Tại sao họa sĩ Van Gogh bị mất một tai?

Vincent Willem van Gogh (Tiếng Hà Lan: [ˈvɪnsɛnt ˈʋɪləm vɑn ˈɣɔx]  ( nghe);[note 1] 30 tháng 3 năm 1853 – 29 tháng 7 năm 1890) là một danh hoạ Hà Lan thuộc trường phái hậu ấn tượng. Nhiều bức tranh của ông nằm trong số những tác phẩm nổi tiếng nhất, được yêu thích nhất và cũng đắt nhất trên thế giới. Van Gogh là nghệ sĩ tiên phong của trường phái biểu hiện và có ảnh hưởng rất lớn tới mỹ thuật hiện đại, đặc biệt là tới trường phái dã thú (Fauvism) và trường phái biểu hiện tại Đức.


Chân dung tự họa (1887)

Thời thanh niên, Van Gogh làm việc trong một công ty buôn bán tranh, sau đó là giáo viên và nhà truyền giáo tại một vùng mỏ nghèo. Ông thực sự trở thành họa sĩ từ năm 1880 khi đã 27 tuổi. Thoạt đầu, Van Gogh chỉ sử dụng các gam màu tối, chỉ đến khi được tiếp xúc với trường phái ấn tượng (Impressionism) và Tân ấn tượng (Neo-Impressionism) ở Paris, ông mới bắt đầu thay đổi phong cách vẽ của mình. Trong thời gian ở Arles miền Nam nước Pháp, Van Gogh kết hợp các màu sắc tươi sáng của hai chủ nghĩa này với phong cách vẽ của mình để tạo nên các bức tranh có phong cách rất riêng. Chỉ trong 10 năm cuối đời, họa sĩ đã sáng tác hơn 2000 tác phẩm, trong đó có khoảng 900 bức họa hoàn chỉnh và 1100 bức vẽ hoặc phác thảo. Phần lớn các tác phẩm nổi tiếng nhất của Van Gogh được sáng tác vào hai năm cuối đời, thời gian ông lâm vào khủng hoảng tinh thần tới mức tự cắt bên tai trái vì tình bạn tan vỡ với họa sĩ Paul Gauguin. Sau đó Van Gogh liên tục phải chịu đựng các cơn suy nhược thần kinh và cuối cùng ông đã tự kết liễu đời mình.


Vincent van Gogh năm 1876

Người quan trọng nhất trong cuộc đời Van Gogh là em trai ông, Theodorus van Gogh, người đã luôn lo lắng và hỗ trợ tài chính cho Van Gogh. Tình anh em giữa Vincent và Theo đã được ghi lại qua rất nhiều lá thư họ trao đổi kể từ tháng 8 năm 1872.


Ngôi nhà nơi Van Gogh sống trong thời gian ở Cuesmes năm 1880, tại nơi đây Van Gogh đã quyết định trở thành một họa sĩ

Câu chuyện về chiếc tai của Van Gogh
Nhiều người biết đến danh họa Hà Lan Vincent Van Gogh từ câu chuyện ông tự cắt tai mình. Tuy nhiên đó có phải là tất cả sự thật của câu chuyện?
Trong khi các sử gia nghệ thuật thường tập trung vào những bức tranh của danh họa Vincent Van Gogh, phần lớn những người bình thường sẽ chỉ nhớ đến ông với tư cách là một họa sĩ tâm thần đã tự cắt tai của mình. Đó là những câu chuyện mà ai cũng biết, dù họ chưa từng tới một bảo tàng nghệ thuật.


Chân dung tự họa của Vincent van Gogh vẽ vào năm 1889, ngay sau khi ông được cho là đã tự cắt tai của mình

Theo những câu chuyện đại chúng, Van Gogh đã có một cuộc tranh cãi nảy lửa với Paul Gauguin, họa sĩ người Pháp đồng thời cũng là bạn của ông. Đó là một đêm vào năm 1888, ngay trước Giáng sinh. Khi đó, để chứng tỏ ý kiến của mình, Van Gogh đã lấy một con dao cạo và cắt tai của chính mình. Sau đó ông ra ngoài và đi tới một nhà thổ gần đó. Ông đưa mảnh tai được bọc trong miếng vải cho một cô gái tại đó và yêu cầu cô giữ nó an toàn. Cô gái này ngất xỉu và Van Gogh trở về nhà để ngủ. Sau đó, cảnh sát được gọi tới và kịp cứu họa sĩ này trước khi ông chết vì mất máu. Tuy nhiên, đó không hoàn toàn là sự thực. Câu chuyện thực tế còn kì lạ hơn nhiều.


Chân dung Paul Gauguin được vẽ bởi Vincent Van Gogh (1988)

Van Gogh và Gauguin là những người bạn rất thân thiết. Họ sống chung ở miền Nam nước Pháp, trong một thị trấn nhỏ. Những giả thuyết mới cho rằng cuộc sống của hai họa sĩ này có rất nhiều va chạm và Gauguin, sau khi mệt mỏi với sự thay đổi tâm lý khó lường của Van Gogh, tuyên bố mình sẽ rời đi và khiến tình hình trở nên căng thẳng. Một số bằng chứng cho thấy trong khi tranh cãi, Van Gogh đã ném cốc rượu vào bạn mình, và Gauguin đáp lại bằng một nhát chém từ thanh kiếm của mình. Gauguin là một kiếm sĩ rất giỏi và nhát chém này hoàn toàn là một tai nạn ngoài ý muốn.


Chân dung Vincent van Gogh dưới nét vẽ của người bạn Gauguin (1888)

Van Gogh là một người bạn tốt và ông không muốn Gauguin bị bắt giữ, do vậy ông đã nghĩ ra câu chuyện về việc mình tự cắt tai. Tuy nhiên không ai tìm thấy bằng chứng chính xác để khẳng định câu chuyện này. Chỉ có hai nhân chứng và họ không nói bất kì điều gì về sự kiện đó, ngoài những gì công chúng đã biết.


Chiếc tai bị cắt của Van Gogh được tái tạo bằng công nghệ in 3D tại bảo tàng Karrrlsruhe ở Đức

Mới đây bảo tàng Karrlsruhe ở Đức đã thực hiện việc in 3D mẫu tai của Van Gogh, cùng các vật liệu được hòa trộn với ADN lấy từ người chắt của Van Gogh. Hình dáng, kích thước của chiếc tai này được dựa trên mô hình tai của Van Gogh xây dựng trên máy tính và nó vô cùng sống động.