Bối cảnh lịch sử của truyện ngắn "Tôi đi học" là thời kì thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, phong trào yêu nước chống Pháp đang lên cao. Trong hoàn cảnh đó, nhà trường và giáo dục được coi là một phương tiện quan trọng để thức tỉnh tinh thần yêu nước và ý thức dân tộc của nhân dân ta.

Bối cảnh riêng của truyện ngắn là một buổi sáng đầu thu ở một làng quê Việt Nam. Mùa thu là mùa của sự chuyển mình, của những khởi đầu mới. Buổi sáng đầu thu cũng là thời điểm mà nhân vật "tôi" được mẹ đưa đến trường làng, bắt đầu một hành trình mới trong cuộc đời.

Bối cảnh lịch sử và bối cảnh riêng trong truyện ngắn "Tôi đi học" có mối quan hệ mật thiết với nhau. Bối cảnh lịch sử tạo ra hoàn cảnh ra đời của truyện ngắn, còn bối cảnh riêng là bối cảnh cụ thể mà truyện ngắn diễn ra. Hai bối cảnh này góp phần tạo nên ý nghĩa và giá trị của truyện ngắn.

Cụ thể, bối cảnh lịch sử giúp tác giả khắc họa bức tranh thiên nhiên và làng quê Việt Nam trong buổi sáng đầu thu một cách chân thực và sinh động. Bối cảnh này cũng giúp tác giả thể hiện tâm trạng bỡ ngỡ, háo hức và bồi hồi của nhân vật "tôi" trong ngày đầu tiên đến trường.

Bối cảnh riêng giúp tác giả khắc họa rõ nét hơn tâm trạng của nhân vật "tôi". Nhân vật "tôi" là một đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ, chưa từng được đến trường. Vì vậy, khi được mẹ đưa đến trường, nhân vật "tôi" cảm thấy vô cùng háo hức và hồi hộp. Nhân vật "tôi" cũng cảm thấy bỡ ngỡ và lạ lẫm với mọi thứ xung quanh.

Nhìn chung, bối cảnh lịch sử và bối cảnh riêng trong truyện ngắn "Tôi đi học" có vai trò quan trọng trong việc thể hiện ý nghĩa và giá trị của tác phẩm.