Bản chất nhà nước là toàn bộ những mối liên hệ, quan hệ sâu sắc và những quy luật bên trong quyết định những đặc điểm và khuynh hướng phát triển cơ bản của nhà nước. 

Bản chất của nhà nước được thể hiện qua đặc điểm và chức năng:

• Một là, nhà nước thiết lập một quyền lực công đặc biệt.
• Hai là, nhà nước phân chia cư dân theo lãnh thổ, hình thành các đơn vị hành chính không phụ thuộc chính kiến, huyết thống, giới tính, nghề nghiệp.
• Ba là, nhà nước có chủ quyền quốc gia mang nội dung chính trị, pháp luật đối ngoại, không phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài.
• Bốn là, nhà nước ban hành pháp luật và thực hiện sự quản lí bằng pháp luật đối với toàn xã hội, nhà nước thực hiện sự quản lí xã hội bằng pháp luật, các quy định do nhà nước đặt ra và bắt buộc mọi người thực hiện
• Bản chất của nhà nước còn được thực hiện qua chức năng của nhà nước:Căn cứ vào phạm vi hoạt động, bản chất của nhà nước được chia thành đối nội và đối ngoại.