Với những vườn dừa xanh thẳm bạt ngàn, mỗi khi nhắc đến Bến Tre, các du khách vẫn quen gọi bằng một cái tên hết sức thân thương “xứ Dừa”. Đã có vô số sản phẩm được làm từ dừa và cũng từ dừa giúp cho cuộc sống người dân ngày một cải thiện hơn. Trong đó, không thể không nói đến một nghề truyền thống gắn bó lâu đời với người dân Bến Tre là nghề làm kẹo dừa; một trong những nghề thủ công mang đậm nét văn hóa xứ Dừa và thu hút đông đảo du khách tham quan.

Nghề làm kẹo dừa có trên trăm năm tuổi. Theo lời kể của những bậc tiền bối thì nghề này ra đời vào khoảng những năm 30 của thế kỷ XX và được xuất phát tại huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre (tức Mỏ Cày Nam ngày nay). Lúc bấy giờ có tên gọi gắn với địa danh là “Kẹo Mỏ Cày”. Từ lâu, kẹo dừa đã trở thành đặc sản nổi tiếng của xứ Dừa, mang hương vị béo, thơm quyến rũ mà không có nơi nào trên cả nước có thể làm giống được. Thế nên, các du khách trong, ngoài nước mỗi lần về thăm xứ Dừa thì chắc chắn phải mua cho bằng được kẹo dừa về làm quà cho người thân và bạn bè.

Ngày nay, đời sống ngày càng phát triển, nhu cầu của xã hội cũng ngày càng tăng, nghề làm kẹo dừa cũng dần được cải tiến cả về chất lượng lẫn số lượng và trở thành nhiều làng nghề kẹo dừa mang đậm dấu ấn của đất và người Bến Tre. Đây cũng là một câu chuyện hay, bình dị, mang nhiều ý nghĩa, khiến du khách luôn muốn khám phá và trải nghiệm trong một cuộc hành trình.

Kẹo dừa được làm từ những nguyên liệu vô cùng đơn giản là nước cốt dừa, mạch nha và đường cát. Mạch nha được làm từ thóc nếp, phải chọn được loại nếp ngon, hạt to đều và đã có mầm hoặc mộng già; nước cốt dừa cũng phải già và có độ thật béo ngậy; đường là loại đường cát vàng. Nghề làm kẹo dừa cũng hết sức vất vả, để làm ra những viên kẹo ngon đòi hỏi người thợ phải thật sự lành nghề và có kinh nghiệm nên từng viên kẹo dừa là chứa đựng cả cái tâm và cái tình của người dân Bến Tre.

Ngày xưa, kẹo dừa được làm bằng phương pháp thủ công, từ sáng sớm người thợ phải chuẩn bị nguyên liệu và qua các công đoạn như: nấu mạch nha, nạo cơm dừa, ép nước cốt dừa, trộn nguyên liệu, quay nấu, đổ kẹo, gói kẹo,…Thế nhưng, do khoa học kỹ thuật ngày càng tiến bộ, nhu cầu tiêu thụ kẹo dừa cũng ngày càng tăng mà nhiều máy móc hiện đại đã ra đời đã đi đến giai đoạn công nghiệp hóa tại các cơ sở sản xuất, tại các làng nghề kẹo dừa.

Để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường, các cơ sở làm kẹo tại Bến Tre đã cải tiến và sáng tạo khi kết hợp nhiều hương vị hấp dẫn khác vào viên kẹo dừa như: sầu riêng, đậu phộng, lá dứa, ca cao,…Những viên kẹo dừa tuy nhỏ, nghề làm kẹo dừa tuy bình dị nhưng đó là cả một nghệ thuật, đòi hỏi sự kiên nhẫn, cần mẫn và hết sức tỉ mỉ trong từng công đoạn chọn nguyên liệu và thực hiện của người thợ.

Hiện nay, tại Bến Tre có nhiều cơ sở làm kẹo dừa cho phép du khách tự do tham quan và tìm hiểu quy trình làm kẹo, đó là những cơ sở tại huyện Mỏ Cày Nam, Mỏ Cày Bắc, Châu Thành hay các cơ sở sản xuất kẹo dừa tại Phường 7, thành phố Bến Tre. Ngoài ra, du khách trong, ngoài nước có thể chọn cho mình những chương trình tour du lịch sinh thái tại xứ Dừa để tham quan vườn dừa, uống nước dừa ngọt mát tại vườn và quan trọng hơn hết là trải nghiệm làm kẹo dừa tại các lò kẹo và thưởng thức những viên kẹo mềm ngọt, béo ngậy, nóng hổi mới ra lò.

Trong những năm gần đây, du lịch tại Bến Tre ngày càng thu hút du khách và thương hiệu du lịch “Sinh thái sông nước xứ Dừa” cũng dần được khẳng định. Đặc biệt, các du khách nước ngoài đến từ những quốc gia: Anh, Mỹ, Pháp,… luôn cảm thấy rất thích thú với sự mộc mạc, bình dị của người dân Bến Tre và luôn hào hứng trải nghiệm, tìm hiểu về nghề làm kẹo dừa nơi đây. Đây là một trong những làng nghề mang đầy tính nhân văn, đậm nét văn hóa xứ Dừa cần phải được giữ gìn và phát huy vì không chỉ mang lại nhiều lợi ích cho du lịch tại địa phương mà còn giúp cải thiện đời sống, góp phần tăng trưởng kinh tế của tỉnh Bến Tre.