Hai cái chết (Tố Hữu)

Thôi đã hết ngượng ngùng và bỡ ngỡ
Ôi dịu dàng, êm ấm, phút tình thân!
Làn môi khô sẽ mấp máy đôi lần,
Lão đau đớn trông tôi mà nức nở:

Anh có hiểu cô đơn là nỗi khổ
Của lòng tôi? Thất thểu giữa muôn người
Vẫn thấy mình trơ trọi; muốn tìm nơi
Đầy nắng rát, vẫn còn nghe tái lạnh!

Mùa thu trước, hai tay gầy mỏng mảnh
Còn dắt bồng hai đứa cháu mồ côi,
Tôi buồn lo ngày chẳng đủ cơm nuôi,
Và dại nghĩ: “Thà “xong” đi một đứa!”

Thì ra… thật! Non ngày, con khát sữa,
Chết chiều mai. Tôi không khóc lại mừng:
Chính đời tôi đã giết chết tình thương
Mà khốn khổ vẫn đọa đày xác heo1

Ôi lạt lẽo là những ngày lạnh lẽo!
Mùa đông sang, băng giá cả lòng ai…
Tôi bảo thầm: “Không nhẽ chết chùm hai”,
Và vui nguyện về mồ cho cháu sống.
Nó chẳng sống! Ngày hôm sau, trước cổng…
Một lầu cao, nó chết trong lòng tôi
Giữa “tình thương” lưu luyến của… đàn ruồi!

Rồi từ đấy, một mình, tôi mới biết
Cái đáng buồn, đáng sợ nhất: cô đơn!
Và đây anh, cả một khối căm hờn
Mà tôi đã vun vì hai cái chết!