chiếc gai sắc nhọn, nếu gai còn non có thể bẻ gãy nhưng với những chiếc gai già có thể làm bị thương những ai không cẩn thận để gai bưởi đâm vào. Lá bưởi có nhiều hình dáng khác nhau, nhưng chủ yếu là dài và có vẻ như trên chiếc lá bị chia thành hai phần, giữa hai phần là một chỗ bị lõm lại, lá bưởi cũng có công dụng riêng của nó. Bà em hay lấy lá bưởi hơ vào bếp lửa cho nóng để nặn vào những chỗ bị đau ở chân, tay hay những ai bị bong gân hoặc trẹo tay, trẹo chân.

Mặc dù tác dụng của nó có lẽ không tốt bằng các loại thuốc khác nhưng nó cũng góp phần làm giảm đau được phần nào. Đến mùa, cây bưởi ra hoa trắng cả cây, những chùm hoa bưởi trắng muốt rụng kín cả sân nhà em, mùi thơm bay khắp nhà. Hồi bé em thường hay nhặt hoa bưởi chơi, đến khi những bông hoa ấy kết thành quả, rồi to bằng quả bóng bàn, em hay nhặt những quả bưởi rụng để chơi chuyền cùng các bạn, nhiều khi không có quả rụng thì lấy cây chọc cho rụng, những lúc như thế thì thường bị bà hoặc mẹ mắng.

Rồi đến khi quả bưởi to bằng cái bát to, cây bưởi sai quả, bố em phải lấy một cái cây để chống cành bưởi tránh để nó gãy. Đến lúc được ăn, mẹ em mang biếu bà ngoại và các cô bác hàng xóm, em mời các bạn trong lớp đến ăn cũng không hết. Cây bưởi nhà em là cây bưởi chua nhưng ăn vẫn rất ngon, ai cũng khen như vậy. Những quả ở trên cao không lấy được để lâu rồi chín và có màu vàng tươi, có mùi thơm đặc trưng riêng. Nhà em có thói quen để một số quả to đẹp buộc túi bóng vào để đến Tết, khi đã chín thì trẩy về đặt lên bàn thờ làm thành trung tâm của mâm ngũ quả ngày Tết.

Cây bưởi trồng được khá lâu vì vậy nó đã gắn bó rất nhiều với nhà em, mang đến cho nhà em một bóng mát ở góc sân và những quả bưởi tươi mát trong những ngày hè nắng nóng.

Nhà em có rất nhiều cây ăn quả khác nhau, nó được ông em trồng, trong đó em thấy có cây bưởi được ông chăm sóc nhiều nhất và em cũng rất thích ăn bưởi.

Cây bưởi được ông em trồng ở trước cổng, em chứng kiến nó từ khi nó mới được trồng đến khi nó lớn lên và ra quả, khi được trồng nó mới chỉ bé đến đầu gối em, cây của nó nhỏ xíu, lá to, và mơn mởn ngày nào ông em cũng tưới nước cho nó, nó lớn lên và xanh mướt, mỗi ngày em đều quan sát nó và em thấy nó lớn nhanh như thổi, ông em còn bón phân cho nó nữa, hình ảnh của cây bưởi luôn trong tâm trí của em, cây bưởi lớn và tươi non, mỗi khi cây bưởi có sâu là ông em lại chăm chút ngồi bắt sâu cho nó, cứ đà như vậy nó phát triển nhanh lắm, ông em còn thường xuyên tưới vôi vào để trị những con sâu to, khi nó lớn lên thân của nó to ra, có màu nâu, thân hình hơi xù xì, bởi màu nâu của thân cây nên tạo nên những cành to và cũng có màu nâu, lá của nó to, có mùi thơm, hoa của nó có màu trắng, những nụ hoa bưởi khi gặp những cơn gió là nó nở ra những vị thơm mát và tràn đầy sức sống, khi cây bưởi lớn lên nó bắt đầu ra lộc và đâm hoa nảy lộc.

Hình ảnh của cây bưởi luôn hiện lên trước cổng nhà em, những ngọn bưởi vươn lên và phát triển trong những làn gió, ông em thường tỉa cành cho nó, những ngọn của nó vươn lên hướng vào ánh nắng mặt trời ông em tỉa đi để cho nó ra nhiều cành, mỗi cành lớn lên thì sẽ có rất nhiều quả, quả bưởi nhà em rất to, nó tròn và khi ra quả thì nó màu xanh khi chín nó có màu vàng, lõi của quả bưởi màu hồng, mỗi khi gọt bưởi mùi vị thơm dịu mát của nó lại hiện lên, nó làm cho không khí thoang thoảng hương thơm, những mùi vị đó tạo nên những cảm giác nhẹ nhàng và có hương vị dễ chịu, mỗi khi có mưa to là rễ của nó lại lộ ra, rễ của nó dài có màu xám, cả cây nhìn tổng quan thì rất lớn, quả sai xum xuê, cùng với rất nhiều nụ hoa sắp nở ra hoa, hình ảnh của cây bưởi đẹp và mang những nét đậm đà của quê hương, ngày tết thường thì sẽ thờ bằng chuối và bồng, nó có tác dụng rất lớn trong ẩm thực và trang trí.

Em rất thích cây bưởi trước cổng nhà em bởi nó mang một vẻ đẹp bình dị và em rất thích mùi hương bưởi nó thơm và dịu mát, cây bưởi to lên làm chỗ che mát cho em vui chơi.

Nhà ông bà nội em có một vườn cây ăn quả, gồm nhiều loại cây, trong đó em rất thích những cây bưởi. Đây là giống bưởi Diễn nổi tiếng thơm ngon. Vườn bưởi này được trồng khá lâu rồi, vì ông bà em sinh sống ở đất Diễn đã lâu đời.

Cây bưởi cao khoảng hơn một mét, chia thành nhiều cành nhỏ tỏa ra xung quanh. Thân cây to bằng cổ chân, màu rêu xám. Vỏ cây mốc thếch. Rễ cây đâm sâu xuống lòng đất, hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Cành cây như những cánh tay to khỏe, rắn chắc, nâng đỡ tán lá và quả. Lá bưởi to như bàn tay người lớn, hơi dài, thắt lại ở giữa như cái nậm rượu. Vào mùa Xuân, từng chùm hoa trắng muốt, hương thơm thoang thoảng theo gió, lấp ló trong những tán lá xanh mơn mởn. Khi có cơn gió thoảng qua, những cánh hoa trắng rơi lả tả quanh gốc cây. Chúng em thường nhặt hoa bưởi để chơi đồ hàng, hoặc để đầu giường cho thơm. Cuối mùa Xuân, hoa kết thành những quả bưởi con. Quả bưởi lớn nhanh như thổi. Lúc đầu, chúng bé bằng hòn bi, sau đó, to bằng quả chanh, rồi bằng nắm tay người lớn, và bằng quả bóng lúc nào không biết. Mỗi cây bưởi có từ hàng chục, đến hàng trăm quả trông rất đẹp mắt.

Mùa Thu, là mùa bưởi chín. Lúc đó, từng quả bưởi nặng trĩu cành, màu vàng ươm, có mùi thơm ngọt. Gọt lớp vỏ mỏng bên ngoài, ta thấy xuất hiện lớp cùi trắng ngà, rồi đến múi bưởi tròn căng, mọng nước, nhưng bóc rất dóc vỏ. Tép bưởi không bị nát và chảy nước. Cây bưởi không chỉ cho ta quả ăn, mà còn có nhiều công dụng khác. Cây bưởi làm cây cảnh ngày Tết, quả bưởi để bày mâm ngũ quả, làm quà cho họ hàng, bạn bè. Lá và vỏ bưởi dùng để gội đầu, làm lá xông giải cảm, hoặc luộc ốc rất thơm. Hoa bưởi để ướp bột sắn, cho ta mùi thơm thoang thoảng, dịu mát. Giống bưởi Diễn rất đặc biệt. Phải đến gần Tết mới được ăn, không như các giống bưởi khác, khoảng tháng 8 đã chín. Nên vào dịp Trung Thu, người ta thường ăn các loại bưởi khác. Bưởi Diễn, là đặc sản nổi tiếng của đất Diễn. Trước Tết Nguyên Đán khoảng 1 tháng, bà nội em thường trẩy bưởi xuống, bôi vôi vào cuống quả bưởi, để dưới gầm giường, hoặc dưới đất cho bưởi xuống đường. Đến Tết là thời điểm ăn bưởi Diễn ngon nhất. Trông quả bưởi Diễn héo nhăn nheo, xấu xí, nhưng ăn ngọt lịm, thanh mát. Điều đặc biệt nữa là, bưởi Diễn rất thơm, mùi thơm dễ chịu. Khi trẩy hết bưởi, ông nội thường rủ em ra vườn quét vôi cho từng gốc cây. Ông bảo, để năm sau bưởi ra nhiều quả hơn, và không bị sâu gốc.

Em rất thích thú khi thấy những chú chim non ríu rít nhảy nhót trên cành. Dường như, chúng cũng muốn thưởng thức đặc sản này. Em sẽ chăm sóc vườn bưởi thật tốt, để giống bưởi Diễn đặc sản quê hương em không bị mất dần theo thời gian.

Mùa thu – mùa bưởi đào đơm quả. Trong khoảnh vườn nhỏ của ông em, cây bưởi đã trĩu trịt những quả tròn trông thật thích mắt.

Mới ngày nào cây còn bé tí mà nay đã cao gần năm mét. Rễ cọc ăn sâu vào lòng đất nên cây chông vững chãi. Gốc cây to, thân cây nghiêng nghiêng và tỏa nhiều cành. Bao bọc lấy thân cành là lớp vỏ mỏng, da xù xì. Bên trong lớp vỏ ấy là dòng nhựa trong suốt, luôn vận chuyển chất màu để nuôi cây. Nhờ vậy, cây mỗi ngày một lớn, tán lá xum xuê. Lá non mỏng manh, màu xanh tươi như mạ non, hơi nhọn ở hai đầu. Lá lớn dần có màu đậm hơn, dày hơn, hình bầu dục. Lá bưởi có mùi thơm như lá chanh, lá quýt.

Đến mùa, bưởi đơm hoa. Hoa bưởi màu trắng tinh như hoa huệ. Cánh hoa mịn màng, năm cánh hoa cuốn quanh cái nhụy vàng tươi. Hoa bưởi thơm lừng lẫn khuất trong vòm lá. Đúng như lời thơ của Trần Đăng Khoa đã nhận định:

“Hoa rơi trắng mảnh sân con
Ôi hoa đã rụng vẫn còn ngát hương”.

Hoa bưởi rụng để nhường chỗ cho quả non chào đời. Quả bưởi mới nhú chỉ bằng ngón tay út, rồi bằng hòn bi ve, bằng quả mù u. Một dạo, không để ý những quả bưởi như cái gáo dừa lẳng trên cành. Quả lớn, quả bé trĩu trịt từng chùm. Quả bưởi tròn lông lốc. Lớp vỏ ngoài màu xanh, lớp vỏ trong màu hồng nhạt. Chúng luôn ôm ấp trong lòng những múi bưởi mọng nước, mát lành. Múi bưởi cong cong như vầng trăng khuyết, vừa đẹp vừa ngon ai cũng thích.

Cây bưởi đã đem lại lợi ích cho gia đình em. Em mong bưởi có mặt khắp nơi để cải thiện đời sống cho người dân quê em.