a. Áp lực là gì? Đơn vị đo của áp lực?

• Áp lực là lực tác dụng vuông góc lên một diện tích bề mặt. Nói cách khác, đó là độ lớn của lực ép vuông góc lên một đơn vị diện tích.
• Đơn vị đo áp suất:
  • Pascal (Pa): Đây là đơn vị đo áp suất trong hệ SI, tương đương với 1 Newton trên mét vuông (1 Pa = 1 N/m²).
  • Các đơn vị khác: Ngoài Pascal, còn có các đơn vị đo áp suất khác như bar, atm, mmHg,... Tuy nhiên, Pascal là đơn vị chính thức và được sử dụng rộng rãi nhất.

b. Tại sao vận động viên leo núi lại chịu áp suất khí quyển lớn nhất ở chân núi?

• Áp suất khí quyển: Là trọng lượng của lớp không khí phía trên tác dụng lên một đơn vị diện tích ở mặt đất.
• Giải thích: Khi leo lên cao, lượng không khí phía trên giảm đi, do đó áp suất khí quyển cũng giảm theo. Ngược lại, ở chân núi, lượng không khí phía trên lớn nhất nên áp suất khí quyển cũng lớn nhất.

Ví dụ: Khi ta lặn xuống dưới nước, ta cảm thấy bị nước ép chặt vào người là do áp suất của nước tăng lên theo độ sâu. Tương tự, khi leo lên núi cao, ta cảm thấy khó thở hơn là do áp suất khí quyển giảm đi, lượng oxi ta hít vào cũng giảm theo.

c. Tại sao khi trời mưa, đường đất mềm lầy lội, người ta thường dùng một tấm ván đặt trên đường để người hoặc xe đi?

• Giải thích:
  • Khi đường đất mềm, lực tác dụng của người hoặc xe lên mặt đường sẽ làm cho đất bị lún.
  • Khi đặt một tấm ván lên trên, lực tác dụng của người hoặc xe sẽ được phân tán đều lên một diện tích lớn hơn của tấm ván.
  • Nhờ đó, áp suất tác dụng lên mặt đường giảm đi đáng kể, giúp giảm thiểu tình trạng đất bị lún, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển.

Công thức tính áp suất:

• Áp suất (p) = Lực tác dụng (F) / Diện tích tiếp xúc (S)

Từ công thức trên, ta thấy:

• Muốn tăng áp suất, ta có thể tăng lực tác dụng hoặc giảm diện tích tiếp xúc.
• Muốn giảm áp suất, ta có thể giảm lực tác dụng hoặc tăng diện tích tiếp xúc.

Kết luận: Việc sử dụng tấm ván giúp tăng diện tích tiếp xúc, từ đó làm giảm áp suất tác dụng lên mặt đường, giúp người và xe di chuyển dễ dàng hơn trên những đoạn đường mềm, lầy lội.