Trong truyện ngắn Sống chết mặc bay, những người nông dân không được kể nhiều và miêu tả rõ nét như các nhân vật quan lại. Nhưng chỉ qua vài đường nét phác thảo của tác giả, cũng đủ để người đọc cảm nhận được tình cảnh đáng thương của những người nông dân ấy. Họ xuất hiện trong bối cảnh mưa gió sấm chớp càn quét qua vùng thôn quê bình yên. Họ tất bật với thuổng, cuốc rồi đội đất, vác tre, bì bõm dưới nước bùn lầy. Tác giả ví những người dân đang oằn mình dưới dông bão ấy với những chú chuột ướt lướt thướt. Mà cũng phải quá. Họ cũng thấp cổ bé họng, bị bọn tham quan chà đạp, áp bức đến không thở nổi cơ mà. Tình cảnh đáng thương vừa chịu sự tàn phá của thiên tai, vừa chịu sự áp bức của quan lại ấy đáng thương biết bao. Nhưng dù họ có cố gắng đến thế nào thì cuối cùng đê cũng vỡ, ruộng đồng nhà cửa cũng bị cuốn trôi và họ cũng bị quan cha mẹ hăm dọa nhốt cả vào tù dù chưa biết có thể sống sót qua trận lũ to đêm nay không. Tình cảm của những người dân ấy thật bất hạnh, khốn khổ biết bao. Chẳng có lối thoát nào cả, chẳng có ánh sáng nào cả, vì họ rồi cũng sẽ bị nhấn chìm dưới dòng nước lũ ấy mà thôi. Thật đáng thương xiết bao!