Truyện ngắn nào được Nam Cao viết trước Cách mạng tháng tám, kể về một ông lão cùng quẫn, phải kết liễu cuộc đời mình bằng bả chó?

Lão Hạc được Nam Cao viết năm 1943, là một trong những truyện ngắn tiêu biểu của dòng văn học hiện thực, phản ánh hiện trạng xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng tám.

Lão Hạc là nông dân chất phác, hiền lành. Ông góa vợ và có một con trai nhưng vì quá nghèo nên không thể lấy vợ cho con.

Người con trai rời bỏ quê hương để đến đồn điền cao su làm ăn. Lão Hạc ở quê kiếm sống bằng nghề làm vườn, luôn trăn trở, suy nghĩ về tương lai cho con trai.

Lão Hạc có một con chó tên Vàng do con trai để lại, ông coi nó như người thân. Song, vì quá nghèo đói, không nuôi nổi nó nên ông đành bán đi.

Từ đó, lão Hạc luôn dằn vặt mình là kẻ có tội, lừa một con chó. Lão sống khép kín, lủi thủi một mình, rồi tìm đến cái chết bằng bả chó để giải thoát sau những tháng ngày cùng cực, đau khổ.

Người nông dân nghèo là một trong những mảng đề tài lớn nhất của Nam Cao. Ông đã dựng lên bức tranh chân thực về nông thôn Việt Nam trước 1945 nghèo đói, xơ xác với những thân phận bần cùng, bị chà đạp, hắt hủi.

Nhà văn không hề bôi nhọ người nông dân, trái lại đã đi sâu vào nội tâm nhân vật để khẳng định nhân phẩm và bản chất lương thiện của họ.