Bộ luật tố tụng đầu tiên của nước ta được ban hành dưới triều vua nào?

Tố tụng có thể hiểu giản lược là các quy định của luật pháp liên quan đến trình tự, thủ tục khám xét, bắt giữ, khởi kiện, giải quyết quy trình tiến hành vụ việc, xét xử, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của các bên… Trong các bộ luật được ban hành trước Quốc triều khám tụng điều lệ đã có những điều luật về thủ tục tố tụng, nhưng phân tách ra riêng thành một bộ luật, một văn bản pháp lý độc lập thì đây là lần đầu tiên.
Theo sử liệu cùng các nguồn thư tịch khác và  ngay trong nội dung Quốc triều khám tụng điều lệ đã cho biết bộ luật này được ban hành vào năm Đinh Dậu (1777) đời vua Lê Hiển Tông niên hiệu Cảnh Hưng năm thứ 38. Phần đầu của Quốc triều khám tụng điều lệ có ghi: “Cảnh Hưng tam thập bát niên, cửu nguyệt, nhị thập nhị nhật” (Niên hiệu Cảnh Hưng thứ 38, ngày 22 tháng 9), bộ luật này còn có tên ban đầu là Từ tụng điều lệ.
Quốc triều khám tụng điều lệ có tổng cộng 31 lệ (điều), bắt đầu là Thông lệ về khám tụng và kết thúc là Lệ thân sức lại dịch. Toàn bộ nội dung của văn bản pháp luật này quy định rất rõ ràng, cụ thể về trình tự kiện tụng và xét xử, ví dụ như ở lệ thứ 2 có đoạn viết:
“Các quan Phủ doãn, Thừa ty nhận tra xét các đơn khiếu tố chỉ cho điều tra án tích, không được đòi gọi những người bị khiếu tố đến công đường, đồng thời thẩm tra tình lý trong hồ sơ, nếu quan tiền thứ xét xử trái lệ thì phải thu, lưu giữ bản án của lần trước và xử phạt quan tiền thứ. Nếu quan tiền thứ thụ lý vụ án hợp lệ, xét xử hợp lệ thì bác, trả lại đơn khiếu nại và khen thưởng quan tiền thứ.
Nếu ngược lại thì không cần bên khiếu tố, đến kỳ tra soát lại các án kiện, quan tra soát thấy án tích trái lệ thì cũng chiếu theo tụng lý xử phạt. Nếu quan tra xét che giấu, khi bị phát hiện ra cũng phạt quan tra soát như quan đã xử án trái lệ.
Quan Phủ doãn, Thừa ty đã xử, thu lại, đình chỉ, bác trả mà người đi kiện vẫn chưa phục, nếu sự  tình vụ việc tương đối nặng mới cho khiếu tố lại lần nữa ở quan Ngự sử đài. Ngoài ra không được tùy tiện khiếu tố ở quan Ngự sử đài”.