Kinh thành Thăng Long xây dựng theo mô hình tam trùng thành quách: vòng ngoài là La thành, kế đến là Hoàng thành, giữa hai lớp thành này là nơi sinh sống của cư dân, trong cùng là Cấm thành là nơi ở của nhà vua. Theo mô tả, hoàng thành có bốn cửa: Đại Hưng, Tường Phù, Quảng Phúc và Diệu Đức.
Chính điện thị triều của hoàng thành Thăng Long xây dựng vào năm 1010 là điện Càn Nguyên (ĐVSL chép là Triều Nguyên). Phần tiền điện làm theo lối tam điện, giống như ở kinh đô Hoa Lư, và đều học theo mô hình kinh đô Khai Phong của nhà Tống đương thời, với điện Càn Nguyên ở giữa, hai bên trái phải là điện Tập Hiền và Giảng Vũ phụ trợ cho điện Càn Nguyên. Phía trước chính điện là thềm rồng, dịch từ "long trì", tức là khoảng sân đại triều, xung quanh có hành lang bao bọc. Hướng chính nam dựng điện Cao Minh (ĐVSL chép là Cao điện), căn cứ vào tên gọi "Cao Minh" và so sánh với tên gọi-chức năng các kiến trúc trong mô hình kinh đô Lạc Dương thời Đường-Hậu Lương và Khai Phong thời Tống, các nhà khoa học đoán định điện Cao Minh là một dạng kiến trúc điện môn, tức là vừa là điện, vừa là cửa, ngăn cách cửa chính nam của cung thành với chính điện. Điện Cao Minh kết nối với hành lang hai bên, qua điện là bước vào long trì. Với phương pháp nghiên cứu tương tự, các nhà khoa học cũng cho rằng Ngũ Phượng Tinh Lâu là cửa chính nam của cung thành, nằm về phía nam của điện Cao Minh, và có khả năng được xây dựng theo lối khuyết đài (hình chữ 凹), như Đoan Môn thời Lê trung hưng và Ngọ Môn ở Huế (mà phần môn lâu cũng có tên tương tự là Ngũ Phụng lâu).