Thông qua những bài thơ, chúng ta biết được Hồ Chí Minh có một tâm hồn vĩ đại. Người có một lối sống thanh cao, giản dị, giao hòa với thiên nhiên. Trong những sáng tác của người, bài thơ Rằm tháng Giêng là một thi phẩm rất độc đáo. Bài thơ ghi lại một mốc son lịch sử của dân tộc Việt Nam. Bài thơ được Bác sáng tác sau khi chúng ta giành được chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947. Tiếp sau đó là những chiến thắng vang dội trước thực dân Pháp. Bài thơ giống như một tiếng ca reo vui về chiến thắng và cũng thể hiện được những tâm tư của Người trước cảnh nước nhà đang còn giặc.

Bài thơ Nguyên Tiêu được Hồ Chí Minh viết bằng chữ Hán với bốn câu thơ như sau:

Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên

Xuân giang, xuân thủy tiếp xuân thiên

Yên ba thâm xứ đàm quân sự

Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền

Bài thơ đã được nhà thơ Xuân Thủy dịch sang tiếng Việt. Bản dịch được cho là rất thành công vì sát với nghĩa. Nhờ vậy mà người đọc có thể hiểu hết được nội dung bài thơ mà Bác Hồ đã viết.

Câu thơ mở đầu cho ta thấy một đêm trăng mùa xuân thật đẹp. Trăng của ngày rằm dĩ nhiên là rất tròn và sáng:

Nhà thơ đã khéo léo sử dụng biện pháp đảo ngữ cho ta thấy hình ảnh rộng lớn, mênh mông của đêm xuân. Ánh trăng một lần nữa xuất hiện trong thơ của Bác giống như một người bạn tri kỉ. Ánh trăng soi xuống mặt đất, bao trùm lên không gian khiến cho màn đêm trở nên huyền ảo và thơ mộng hơn.

Câu thơ tiếp theo, Bác lại sử dụng biện pháp lặp từ với từ xuân lặp lại 2 lần. Nó khiến cho người đọc cảm nhận một cách rõ rệt cái không khi, tiết trời của ngày xuân. Đó là một ngày xuân với đầy sắc màu tươi trẻ:

Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân

Câu thơ khiến cho người đọc có cảm giác như đất trời, cỏ cây đã hòa vào làm một, không còn sự chia cắt. Sông, nước và cả ánh trăng như nối liền với nhau. Vẻ đẹp của mặt đất hòa hợp với vẻ đẹp của bầu trời. Giống như 3 miền Bắc, Trung, Nam nối liền với nhau. Đó có lẽ cũng là mong ước tuyệt vời của Bác.

Câu thơ tiếp theo cho người đọc thấy được vị trí đứng ngắm trăng của Bác:

Giữa dòng bàn bạc việc quân

Đọc hai câu thơ mở đầu bài thơ, người đọc có cảm giác như Bác đang ngồi ngắm trăng ở một nơi thơ mộng nào đó trong một tâm thế ung dung, tự tại. Thế nhưng đến câu thơ thứ ba này ta mới lại nhận ra bác đang ngắm trăng trong hoàn cảnh đang bàn bạc việc quân cùng với các đồng chí của mình. Đó là cách để mọi người ngụy trang và bảo vệ an toàn cho cách mạng. Giữa khung cảnh thiên nhiên ấy, hồn thơ Hồ Chí Minh đã kịp ghi lại những gì đẹp đẽ nhất. Đọc câu thơ lên, chúng ta thấy được trái tim của người luôn hướng về dân tộc, sống vì dân tộc.

Câu thơ cuối cùng là một hình ảnh thuyền trăng thật đẹp:

Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền

Con thuyền trở ánh trăng ở đây là hình ảnh ẩn dụ cho con thuyền trở tháng lợi của cách mạng. Trong thâm tâm của mình, Bác luôn tin rằng chiến thắng của cách mạng Việt Nam sẽ không còn xa nữa. Đó là một niềm tin tưởng tuyệt đối vào cách mạng và niềm tin ấy hoàn toàn có căn cứ.

Bài thơ Rằm tháng Giêng không chỉ cho người đọc thấy tình yêu của Bác đối với thiên nhiên tươi đẹp mà còn cho ta thấy tấm lòng của Bác đối với dân, với nước.