Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long mang nhịp thở của những con người lao động mới với sự cống hiến âm thầm, bình dị mà cao đẹp

PHẦN I (6.5 điểm)

        Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long mang nhịp thở của những con người lao động mới với sự cống hiến âm thầm, bình dị mà cao đẹp. Dưới đây là một đoạn trích của truyện:

     “…Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Vả, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Còn người thì ai mà chả “thèm” hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy.”

(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020)

1. Đoạn văn trích trên là lời của ai, nói với ai, nói trong hoàn cảnh nào?

2. Em hãy nêu ý nghĩa nhan đề truyện “Lặng lẽ Sa Pa”.

3. Nhân vật nói những lời trong đoạn trích trên có những nét đẹp đáng khâm phục. Em hãy viết đoạn văn diễn dịch khoảng 12 câu nêu cảm nhận về tình yêu nghề của nhân vật này. Đoạn văn có sử dụng thích hợp một câu ghép (gạch chân và chú thích).

    PHẦN II (3.5 điểm)

      Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu ở dưới:   

    “Hai người bạn cùng đi qua sa mạc. Trong chuyến đi, giữa hai người có xảy ra một cuộc tranh luận, và một người nổi nóng không kiềm chế được mình nên đã nặng lời miệt thị người kia. Cảm thấy bị xúc phạm, anh không nói gì, chỉ viết lên cát: “Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã làm khác những gì tôi nghĩ”.  Họ đi tiếp, tìm thấy một ốc đảo, và quyết định đi bơi. Người bị miệt thị lúc nãy bây giờ bị đuối sức và chìm dần xuống. Người bạn kia đã tìm cách cứu anh. Khi đã lên bờ, anh lấy một miếng kim loại khắc lên đá: “Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu sống tôi”.  Người kia hỏi: “Tại sao khi tôi xúc phạm anh, anh viết lên cát, còn bây giờ anh lại khắc lên đá”?    Anh ta trả lời: “Những điều viết lên cát sẽ mau chóng xoá nhoà theo thời gian, nhưng không ai có thể xoá được những điều tốt đẹp đã được ghi tạc trên đá, trong lòng người”.

 (Theo Hạt giống tâm hồn, tập 4. Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục) 

1. Xác định phương thức biểu đạt của văn bản trên.

 2. Chuyển đổi câu văn in đậm có lời dẫn trực tiếp trên thành lời dẫn gián tiếp.

3. Từ văn bản trên, kết hợp với hiểu biết xã hội, em hãy viết đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến: “Lòng biết ơn làm cho con người sống đẹp hơn”.