Hai khổ thơ đầu trong bài thơ "Đêm nay Bác không ngủ" của Minh Huệ mang đến những cảm xúc sâu sắc, gợi lên hình ảnh Bác Hồ trong một đêm mùa đông lạnh giá, thức trắng để lo lắng cho chiến sĩ và nhân dân. Dưới đây là phân tích chi tiết hai khổ thơ đầu của bài:

“Anh đội viên thức dậy
Thấy trời khuya lắm rồi
Mà sao Bác vẫn ngồi
Đêm nay Bác không ngủ.”

Khổ thơ mở đầu bằng tình huống anh đội viên tỉnh dậy trong một đêm khuya, thời gian mà ai cũng cần nghỉ ngơi sau một ngày dài mệt mỏi. Tuy nhiên, khi anh đội viên thức giấc, điều anh thấy không phải là sự yên tĩnh hay giấc ngủ say, mà là hình ảnh Bác Hồ vẫn ngồi thức, không nghỉ ngơi. Câu thơ "Mà sao Bác vẫn ngồi" thể hiện sự bất ngờ của anh đội viên trước sự tận tụy của Bác. Ở đây, hình ảnh Bác Hồ hiện lên với sự ân cần và lo toan cho mọi người, điều này gợi lên lòng kính trọng và cảm phục của người lính đối với vị lãnh tụ vĩ đại. Khổ thơ đặt ra một câu hỏi ẩn ý: tại sao Bác không ngủ, từ đó khơi gợi sự tò mò cho người đọc, khiến ta cảm nhận được tấm lòng của Bác.

“Lặng yên bên bếp lửa
Vẻ mặt Bác trầm ngâm
Ngoài trời mưa lâm thâm
Mái lều tranh xơ xác.”

Khổ thơ thứ hai vẽ ra một không gian tĩnh lặng và có phần u ám. Bác Hồ ngồi lặng yên bên bếp lửa, trong khi bên ngoài trời mưa lất phất. Hình ảnh "vẻ mặt Bác trầm ngâm" làm nổi bật nỗi suy tư, lo toan của Bác. Bếp lửa ở đây không chỉ sưởi ấm cho Bác mà còn là hình ảnh biểu tượng cho sự kiên cường và tình cảm ấm áp mà Bác dành cho mọi người. Mưa rơi "lâm thâm", "mái lều tranh xơ xác" tạo nên khung cảnh thiên nhiên khắc nghiệt, gian khổ, gợi lên tình cảnh khó khăn mà Bác và quân dân phải đối mặt trong thời kỳ kháng chiến. Nhưng mặc cho cái lạnh, cái mưa, Bác vẫn ngồi đó suy tư, cho thấy sự kiên trì, bền bỉ và tinh thần lo lắng cho dân, cho nước của Người.

Hai khổ thơ đầu của bài "Đêm nay Bác không ngủ" đã tạo nên bức tranh giản dị nhưng đầy xúc động về tấm lòng của Bác Hồ, một người luôn hy sinh giấc ngủ, sự thoải mái của bản thân để lo toan cho chiến sĩ và nhân dân giữa thời kỳ kháng chiến đầy gian khổ. Cả hai khổ thơ không chỉ thể hiện hình ảnh Bác Hồ kính yêu mà còn khơi gợi lòng biết ơn và sự cảm phục đối với sự hy sinh thầm lặng của Người.