Tết của dân tộc Ê đê – Đắm chìm với các phong tục thú vị
Cách đây nhiều năm về trước, Tết cổ truyền là một điều mới lạ với các dân tộc Ê đê ở vùng Tây Nguyên. Nhưng từ khi có sự giao lưu với người Kinh, đồng bào Ê đê đã mở lòng, cùng hòa chung niềm vui đón năm mới với toàn dân tộc cả nước. Theo thường lệ, họ sẽ ăn Tết vào thời điểm giao thoa giữa mùa mưa và mùa khô, đây là lúc thích hợp để cúng tế tạ ơn thần linh đã ban cho mùa màng bội thu và cầu nguyện cho mùa vụ mới mưa thuận gió hòa, lúa thóc đầy kho.

Mọi người quây quần bên mâm cơm

Tết cơm mới của đồng bào Ê đê

Trước Tết một vài ngày, các thanh niên đi lên rẫy hái lá chuối, dây lạc còn phụ nữ ở nhà chuẩn bị các nguyên liệu nếp, đậu xanh và thịt mỡ để gói bánh tét. Các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau gói và nấu bánh trên bếp lửa. Các món ăn như dưa món hay củ kiệu là những món ăn đặc trưng trong ngày Tết của người Ê đê bên cạnh chén rượu cần. Bánh mứt cũng được chuẩn bị để tiếp đón khách.

Giáp Tết, các buôn làng cùng nhau tổ chức lễ cúng tất niên, lễ vật được bà con đóng góp bao gồm 1 con heo, 5 – 7 ché rượu, cơm lúa mới. Mọi người trong buôn làng đều nghỉ việc nương rẫy, tập trung đến nhà sinh hoạt ăn hóa để tiễn năm cũ qua đi, đón chào một năm mới. Sau lễ cúng, họ quây quần bên nhau uống rượu cần, nghe cồng chiêng và nhảy múa,…

Vào những ngày Tết, họ sẽ đi đến thăm người thân với 1 con gà, thịt lợn để làm quà Tết.

Người dân Ê đê thường tổ chức lễ hội cồng chiêng trong những ngày đầu năm mới. Không khí rộn ràng, vui tươi giúp xua đuổi thú dữ, se duyên vợ chồng, được xem là tín hiệu đón giao thừa, là ngày hội đầu xuân. Lễ hội cồng chiêng được diễn tấu tập thể, mang giá trị tâm linh. Theo quan niệm của người Ê đê, khi âm thanh công chiêng vang lên là lúc kết nối giữa Giàng (trời), thần linh, ông bà tổ tiên với con cháu.



Lễ hội cồng chiêng

Tết của dân tộc Cơ Tu – Nét ẩm thực đặc sắc
Đầu năm mới là thời điểm công việc nương rẫy đã xong, ngô thóc khô được cất vào trong kho, những người dân Cơ Tu xa cứ đang chuẩn bị về nhà để đón Tết cùng gia đình.

Họ bắt đầu đón Tết bằng việc ủ rượu cần, rượu cần ủ càng lâu vị càng nồng đượm, được nước và thơm ngon. Không những thế, dân tộc Cơ Tu còn giã gạo, hái lá đót để gói bánh cuốt, họ dùng lá chuối rừng gói bánh hay dùng thay đĩa, bát khi chia phần thức ăn. Người Cơ Tu cũng gói bánh tét và bánh chưng, vẻ ngoài của bánh nhìn không được sắc sảo nhưng vị bánh khá ngon.

Ẩm thực đặc sắc ngày Tết của người Cơ Tu

Ẩm thực đặc sắc ngày Tết của người Cơ Tu

Khác với các dân tộc ở Tây Nguyên uống rượu cần tập thể khi bỏ nhiều cần một lúc vào 1 ché rượu thì họ chỉ cắm một cái cần duy nhất vào ché rượu để hút rượu bào các vỏ bầu khô, ống nứa, ấm,… rồi rót ra bát để mời khách. Khi khách đến nhà sẽ được chủ nhà mời loại rượu đậm, nhạt tùy thuộc vào mức độ thân thiết.

Trước Tết tầm 1 tuần, đồng bào thường đánh cá tập thể trên các con sông lớn, phụ nữ và trẻ em xúc cá bằng vợt ở những con suối nhỏ. Cá thường được nướng, sau đó xông khô rồi bỏ vào ống nứa trên giàn bếp, chế biến như thịt khô.

Vào đêm giao thừa, mọi người nấu cơm hoặc thịt gà, đồ xôi,… đưa lên đình để già làng, đại diện gia đình cúng xin thần linh ban cho một năm mới mùa màng tươi tốt, khỏe mạnh,… Kỹ tính trong các dịp lễ hội khác là thế nhưng trong dịp Tết, người Cơ Tu lại không kiêng kỵ gì. Khi cúng xong, đồng bào quây quần bên nhau, cùng nâng rượu chúc phúc năm mới. Họ ôn lại những cái khổ cực của ngày hôm qua, ca ngợi cuộc sống ấm no, đầy đủ của ngày hôm nay để giáo dục con cháu