Trong cuộc sống, để đạt được thành công thì nỗ lực là yếu tố quan trọng. Chăm chỉ, không bỏ cuộc chính là nỗ lực. Biểu hiện đầu tiên của những người như thế là luôn kiên định với suy nghĩ của bản thân. Họ giữ vững niềm tin với những việc mình thực hiện để không một cám dỗ nào có thể làm giảm đi sự quyết tâm của bản thân. Đúng thật vậy truyện ngắn "Một cuộc đua " của tác giả Quê Hương đã chứng minh được những điều đó.
Truyện ngắn "Một cuộc đua" của tác giả Quê Hương kể về một cậu ấm đã đốt cuộc đời mình trong quán bar vũ trường và rồi trong một lần đua xe ,bạn gái thì chết, còn cậu bị tai nạn, phải cưa cả hai chân .Mười hai người giúp việc cho mẹ cậu thuê trông nom cậu đều không chịu được cơn cuồng nộ vì hận đời của người tàn thế này.
Nhân vật "Cậu ấm" xuất hiện bằng những cơn cuồng nộ ,cậu trút giận, trút hận vào những người xung quanh và vào chính mình. Cậu gần như tuyệt vọng, cuồng nộ, uất ức, bởi sớm phải đối mặt với những nỗi đau về thể xác và sự trống rỗng trong tâm hồn. Cậu còn biết làm gì hơn khi trở thành người tàn phế? Khi trở thành người vô dụng? Cuộc đời cậu coi như "đổ bỏ" khi mà chỉ còn có đôi tay "quyền lực"? trong tâm trí của đứa trẻ mới lớn nuôi chưa nhiều "gương mặt trẻ măng khi đang ngủ mà nhíu lại như vật lộn với nạn giải" Chỉ còn nỗi chán ,chường tự chống đối cuộc đời bằng cách ' dương vây, xù vẩy" cậu gần như chống lại cả thế giới này.
Đieemr nút của câu chuyện bắt đầu khi người giúp việc thứ 13 xuất hiện, cô là một sinh viên mẹ cô cũng đã chết trong một tai nạn giao thông, để từ đó cuộc đời của cô phải quăng quật và đập đủ loại phức tạp của cuộc sống để tồn tại. Nhưng cô là "người chưa đầu hàng cái gì trong 15 phút" Khi lòng tự trọng bị tổn thương cô sẵn sàng từ bỏ việc chăm sóc "cậu ấm" bệnh tật dù công việc này đem đến cho cô tiền mà cô rất cần. Cô sinh viên đến bên cuộc đời của "cậu ấm" không phải để xoa dịu nỗi đau bằng lời lẽ ngọt ngào, cử chỉ dịu dàng, cam chịu mà cô đã "lấy độc trị độc" để thức tỉnh lương tri trong con người vốn "không phải là đổ bỏ" của "cậu ấm" Cuộc đối thoại cùng những suy nghĩ già dặn của cô đã phần nào tác động đến tâm hồn có phần chai sạn của "cậu ấm" Cuộc đối thoại giữa hai người ngang tuổi nhau nhưng hoàn cảnh gia đình đối lập nhau đã làm cho "cậu ấm" hiểu được rằng : "mỗi ngày là một cuộc chiến"- cuộc chiến với chính mình để tự vươn lên .Nếu không, sẽ tự đối tự đốt cuộc đời bằng những trò tiêu khiển vô bổ. "Cậu ấm" đã kịp nhận ra "giá nghèo như cô, tôi sẽ không bất hạnh thế này, không có xe để đua, không có tiền để đốt cuộc đời của mình" Cậu biết mình đang ở bên kia cái dốc của sự sa ngã cậu chỉ còn biết gào thét trong vô vọng . Cậu hiểu, tiền bạc nhiều nhưng thiếu sự quan tâm giáo dục ,uốn ngắn của ba mẹ thì cuối cùng cũng chỉ là sự trống rỗng thậm chí lãnh hậu quả khôn lường.
Tuy nhiên khát vọng sống vẫn mãnh liệt, mạnh mẽ và luôn tiềm ẩn trong con người "Cậu Ấm" Bản thân cậu rõ hơn anh hết mình chưa phải là đồ bỏ chỉ cần "ba buổi là ngộ" Tư tưởng lớn của truyện ngắn này như một thanh âm trong trẻo vỡ òa ra cuối truyện rồi. Ngân mãi trong lòng người đọc đó là khi cô gái đề nghị cậu ấm "chúng ta cùng đua ngoi lên dưới ánh mặt trời. Thời hạn 5 năm" mỗi chúng ta khi đọc đến đây đều lặng đi sung sướng trước một kết thúc có hậu nhưng lại bất ngờ cô gái nhận được " món quà của cậu ấm" là một bầy hạc gấp từ 10 tờ đô la thật cùng một lá thư với lời lẽ đầy tin yêu cuộc đời "Cô không cần đến buổi thứ tư. Tôi vốn là một đứa sáng giạ chỉ cần 3 buổi là ngộ. Tôi nhận lời đua với cô, đua ngoi lên dưới ánh nắng mặt trời .Mười con hạc giấy này tôi đã cho cô nó chỉ bằng chai rượu tôi uống trong những đêm đốt đời mình. Trước khi bay người ta còn có đôi cánh, hẹn gặp lại cuối đường đua." Bằng tình thương và nghị lực của chính mình cô gái đã đưa chàng trai ra khỏi tuyệt vọng và ngoi lên dưới trái tim tưởng chừng đã khô cằn một khát vọng sống mãnh liệt.
Tuổi trẻ ai cũng có những giây phút chán nản, buông xuôi nhưng bạn hãy thử lắng lòng mình suy ngẫm ,bạn sẽ được hồi đáp thêm nghị lực, ý chí sẵn sàng cho cuộc đua của chính mình. " Cuộc đời là một cuộc đua dài, từng chặng. Quỵ xuống thì đứng lên, chỉ có chết mới ngừng đua còn sống là còn đua để chứng minh mình hiện hữu, mình có ích. Một ánh nhìn thông cảm, một bàn tay giải ra, một lời thách thức đúng lúc có thể nâng dậy một số phận, thổi vào đấy một luồng sinh khí mới để bắt đầu một chặng đua mới" Tác giả Quê Hương đã tin và đem được niềm tin ấy vào câu truyện của mình.
Nhân vật "cậu ấm" được xây dựng qua những hình thức nghệ thuật đặc sắc: Tác giả Quê Hương có giọng sông nhẹ nhàng, giàu cảm xúc, lối diễn rất mượt mà, sâu lắng, câu văn giàu nhịp điệu, ....giản dị mà sắc sảo , nồng ấm mà dịu dàng. Truyện ngắn 'Một cuộc đua" của Quê Hương có một kết thúc giàu chất người với hướng người đọc tới niềm tin ở phía trước "Cùng đua ngoi lên dưới ánh mặt trời" Không tìm thấy trong văn củaQuê Hương vẻ gay gắt,quết liệt mà là thứ văn như chặt ra từ sâu thẳm yêu thương. Đoạn cuối truyện ngắn và cả truyện ngắn gai góc này là một câu chuyện ấm áp tình người tình đời như thế
Sự thấu hiểu và cảm thông với từng số phận con người đã khiến cho Quê Hương đi sâu sắc vào được đời sống nội tâm, giao cảm được với người đọc qua những niềm vui, nỗi buồn, mất mát, khổ đau với một cái nhìn nhân văn . Có lẽ vì vây,truyện ngắn "Một cuộc " đã để lại trong lòng nhiều người đọc những bài học ,kinh nghiệm sâu sắc.Và ý chí cố gắng không bao giờ bỏ cuộc bất kì chuyện gì trong cuộc sông