Một loài thực vật có bộ NST 2n = 10. Trên mỗi cặp NST số 1 và số 2 xét một gen có 1 alen, trên mỗi cặp NST số 3, số 4 và số 5 xét một gen có hai alen. Do đột biến, trong loài đã xuất hiện 5 dạng thể ba tương ứng với các cặp NST. Theo lí thuyết, các thể ba này có tối đa bao nhiêu loại kiểu gen về các gen đang xét?

Phương pháp:

Áp dụng công thức tính số kiểu gen tối đa trong quần thể (n là số alen)

Nếu gen nằm trên NST thường: nn+12 kiểu gen hay Cn2+n

Thể ba có dạng 2n + 1 (thừa 1 NST ở cặp nào đó)

1 gen có 2 alen trong quần thể sẽ có 3 kiểu gen bình thường, 4 kiểu gen thể ba

Số kiểu gen tối đa về các thể ba là: Cn1×41×3n−1 (n là số cặp NST).

Xét 2 trường hợp:

+ Nếu thể ba ở cặp 1 hoặc cặp 2

+ Nếu thể ba ở cặp 3 hoặc 4 hoặc 5 

Cách giải:

Gen 1, 2 đều có 1 alen => có 1 kiểu gen lưỡng bội, 1 kiểu gen thể ba.

Gen trên cặp NST 3, 4, 5 có 2 alen => số kiểu gen lưỡng bội:C22+1=3; số kiểu gen thể ba: 4 (VD: Có 2 alen A, a=> thể ba: AAA, AAA, Aaa, aaa)

Có 2 trường hợp xảy ra:

+ Nếu thể ba ở cặp 1 hoặc cặp 2: C21×1×1×32=54

(2C1 là chọn 1 trong 2 cặp 1,2 bị đột biến; 3 là số kiểu gen của các cặp 3,4,5)

+ Nếu thể ba ở cặp 3 hoặc 4 hoặc 5: 1×1×C31×4×32=108

(3C1 là chọn 1 trong 2 cặp 3,4,5 bị đột biến; 4 là số kiểu gen của cặp đột biến, 3 là số kiểu gen bình thường) 

=> Số thể ba có thể có là 54 + 108 = 162. 

Chọn D.