Ngôi đền cổ nhất thế giới tên là gì?

Gobekli Tepe là cấu trúc cổ nhất do con người tạo ra đã được khám phá. Địa điểm này nằm trên đỉnh của một mỏm thuộc một dãy núi cách khoảng 15 km phía đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Được cho là đã được những người săn bắn hái lượm dựng lên vào 9000 năm trước Công nguyên (khoảng 11000 năm trước) nhưng tới nay nguồn gốc của nó vẫn là một bí ẩn lớn.


Theo kết quả khai quật, mỗi căn nhà ở đây có đường kính 10 – 30 mét, được trang trí với những cây cột đá vôi lớn hình chữ T, và đây cũng là đặc điểm lớn nhất. Mỗi cột cao khoảng 8 feet và nặng tới 7 tấn. Những cột đá được chạm khắc hình nhiều loài động vật như cáo, bò cạp, kền kền và sư tử - những loài động vật định cư ở vùng thung lũng xanh vào thời điểm đó. Các phiến đá vôi được khai thác từ các mỏ đá nằm cách khoảng 100 mét từ đỉnh đồi, và những người thợ thời đồ đá mới có lẽ đã dùng các công cụ đá lửa để khai thác đá. Tuy nhiên, không một dụng cụ nào được tìm thấy ở địa điểm này hay tại mỏ đá. Việc người dân thời kỳ đồ đá mới với những công cụ nguyên thủy như vậy có thể khai thác, điêu khắc, vận chuyển lên đồi và dựng những cột đá lớn đó đã khiến giới khảo cổ ngạc nhiên, bởi nó đòi hỏi một lượng nhân công và lao động rất lớn, cùng với đó là một trình độ tư duy cao, vượt qua tầm hiểu biết của “người săn bắn hái lượm”.

Sự hiện diện của mỹ thuật trong những tòa nhà này đã khiến những nhà khảo cổ kết luận Gobekli phải là một nơi linh thiêng, chỉ dành cho những người hành hương đến lễ bái, giống như những tàn tích của người Hy Lạp tại Delphi hay Olympia.