Bằng cách nhấp vào Đăng nhập, bạn đồng ý Chính sách bảo mật và Điều khoản sử dụng của chúng tôi. Nếu đây không phải máy tính của bạn, để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng Cửa sổ riêng tư (Tab ẩn danh) để đăng nhập (New Private Window / New Incognito Window).
Lòng yêu nước là đề tài quan trọng, sự suốt mấy thế kỷ của nền văn học Việt Nam. Trong buổi đầu đón trẻ của văn học dân tộc, đề tài này được khai thác thể hiện lòng tự hào của mỗi công dân nước Việt. Thơ ca, địa hạt của sự sáng tạo, của chữ cái tôi cá nhân và ý tưởng thể hiện, nhưng thực ra cũng là nơi gặp gỡ của những tư tưởng, quan điểm về nhân sinh quan thế giới quan của các nhà thơ. Bởi vậy tuy cách nhau đến hai Thế kỷ như hai bài thơ nào quốc sơn hà và so giá về kinh vẫn có nhiều điểm tương đồng. Chính vì vậy có nhận định cho rằng: "một trong những chủ đề nổi bật nhất của văn học trung đại Việt Nam giai đoạn từ thế kỷ X đến thế kỉ XV thể hiện tinh thần yêu nước. Nhận định đó được thể hiện rõ nét qua hai bài thơ "Sông núi nước Nam" và "Phò giá về kinh".
Sông núi nước Nam tương truyền là sáng tác của Lý Thường Kiệt. Sông núi nước Nam được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta. Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt với những câu thơ đánh thép, chắc nịch đã góp phần khẳng định chủ quyền lãnh thổ. Tác giả đã nêu lên vấn đề chủ quyền trên cương vực lãnh thổ:
Nam quốc sơn hà nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư.
Hai câu thơ là sự khẳng định về chủ quyền. Sông núi nước Nam là nơi mà vua đang ở và điều đó đã được ghi nhận tại sách trời. Theo hệ hình tư duy của người trung đại, sách trời chính là biểu thị cao nhất của công lý và pháp luật. Do đó tác giả đã đưa ra yếu tố và sách trời để nhằm khẳng định đất nước ta là đất nước có chủ quyền điều đó được công nhận và kẻ thù xâm lược là hành vi sai trái.
Hai câu sau làm rõ tội ác của kẻ thù và ý chí quyết tâm của dân tộc ta giữ từng tấc đất"
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư
Câu hỏi tu từ trong câu thơ số ba đã cho thấy được một lời cảnh cáo với kẻ thù. Chúng sang xâm phạt đất nước ta là làm trái với công lý trái với đạo trời. Mỗi quốc gia đều có cương vực và lãnh thổ riêng. Nhà Tống sang xâm lấn chính là đang vi phạm những quy định công lí. Vì lẽ đó tác giả đã đưa ra lời cáo đanh thép dành cho kẻ thù:
Nhữ đẳng hành khang thủ bại hư
Mọi tội ác của kẻ thù sẽ phải trả giá. Và ở đây quân đội và nhân dân Đại Việt sẽ khiến cho kẻ thù phải quay về và chấp nhận thương tổn. Đó là hậu quả tất cho kẻ làm trái với việc học của nhân dân.
Đến với Phò giá về kinh của tác giả Trần Quang Khải, một lần nữa ta thấy sự thể hiện tấm lòng cô rất ưu dân ái quốc. Bài thơ ngũ ngôn bộc lộ tình cảm một cách sâu sắc và trọn vẹn:
Chương Dương cướp giáo giặt
Hàm tử bắt quân thù
Với hai câu thơ đầu, tác giả đã nêu lên hai chiến thắng oanh liệt của quân dân nhà Trần. Quân Mông Nguyên khùng mạnh xâm lược vào quốc gia dân tộc nhưng lại chấp nhận bắt trận dưới tay tướng lĩnh nhà Trần. Đó chính là bởi tinh thần kháng chiến hào hùng.
Chỉ qua hai câu thơ mà tác giả Trần Quang khải đã giúp chúng ta nhận ra được hào khí tinh thần quyết tâm tiêu diệt kẻ thù của nhân dân Đại Việt thời ấy. Trong hai câu thơ ông đã sử dụng rất nhiều động từ mạnh cướp đoạt bắt để cho thấy thế ngang hàng thậm chí là vượt lên trên của quân ta so với kẻ thù xâm lược. Nhân dân ta đoàn kết sẽ khiến cho kẻ thù phải trả giá vì tội ác của chúng.
Khởi nguồn từ chiến thắng oanh liệt của quân dân nhà Trần, tác giả Trần Quang Khải hướng người đọc đến với tương lai tươi sáng của đất nước:
Thái bình nên gắng sức
Non nước ấy ngàn thu
Đó cũng là ước mong và mơ ước của Trần Quang khải đối với nền thái bình thịnh trị. Ông mong cho nhân dân ta sẽ có cuộc sống ấm no hạnh phúc. Để thái bình ấy sẽ chỉ được dựng xây bằng tinh thần đoàn kết và ý chí quyết tâm chống phá kẻ thù xâm lược. Khao khát đất nước trường tồn mãi mãi với thời gian càng thêm góp phần khẳng định lòng trung quân ái quốc và ước mơ đẹp đẽ trong tác giả. Đó không chỉ là trách nhiệm của một vị tướng lĩnh mà còn là trách nhiệm của một người công dân có ý thức và vận mệnh dân tộc mong cho nhân dân được ấm no hạnh phúc.
Hai bài thơ ra đời ở hai thời kỳ khác nhau, điều đó cho thấy nội dung yêu nước được thể hiện qua thơ trung đại rất phong phú. Đó là sự khẳng định chủ quyền lãnh thổ, nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đất nước, thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng Thái Bình thịnh trị, đồng thời cũng thể hiện sự hòa hợp giữa cảnh sắc thiên nhiên nên thơ bình dị, sáu thịt với quê hương thôn xã. Thôi trung đại Việt Nam về đề tài này đã tiếp thêm sức mạnh, tình yêu nước cho các thế hệ mai sau.
Tham gia Cộng đồng Lazi trên các mạng xã hội | |
Fanpage: | https://www.fb.com/lazi.vn |
Group: | https://www.fb.com/groups/lazi.vn |
Kênh FB: | https://m.me/j/AbY8WMG2VhCvgIcB |
LaziGo: | https://go.lazi.vn/join/lazigo |
Discord: | https://discord.gg/4vkBe6wJuU |
Youtube: | https://www.youtube.com/@lazi-vn |
Tiktok: | https://www.tiktok.com/@lazi.vn |
Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi
Vui | Buồn | Bình thường |