Phương Định – nhân vật chính và là người kể câu chuyện – là một nữ sinh Hà Nội, vào chiến trường đã được ba năm. Đó là một khoảng thời gian ngắn của cuộcđời; nhưng đối với người ra chiến trường, ở giữa vùng trọng điểm nơi tập trungnhiều bom đạn nhất trên tuyến đường Trường Sơn, hằng ngày phải phơi mình trêncao điểm bị địch bắn phá kinh hoàng, ba năm thật dài và đầy gian lao, khốc liệt.
tới chứ không đi khom. Khi lưỡi xẻng chạm vào quả bom, một tiếng động sắc “gaingười”, Phương Định rùng mình và cố gắng thực hiện các động tác nhanh, chắcchạy đua với thời gian nhưng vẫn cẩn trọng, nhẹ nhàng; chỉ cần sai sót nhỏ thôi là bom sẽ nổ ngay lập tức. Xong nhiệm vụ, cô chạy tới chỗ ẩn nấp, hồi hộp chờ đợi, lolắng, “tim đập không rõ”, thần kinh căng thẳng cao độ. Cô có nghĩ đến cái chết,nhưng mờ nhạt; tâm trí Phương Định chỉ còn băn khoăn việc bom có nổ không. Rồi khi bom nổ - một thức tiếng kì quái váng óc – ngực nhói, mắt cay, cô vẫn phủiáo và chạy xuống ngay nơi nổ. Trong truyện, có lẽ đây là đoạn xuất sắc nhất; tâm línhân vật được miêu tả vô cùng chi tiết. Khi cái chết im lìm và đáng sợ kề bên, mọicảm giác của Phương Định đều trở nên sắc nhọn. Chính sự khốc liệt của chiếntrường đã tôi luyện tâm hồn vốn nhạy cảm của một nữ sinh thành bản lĩnh củangười thanh niên xung phong kiên cường, bất khuất…Trận mưa đá cuối đoạn trích đã góp phần tô đậm thêm nét tính cách độc đáocủa. Phương Định. Mưa đá bất ngờ ập đến, cô vui thích cuống cuồng, chạy ra nhặtđá; những niềm vui con trẻ lại nở tung ra, say sưa, tràn đầy. Sau khi mưa tạnh, là cảmột dòng sông kí ức cùng nỗi nhớ da diết về gia đình và thành phố thân thương, tấtcả như trào dâng, xoáy mạnh trong tâm trí cô. Đến đây, giọng kể chậm lại, nhịpđiệu câu văn như giãn ra phù hợp với lời hồi tưởng. Nỗi nhớ đó vừa là niềm khaokhát, vừa làm dịu mát tâm hồn cô ngay giữa hoàn cảnh ác liệt của chiến tranh. Giữachiến trường mịt mù khói lửa, tâm hồn Phương Định vẫn luôn tỏa sáng mộng mơ,lạc quan yêu đời. Đó chính là một nét đáng yêu của của tuổi trẻ Hà Nội, đặc biệt làcủa những sinh viên Hà Nội xung phong vào chiến trường gian khổ…Lê Minh Khuê đã thành công trong việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất, góp phầnlàm nổi bật thế giới nội tâm của Phương Định nói chung, của những cô gái thanhniên xung phong nói riêng. Vai kể là nhân vật chính, có cách kể linh hoạt, tự nhiên,ngôn ngữ trẻ trung, sinh động. Đặc biệt, nhà văn sử dụng nhiều câu ngắn, câu rútgọn, câu đặc biệt phù hợp với không khi căng thẳng, khẩn trương của chiến trường. Nghệ thuật đồng hiện, bút pháp miêu tả, biểu cảm hợp lí. Nghệ thuật miêu tả tâm línhân vật rất tinh tế và sinh động.