Nhật ký trong tù (Hồ Chí Minh)

Tháng 8 năm 1942, dưới danh nghĩa là đại biểu của “Việt Nam độc lập đồng minh hội” Bác lấy tên là “Hồ Chí Minh”.  Ngày 27/8 Bác bị Tưởng Giới Thạch bắt vì bị tình nghi là gián điệp. Từ đây, Bác đã trải qua hành trình gian khổ “Quảng Tây giải khắp mười ba huyện/ Mười tám nhà lao đã ở qua”.

Chính trong bối cảnh này, tập thơ “Nhật ký trong tù” đã ra đời. “Nhật ký trong tù” là một chặng đường dài và gian khổ mà Bác đã trải qua trên con đường cứu nước của mình, những bài thơ thể hiện tính nhân văn và tinh thần yêu nước sâu sắc nhất của Bác. Dưới đây là một số bài thơ hay trong tập thơ “Nhật ký trong tù”.Bác viết như sau

Hoàng hôn

Gió sắc tựa gươm mài đá núi

Rét như dùi nhọn chích cành cây

Chùa xa chuông giục người nhanh bước

Trẻ dắt trâu về tiếng sáo bay.

Bốn tháng rồi

“Một ngày tù, nghìn thu ở ngoài”

Lời nói người xưa đâu có sai

Sống khác loài người vừa bốn tháng

Tiều tụy còn hơn mười năm trời.

Bởi vì:

Bốn tháng cơm không no

Bốn tháng đêm thiếu ngủ

Bốn tháng áo không thay

Bốn tháng không giặt giũ.

Cho nên:

Răng rụng mất một chiếc

Tóc bạc thêm mấy phần

Gầy đen như quỷ đói

Ghẻ lở mọc đầy thân.

May mà:

Kiên trì và nhẫn nại

Không chịu lui một phân

Vật chất tuy đau khổ

Không nao núng tinh thần.

Không ngủ được

Một canh... hai canh... lại ba canh

Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng lành

Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt

Sao vàng năm cánh mộng hồn bay.

Nghe tiếng chày giã gạo

Gạo đem vào giã bao đau đớn

Gạo giã xong rồi trắng tựa bông

Sống trên đời người cũng vậy

Gian nan rèn luyện mới thành công.

Đi đường

“Đi đường mới biết gian lao,

Núi cao rồi lại núi cao trập trùng;

Núi cao lên đến tận cùng,

Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”.

Chiều tối

Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,

Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không.

Cô em xóm núi xay ngô tối,

Xay hết, lò than đã rực hồng.

Nắng sớm

Nắng sớm xuyên qua nơi ngục thất,

Đốt tan khói đặc với sương dày;

Đất trời phút chốc tràn sinh khí,

Tù phạm cười tươi nở mặt mày.

Ngắm trăng

Trong tù không rượu cũng không hoa

Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ

Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ

Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.

Xế chiều

Cơm xong bóng đã xuống trầm trầm

Vang tiếng đàn ca rộn tiếng ngân

Nhà ngục Tĩnh tây mờ mịt tối

Bổng thành nhạc quán viện hàm lâm.

Tự khuyên mình

Ví không có cảnh đông tàn

Thì đâu có cảnh huy hoàng ngày xuân

Nghĩ mình trong bước gian truân

Tai ương rèn luyện tinh thần thêm hăng.