Tỷ số giới tính khi sinh (TSGTKS) và tỷ số giới tính:

• TSGTKS: Là số trẻ trai trên 100 trẻ gái được sinh ra sống trong một năm. Đây là chỉ số phản ánh tình hình mất cân bằng giới tính ngay từ khi sinh ra.
• Tỷ số giới tính: Là số nam giới trên 100 nữ giới trong một nhóm dân số nhất định. Đây là chỉ số tổng hợp, phản ánh tình hình mất cân bằng giới tính ở một giai đoạn nhất định của cuộc đời.

Tại sao TSGTKS cao nhưng tỷ số giới tính lại tương đối cân bằng?

Có nhiều yếu tố giải thích cho hiện tượng này:

1. Cấu trúc dân số già: Việt Nam đang trải qua quá trình già hóa dân số nhanh chóng. Tỷ lệ người cao tuổi ngày càng tăng, dẫn đến tỷ lệ tử vong ở nam giới cao hơn nữ giới do tuổi thọ trung bình của nam giới thường thấp hơn. Điều này góp phần làm giảm tỷ số giới tính ở nhóm tuổi lớn tuổi hơn.
2. Di cư: Việc di cư của lao động nam giới đi làm ăn xa, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, cũng ảnh hưởng đến tỷ số giới tính ở một số địa phương.
3. Thay đổi hành vi: Trong những năm gần đây, nhận thức của người dân về vấn đề mất cân bằng giới tính đã được nâng cao. Nhiều gia đình đã thay đổi quan niệm và hành vi, không còn quá ưu tiên sinh con trai.
4. Chính sách của nhà nước: Nhà nước đã có nhiều chính sách nhằm giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính, như tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ các gia đình có con gái, và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến lựa chọn giới tính thai nhi.

Những thách thức và giải pháp:

Mặc dù tỷ số giới tính chung của Việt Nam có xu hướng cân bằng hơn, nhưng vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn còn tồn tại ở một số địa phương và nhóm dân cư. Để giải quyết vấn đề này, cần có những giải pháp đồng bộ và lâu dài, như:

• Tăng cường tuyên truyền: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của việc mất cân bằng giới tính và tầm quan trọng của bình đẳng giới.
• Hỗ trợ phụ nữ: Tạo điều kiện cho phụ nữ được tiếp cận giáo dục, y tế và các dịch vụ xã hội khác.
• Cải thiện kinh tế - xã hội: Phát triển kinh tế - xã hội ở các vùng nông thôn, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người dân.
• Thực thi pháp luật: Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến lựa chọn giới tính thai nhi.

Kết luận:

Tình hình mất cân bằng giới tính ở Việt Nam là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự chung tay của cả xã hội. Mặc dù có những tín hiệu tích cực, nhưng chúng ta cần tiếp tục nỗ lực để đạt được mục tiêu bình đẳng giới và phát triển bền vững.