Trần Trung Hiếu

Chỉ số thông minh (viết tắt là IQ - Intelligence Quotient) là điểm số để đánh giá ước tính trí thông minh của con người, được thu thập từ một số bài Test IQ tiêu chuẩn hóa.

Lịch sử trước đây, chỉ số IQ do nhà khoa học Francis Galton người Anh đã đưa ra trong quyển Hereditary Genius ở cuối thế kỷ 19. Vào năm 1904, chính phủ Pháp giao cho nhà tâm lý học Alfred Binet phải tạo ra một bài test gồm một loạt các câu đố IQ để phân loại được trẻ em có khả năng logic cao và trẻ em bình thường.

Cách tính chỉ số thông minh lúc đó dựa trên điểm tuổi tinh thần của một người, tức là lấy thương số giữa tuổi trí tuệ và tuổi thực tế, rồi lấy kết quả nhân với 100 để ra được điểm IQ của họ. Tuy nhiên phương pháp tính điểm này về sau đã bộc lộ khá nhiều khuyết điểm.

Để cải thiện khuyết điểm này, Lewis M. Terman – một giáo sư tâm lý học người Mỹ đã phát triển bài test IQ ban đầu thành bài trắc nghiệm IQ hoàn thiện vào năm 1916 (cũng có nguồn tài liệu nói rằng bài IQ test được phát triển bởi nhà tâm lý học và triết học Wilhelm Stern người Đức năm 1912).

Ông đặt tên cho bài trắc nghiệm của mình là Stanford-Binet.

Cách thức tính điểm của bài kiểm tra IQ này dựa trên điểm số trung bình của một mẫu chuẩn là 100 để từ đó hình thành cách tính điểm phổ biến theo độ lệch chuẩn 15 (hoặc 16, 24). Với cách tính điểm theo định nghĩa này thì khoảng 2/3 dân số thế giới có IQ 85 đến 115, khoảng 2% dân số có điểm trên 130 và 2% có điểm dưới 70.

Từ dưới 70,thuộc loại rất thấp (ứng với tỉ lệ 2% dân số)
Từ dưới 85,thuộc loại thấp (ứng với tỉ lệ 16% dân số)
Từ 85-115, thuộc loại bình thường (ứng với tỉ lệ 68% dân số)
Từ 115-130,thuộc loại thông minh (ứng với tỉ lệ 14% dân số)
Từ 130-145, thuộc loại rất thông minh (ứng với tỉ lệ 2% dân số)
Từ 145 trở đi, thiên tài hoặc cận thiên tài (ứng với tỉ lệ 0.1% dân số)

Các kết quả đo IQ test dưới 70 được xem là dấu hiệu của bệnh "chậm phát triển trí tuệ" hoặc khả năng tinh thần hạn chế. Có 2% dân số thế giới chỉ đạt dưới 70 điểm trong các bài kiểm tra IQ. Mức độ nghiêm trọng của chậm phát triển trí tuệ thường được chia thành 4 mức độ:

Từ 50-70: Chậm phát triển trí tuệ nhẹ
Từ 35-50: Chậm phát triển trí tuệ vừa phải
Từ 20-35: Chậm phát triển trí tuệ nặng
Từ dưới 20: Chậm phát triển trí tuệ nghiêm trọng

Các kết quả đo IQ test từ trên 145 được xem là thiên tài, chỉ 0.1% dân số thế giới đạt được ngưỡng này. Có 3 mức độ để đánh giá một thiên tài:

Từ 145-164: Thiên tài
Từ 165-179: Thiên tài mức độ cao
Từ 180-200: Thiên tài mức độ cao nhất