Đất nước Việt Nam với bốn mùa xuân, hạ, thu, đông. Thời tiết đa dạng nên các loại quả trên dải đất hình chữ S cũng rất phong phú. Mùa nào thức ấy, mỗi vùng miền lại có một loại quả đặc trưng. Trong đó cây xoài là loại cây quen thuộc hơn cả với mọi người.

Trong vườn nhà em trồng rất nhiều cây song em lại đặc biệt ấn tượng với cây xoài ở góc vườn. Theo như lời ông nội kể lại thì ngày ông về hưu, ông đánh cây xoài từ trại giống về vườn. Tính đến nay cũng hơn 20 năm. Đây là giống xoài tượng của miền Nam nên quả rất to mà ăn vào có hương vị rất thơm.

Mùa hè, nhìn từ xa cây xoài như ngọn lửa xanh khổng lồ giữa bầu trời nắng gắt. Cây cao khoảng 10 mét, tỏa bóng râm mát cả một góc vườn. Rễ cây đâm sâu xuống lòng đất để hút các dưỡng chất. Còn vài chiếc rễ lâu năm, to như những con trăn, chồi lên hẳn mặt đất. Đó là chỗ ngồi lí tưởng cho những đứa nhỏ hóng mát và trò chuyện. Thân cây khoác lên mình tấm áo xanh thẫm xù xì nhưng bên trong là cả một dòng nhựa sống để nuôi cây. Cành cây đâm ra tứ phía để đón lấy ánh nắng mặt trời. Lá cây xanh thẫm, thon dài, mọc thành từng chùm. Mùa hè cũng là mùa ra lá của cây, ở đâu những cành cây mọc ra bao nhiêu lá non. Những chiếc lá xanh non mơn mởn, còn mềm mại và yếu ớt giữa cái thời tiết khắc nghiệt nên đôi lúc rũ xuống. Đến tối, khi không khí mát mẻ hơn thì cây lại xanh tươi trở lại.

Đầu mua hè, cây bắt đầu cho ra những chùm hoa. Hoa xoài không to như những cây khác mà chỉ nhỏ li ti như hoa nhãn. Từng bông hoa vàng óng lên trong nắng. Mỗi cơn gió nhẹ thoảng qua là vài cánh hoa lại trao nghiêng rồi lìa cành. Chỉ mới mấy ngày mà từ những bông hoa ấy đã mọc thành những chùm quả tí hon. Ban đầu quả chỉ to bằng đầu ngón tay cái, như những đứa bé tí hon leo trèo khắp nơi. Khoảng một tháng sau, quả to lên đáng kể. Mỗi quả phải to bằng hai bàn tay người lớn úo lại, màu xanh thẫm đầy hấp dẫn. Xoài bắt đầu ngả màu từ xanh đến vàng báo hiệu ngày ngắt xuống. Cả nhà em cùng thưởng thức những quả xoài chín, hương vị rất thơm, ăn vào lại rất giòn. Ai ai cũng thích được thưởng thức loại xoài này.

Trong vườn nhà em trồng rất nhiều cây ăn quả khác nhau. Mỗi loài cây đều có một đặc điểm và một công dụng riêng. Nhưng em thích nhất là cây xoài bởi cây xoài có nhiều kỉ niệm gắn bó với em hơn cả.

Cây xoài nhà em rất cao. Gốc cây to bằng một vòng tay em, những nhánh nhỏ xum xuê chi chít lá như một chiếc ô xanh mát rượi. Lá xoài cứng, to bằng cái mót ti vi, nhưng dài hơn một chút, xanh tốt quanh năm. Đến mùa hè, xoài bắt đầu đơm hoa kết trái. Hoa xoài có màu trắng ngà, nhỏ xíu, kết thành chuỗi dài giống như hoa bàng. Nhưng trái xoài non trông giống như những viên bi nõn ngọc vô cùng xinh xắn. Rồi ngày tháng qua đi, những quả xoài lớn dần, trông vui mắt như đàn gà đông con. Quả chùm, quả một, quả chùm năm, chùm sáu chia thành những nhánh nhỏ. Xoài chín nhà em ăn ngon lắm! Nước chan hoà, ngọt sắc, vị ngọt khiến em nhớ mãi. Những quả xoài đầu mùa như gieo sự náo nức cho mọi người.

Đứng ngắm nhìn cây xoài đang độ đơm hoa kết trái tinh khôi dưới ánh ban mai. Lòng em chợt miên man nghĩ tới ngày xoài chín. Còn gì thích bằng được thưởng thức những quả xoài mà do chính tay em cùng bố mẹ đã bỏ công chăm sóc.

Sau vườn nhà em có một cây xoài rất sai trái. Đó là cây ăn quả lớn tuổi nhất trong khu vườn nhà em.

Cây xoài không quá cao, chỉ khoảng hai mét, nhưng cành lá xum xuê lắm. Thân cây to hơn cả cái cột nhà, lớp vỏ nâu sẫm, sần sùi như mặt đường sỏi. Từ thân mọc ra ba cành chính, rồi từ đó tỏa ra chi chít các cành con. Tất cả đan xen tạo nên cả một vùng bóng mát lớn, dù là nắng tháng tám cũng không xuyên qua được. Lá xoài khá to và dài, nhưng bề ngang chỉ chừng hai đến ba đốt ngón tay. Lá già màu xanh sẫm, khi vò có mùi thơm nhẹ. Lá non thì có màu nâu vàng, có thể ăn sống cùng gỏi hoặc cuốn.

Nhắc đến cây xoài thì phải nói đến quả. Cây xoài nhà em mỗi vụ có thể cho đến cả gần hai chục kí xoài. Quả nào cũng tròn và chắc. Thịt giòn, ngọt dịu. Khi chín thì mềm mịn, ăn ngon vô cùng. Nhà em vừa ăn, vừa đem tặng, biếu mà vẫn còn dư rất nhiều để bán, tăng thêm thu nhập.

Em thích cây xoài lắm. Chiều nào em cũng ra tưới nước cho cây để mong cây luôn lớn khỏe, và cho thêm thật nhiều trái ngon.