1.Giải thích khái niệm (từ ngữ)
- Những gì đọc được: Tri thức từ sách vở (do người viết sách tổng kết, tích hợp).
- Những gì nghe thấy: Tri thức từ cuộc sống (khi tiếp xúc trực tiếp với cuộc sống) và từ nhà trường (do tham gia vào các giờ học).
- Những gì tự trải nghiệm: Tri thức có được qua quá trình tự đúc rút, tự trải qua.
- Con số 10%, 15% hay 80% chỉ là một con số ước lệ để nhấn mạnh sự khác biệt khá lớn giữa việc tiếp thu qua tài liệu sách vở, qua việc học tập thuần túy vơi việc vận dụng tri thức trong thực tế để nhấn mạnh, đề cao sự trải nghiệm và nhấn mạnh tính chủ động tích cực của con người trong nhận thức.
2. Phân tích, lí giải
- Vì sao chúng ta chỉ tiếp thu được một phần nhỏ những gì mình đọc được, nghe thấy?
+ Vì mỗi chúng ta chỉ có một giới hạn về năng lực, một giới hạn về chuyên môn và một giới hạn về phạm vi hiểu biết nên không phải những gì ta đọc được, nghe thấy đều có khả năng hiểu và nắm bắt hết được.
+ Vì trong trường hợp đó, sự tiếp thu của chúng ta chỉ là tiếp thu một cách gián tiếp qua hiểu biết, nhận thức, cách nhìn và cách lí giải của người khác.
+ Vì khi những gì đọc được, nghe thấy mà chưa có sự kiểm nghiệm trong thực tế thì ý nghĩa giá trị của nó chưa thể bộc lộ rõ ràng, trọn vẹn.
- Vì sao chúng ta có thể nắm được phần lớn những gì tự trải nghiệm?
+ Vì khi tự trải nghiệm, chúng ta sẽ nắm bắt trực tiếp vấn đề trong ý nghĩa thực tế của nó.
+ Khi tự trải nghiệm, dù thành công hay thất bại, ta cũng có được những kinh nghiệm thực tế để giải quyết vấn đề.
+ Khi tự trải nghiệm, ta sẽ phải vận dụng toàn bộ năng lực, hiểu biết trong quá trình tích lũy trước đó để ứng phó, xử lí với tình huống cụ thể. Đó chính là điều kiện để ta nắm bắt nó một cách trọn vẹn hơn.
3. Bình luận, đánh giá
- Đúng đắn: Đề cao sự tự trải nghiệm đồng nghĩa với việc đề cao sự tích cực, chủ động trong nắm bắt kiến thức qua thực tế, tức là đặt ra một phương pháp nhận thức đúng đắn.
- Sâu sắc: Không tuyệt đối hóa một phương pháp nhận thức nào: đọc sách nghe, (học tập), tự trải nghiệm dù nắm được phần lớn hay phần nhỏ đều không đạt giới hạn tối đa. Điều đó đồng nghĩa với việc để nhận thức đạt giới hạn tối đa, cần kết hợp việc đọc, nghe và trải nghiệm.