Các nhà thơ, nhà văn thường gửi gắm vào sáng tác của mình cái nhìn sâu sắc về cuộc sống và con người, cách nhìn này hướng đến đời sống nội tâm sâu sắc .Cùng với bài thiw "Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan,bà gởi gắm và thơ nhúng tâm sự sâu kín,nỡi cô đơn hay hay nỗi buồn ko một ai chia sẽ về một thời phong kiến huy hoàng đã dần làn tụi.

Qua Đèo Ngang là một tác phẩm nổi tiếng của bà,bài thơ ra đời vào thời gian.Bà Huyện Thanh Quan lên đường vaò kinh đô Phú Xuân theo lệnh của vua Nguyễn .Phải ròi thành thăng Long quê hương của mik ,lòng bà buồn khôn xết ,huống hồ chuyến đi ấy lại đi qua Dèo Ngang- con đèo nổi tiếng trong lịch sử từng là nơi chia cắt đất nước ta thành đàng trong đàng ngoài.Đèo Ngang còn là nơi có cảnh trí thiên nhiên ngoạn ngụcđứng trên đỉnh đèo ngang nhìn bốn phía,phía nào cũng để ấn tưởng mạnh.Đông biển thăm thảm xanh,sóng từng đợt trắng xóa va vào sườn núi,Tây núi non trùng trùng,Bắc namđất đai một màu đỏ thẫm.Bằng giọng thơ man mác , hồn thơ tinh tế và lối thỏ điêu luyện,Qua đèo ngang k chỉ là bức tranh cảnh trí thên nhiênđầy màu sắc mà còn bộc lộ tâm trạng cô đơn , buồn tủi của tác giả trước thời đại ving quang sắp tắt.

Bài thơ tả cảnh buổi chiều trên đèo ngang trước con mắt của người lữ thứ khi vùa đặt chân tới:

Bước tới đèo ngang bóng xế tà

Cỏ cây chen đá lá chen hoa

Ngay câu thơ đầu tiên tác giả khái quát lên toàn bộ về ko gian , thời gian rất quen t huộctrong thơ trung đại"bóng xế tà".Đó là thời điểm mặt tời đã đạp xe xuông núi,đó là thời điểm một ngày sắp tắt-chim cũng bay về tổ ấm ,con người cũng bước nhanh chân tìm về hơi ấm gia đình,mà con người lại vừa đặt chân tới.Đó chính là ko gian chiều tà gợi nỗi buồn mam mác,thương nhớ .Chiều trong ca dao cũng thường đi trở lại với nỗi buồn,nó đồng điệu và bởi thế làm người ta dãi bày mối tâm sự, thộ lộ tâm tư:

Chiều chiều ra đứng ngoc sau

Trông về que mẹ ruột đau chìn chiều

Cảnh buồn man mác ,sâu sắc trong lòng người.Cảnh mở đầu rất tự nhiên ko hề cưỡng ép,tưởng như tác giả chỉ thuận chân bước đến rồi tức cảnh sinh tình trước khung cảnh đêò ngang trong buổi chiều hoang hôn bông xế tà.trong khung cảnh hoàng hôn đẹp mad buồn ấy,ta chú ý đén một vàu hình ảnh đọc đáo cỏ cây hoa lá.Việc nhân hóa các cảnh vật qua động từ chen cung với phép liệt kê hàng loạt cho ta thấy nết sống động trong khung cảnh này.Cỏ cây cùng với đá núi lá hoa đua nhau vươn lên đầy sức sống.Cảnh vật dù hoang dã nhưng ta vẵn cảm nhậnđược sự sinh sôi nảy nở-súc sông mãnh liệt của tự nhiên.Cảnh đèo ngang được miêu tả từ gần đến xa treeb cao xuống thấp , ở vị trí gần ta cảm ngận được cả ngững bông hoa sau kẽ lá.

Dừng chân trên đèo hi bóng chiều tà đã xế,cảnh tượng cây cỏ um tùm gợi mootjcamr giác ngao ngán , nỗi buồn đã bắt đầu xâm lấn vào tâm hồn con người , nhuốm màu sang cảnh vật khiến chocanhr vaath giờ đây trở ên tam thương hơn bao giờ hết.ta phải coongnhaanj là cảnh vật trong thơ được hiện lên thật sinh động.Cỏ cây hoa lá nhưng là một cảnh tượng chen chúc nhau đẻ tìm lại sự sống ,cũng chính là tâm trạng của tác giả đang vô cùng hỗn loạn nó làm cho người đọc cảm thấy sự hoang vắn của đèo ngang lúc chiều tà bóng xế mặc dù là nơi đây có cảnh đẹp của cỏ cây hoa lá.

Thiên nhiên ùa đến trong tầm mắt tác giả,cảnh sắc tươi tắn ưa nhìn ,ngững sinh vật và đát đá nương tựa nhau cũng có vẻ đông đúc.Nhưng sau sự cảm nhậnđầu tiên tác giả cí thì giờ buông tầm mắt ra xa, tìm đến thế giới con người:

Lom khom dưới núi tiều vài chú

Lác đác bên sông chợ mới nhà

Bà Huyện Thanh Quan đã nhìn bao quát,toàn cảnh bà cảm nhận về đèo ngang qua thính giác: tiếng chim cuốc chim gia gia vọng đến ,rơi vào cái tĩnh mịch vắng lặng của buổi chiều trên đèo.Đảo ngữ rất đỗi nhấn mạnh sự ít ỏi nhỏ nhoi của cảnh vật nơi đâyTừ láy gọi hình lom khom , lác đác gợi hình ảnh con người nhỏ bé sự vật ít ỏi thưa thớt. Nên lẽ ra thien nhiên có thêm con người phải sinh động gần gũi hơn, nhưng gờ đây sự điểm xuyến của chú tiều phu hái củi và quán chợ lơ thơ chỉ khiến cho cảnh vật thêm hiu ắt.Khung cảnh ấy gọi nỗi buồn trĩu nặng trong lòn người lữ thứ.

Trong bức trâng ấy có điểm xuyết một thứ âm thanh như là thứ âm thanh khắc khoải, càng cảm thấy nỗi buồn thương da diết,bốn câu thơ đầu tác giả thiên về tả cảnh bằng nét khắc họa chấm phá mà cảnh hiện lên khá đậm nét đẹp nhưng hoang vắng co liêu hiu quạnh . Bắt đầu từ câu thực cảnh thực chìm xuống nhường chỗ cho tâm cảnh.

Thơ chính là nỗi lòng của tác giả ,bài thoe này ko đơn thuân là tả cảnh mà:

Nhớ nước dau lòng con quốc quốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia

Phép đảongữ , chơi chữ và đối khéo léo ở hai câu luận gọi nỗi niềm tâm sự kín đáo da diết , đó là nỗi nhơ nước thuong nhà. Nhớnước - bà chính là cựu thần nhà lê đang tren đường đi đảm nhận chức vụ "cung giáo tập" của triều nguyễn .Buồn và xót xa về triều đai mình.Thương nhà - rơi quê hương , ròi xa nơi mik đã sinh ra và lớn lên ,nơi gắn bó với mik từ nhỏ ,mặc dù là đi làm quan nhưng cũng ngổn