• ABOUT
• HOME

//
you're reading...
GÓP NHẶT CÁT ĐÁ, TRUYỆN NGẮN, VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
Hàng nước cô Dần * Thạch Lam
POSTED BY SEASHELLOC ⋅ THÁNG MƯỜI 25, 2018 ⋅ BÌNH LUẬN VỀ BÀI VIẾT NÀY

 

 

 

 

Thạch Lam (1910-1942) là một nhà văn Việt Nam nổi tiếng thuộc nhóm Tự Lực văn đoàn. Ông cũng là em ruột của 2 nhà văn khác nổi tiếng trong nhóm là Nhất Linh và Hoàng Đạo. Ngoài bút danh Thạch Lam, ông còn có các bút danh là Việt Sinh, Thiện Sỹ. Tác phẩm của ông gồm có :

– Gió đầu mùa (tập truyện ngắn, Nxb Đời nay, 1937)
– Nắng trong vườn (tập truyện ngắn, Nxb Đời nay, 1938)
– Ngày mới (truyện dài, Nxb Đời nay, 1939)
– Theo giòng (bình luận văn học, Nxb Đời nay, 1941)
– Sợi tóc (tập truyện ngắn, Nxb Đời nay, 1942)
– Hà Nội băm sáu phố phường (bút ký, Nxb Đời nay, 1943)
– Và hai quyển truyện viết cho thiếu nhi: Quyển sách, Hạt ngọc. Cả hai đều do Nxb Đời Nay ấn hành năm 1940.

 

@@@@@@@@@@@@

 

Cô Dần là một thiếu nữ hãy còn trẻ, cứ nghe tên cô thì đủ biết (cái lối đặt tên của cổ nhân ta nghĩ cũng thẳng thắn và thực thà: mang cái tuổi trong tên mình, không còn giấu diếm.) Tuy vậy, cô là một thiếu nữ đảm đang lắm. Tất cả các cô hàng nước đều đảm đang. Một mình cô trông nom cái cửa hàng nước ở trước cửa chợ Đồng Xuân, bên cạnh bà cô bán hàng xôi, và cũng như bà, cô bán hàng từ chín mười giờ tối, suốt đêm cho tới sáng.

Cửa hàng của cô cũng không có gì: một vài miếng trầu, một vài phong thuốc lào, một bao thuốc lá bán lẻ, vài cái bát uống nước úp xuống mặt trõng. Nhưng hàng cô Dần có một chút đặc biệt hơn: cô không bán nước vối hay nước chè tươi. Cô bán nước chè, tôi không biết là chè mạn hay bột, chỉ biết là một thứ chè cũng dễ uống. Và có lẽ bán cho người ở đất “văn minh” nên cô bán nước chè uống với đường. Và ấm chè của hàng cô bao giờ cũng nóng sôi, dù trời rét hay trời nóng, mùa đông hay mùa hạ, ấm chè bọc một cái áo rất cẩn thận, dựng bên một hỏa lò than hồng, mang một ấm nước bao giờ cũng reo sôi.

Ai uống nước đường thì đã có cốc thủy tinh: một xu một cốc. Cô múc vào cốc một vài thìa đường – tuy đường đắt mà xem ra cô cũng múc nới tay lắm. Nghiêng bình chè rót đầy cốc, và đưa lên cho khách với cái nhìn của đôi con mắt nhỏ, lanh lẹ, hai con ngươi đen bóng loáng, như hai con mắt của một con vật non nào.

Ăn cơm xong mà được một cốc chè đường rất nóng thì ai chẳng thích. Nên hàng cô Dần đông khách lắm, có khi cô trở tay không kịp. Kẻ đứng người ngồi, xúm vòng quanh, nhưng ngồi xổm mà thôi, vì hàng nước ấy lại còn cái đặc biệt nữa là không có ghế ngồi. Những bác phu xe đặt nón, lần túi lấy một điếu thuốc lào, vài thày đội xếp uống chè từng ngụm nhỏ trên xe đạp gát ở hè, với vài khách hàng áo ngắn còn trẻ tuổi hay điểm thêm vào vị nước một vài câu bông đùa nhè nhẹ đối với cô hàng. Thỉnh thoảng, một bác phu già, rụt rè thầm khẽ bên tai cô hàng nước, hoặc trả tạm một vài xu món nợ còn lại, hoặc nàn nì xin chịu nữa. Cô hàng nhíu đôi lông mày nhỏ lại một chút, nhưng cô dễ tính rồi cũng bằng lòng.

Cô nhũn nhặn lắm: cô mặc một áo tứ thân nâu cũ, giản dị và đảm đang như các cô gái Việt Nam. Trong mấy ngày Tết người ta mới thấy cô khoác cái áo mới hơn một chút, vấn vành khăn tròn trặn và chặt chẽ hơn. Và dưới mái tóc đen, lúc đó mới lấp lánh mặt đá của đôi hoa vàng, bà cụ đánh cho cô năm vàng còn rẻ, làm cái vốn riêng, chắc thế.

Cô không đẹp chỉ xinh thôi, và tính cô cũng như tuổi cô còn trẻ con lắm. Thấy khách hàng nói một câu bông đùa, cô đã tưởng người ta tròng ghẹo mình, nhíu đôi lông mày lại, ngoe nguẩy cái mình. Khách hàng trông thấy chỉ cười. Nhưng cô hàng cũng không giận ai lâu: chỉ một lát cô lại vui tính ngay.

Một hai năm nữa, lớn lên đi lấy chồng, ai là người thay cô trông nom ngôi hàng nước “Hà Nội như động tiên sa?”

Cô bé em cô, hẳn vậy, sẽ ngồi bán hàng thay chị, lại que diêm điếu thuốc, miếng trầu, để kéo dài mãi mãi cái phong vị bình dân và mộc mạc của các cô hàng nước, cùng với các cô hàng xén kĩu kịt đi chợ Đông chợ Đoài, là cái tinh hoa thuần túy của người Việt Nam từ xửa xưa đến giờ.