a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận văn học đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích bài thơ Nhớ con sông quê hương – Tế Hanh

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài: Giới thiệu nhan đề bài thơ, tên tác giả, nên cảm nghĩ chung về bài thơ.

(Bài thơ Nhớ con sông quê hương của tác giả Tế Hanh để lại cho em niềm xúc động về niềm thương nhớ tha thiết của tác giả với con sông quê hương. 

* Thân bài:

- Nêu cảm nghĩ về những nét nổi bật về nội dung, nghệ thuật của bài thơ:

+ Hình ảnh con sông quê hương trong bài thơ hiện ra thật đẹp, mát lành trong trẻo. Con sông đã gắn bó thân thiết với tác giả ở tuổi thơ thật hồn nhiên, trong sáng (tiếng chim kêu, cá nhảy, tụm năm tụm bảy, bơi lội trên sông...).

+ Ý nghĩa quan trọng của dòng sông quê hương với cuộc đời tác giả thể hiện qua phép chuyển nghĩa và lối cường điệu "Hỡi con sông đã tắm cả đời tôi".

+ Phép đối và nhân hoá tạo sự cân xứng hài hoà giữa dòng sông và con người làm cho con sông trở nên gần gũi như một con người với những cử chỉ trìu mến: "Sông mở nước ôm tôi vào dạ”.

+ Các hình ảnh “quê hương, tuổi trẻ, miền Nam” được gắn với dòng sông đã làm cho con sông mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, nhấn mạnh con sông luôn gắn liền với tuổi thơ tác giả, với quê hương, miền Nam, đất nước.

+ Xa quê đã lâu, nên nỗi nhớ càng trở nên da diết và thiêng liêng: "Sờ lên ngực nghe trái tim thầm nhắc /Hai tiếng thiêng liêng, hai tiếng "miền Nam".

+ Nhớ quê hương, tác giả nhớ từ những hình ảnh quen thuộc bình thường: ánh nắng, sắc trời, những người không quen biết... của quê hương.

+ Trung tâm nỗi nhớ là hình ảnh dòng sông quê hương. Dòng sông luôn hiện ra tuôn chảy mát rượi lai láng, dào dạt như tưới mát lòng mình.

+ Điệp ngữ “tôi sẽ” gửi gắm thông điệp về một tương lai sáng ngời của đất nước với niềm tin rằng non sông sẽ thống nhất, Nam Bắc lại được sum vầy.    

à Hình ảnh con sông quê hương còn tượng trưng cho tình yêu lớn lao đối với đất nước, chung thủy và sắc son một lòng không phai.

- Tác dụng của thể thơ tám chữ trong việc tạo nên nét độc đáo của bài thơ: Thể thơ 8 chữ vói lối gieo vần ngắt nhịp linh hoạt hài hoà cùng giọng thơ da diết, tha thiết dồn nén qua từng dòng thơ đã tạo nên hình ảnh dòng sông quê vừa chân thực mộc mạc, giản dị và hồn nhiên.

* Kết bài

- Khẳng định lại cảm nghĩ về bài thơ

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.                                                                                                          

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu. *Lưu ý: Phần hướng dẫn trên đây chỉ là những gợi ý, định hướng. Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau, giám khảo cần linh hoạt vận dụng hướng dẫn chấm và câu trả lời của học sinh để đánh giá cho điểm phù hợp, ưu tiên những bài làm có tính sáng tạo cao,.