Ở một loài thực vật, alen A quy định thân cao trội hoàn toàn so với alen a quy định thân thấp; alen B quy định hoa đỏ trội hoàn toàn so với alen b quy định hoa trắng; alen D quy định quả tròn trội hoàn toàn so với alen d quy định quả dài. Cho cây thân cao, hoa đỏ, quả tròn (P) tự thụ phấn, thu được F₁ có tỉ lệ kiểu hình là 6 cây thân cao, hoa đỏ, quả tròn: 3 cây thân cao, hoa đỏ, quả dài: 3 cây thân thấp, hoa đỏ, quả tròn: 2 cây thân cao, hoa trắng, quả tròn: 1 cây thân cao, hoa ...

Phương pháp:

Bước 1: Biện luận quy luật di truyền, xác định kiểu gen của P.

Bước 2: Xét các phát biểu

Sử dụng công thức: A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB- = 0,25 – aabb; A-B-+ A-bb/aaB- = 0,75

Hoán vị gen ở 1 bên cho 7 loại kiểu gen 

Cách giải:

Xét tỉ lệ phân li từng tính trạng:

Cao/ thấp = 3/1

Hoa đỏ/ hoa trắng = 3/1

Quả tròn/ quả dài = 3/1

→ Cây P dị hợp 3 cặp gen.

Nếu các gen PLĐL thì tỉ lệ kiểu hình phải là (3:1)²  đề cho  3 cặp gen nằm trên 2 cặp NST.

KH: 6:3:3:2:1:1 = (3 đỏ:1 trắng) (1 cao dài:2 cao tròn :1 thấp tròn) P dị hợp đối, không có HVG hoặc chỉ HV ở 1 bên (nếu có HVG ở 2 bên thì phải có 8 loại kiểu hình)

Aa và Dd cùng nằm trên 1 cặp NST.

P phải có kiểu gen: AdaDBb

I đúng. 

II đúng, nếu HVG ở 1 bên thì có 7  3 = 21 kiểu gen

III đúng, P lai phân tích: AdaDBb×adadbb→A-bbdd=0,5×0,5=0,25

IV đúng, nếu F₁ có 9 loại kiểu gen  P không có HVG.

Cây dị hợp về 3 cặp gen chiếm: 0,5AdaD×0,5Bb=0,25

Khi lấy ngẫu nhiên một cây thân cao, hoa đỏ, quả tròn ở F₁, xác suất thu được cây dị hợp về cả ba cặp gen là 0,25: (6/16) = 2/3. 

Chọn D.