Tục ngữ Việt Nam để lại cho thế hệ mai sau những khó tàng kinh nghiệm quý báu. Mỗi câu tục ngữ đều mang đến lời khuyên bổ ích để con người sống đẹp và sống có ích hơn. Có một câu tục ngữ mà em luôn lấy nó làm "kim chỉ nam" trong cuộc sống mỗi khi thất bại hay cảm thấy mệt mỏi, đó là câu "Có chí thì nên".

Vậy, "chí" ở đây là gì? Chí chính là ý chí, là chí hướng trong mỗi chúng ta. Chí cũng chính là sự quyết tâm, là nghị lực bền bỉ bên trong mỗi con người, nó thuộc phạm trù tinh thần. "Nên" có nghĩa là sự thành công, là những gì mà ta đạt được sau khi nỗ lực hết mình. "Nên" chính là thành quả, cũng là niềm vui mà còn người có được, nó thuộc yếu tố tích cực, vừa thể hiện phạm trù vật chất vừa thể hiện phạm trù tinh thần. Câu tục ngữ "Có chí thì nên" khẳng định sự cần thiết và quan trọng của ý chí, mỗi con người nếu có ý chí, có quyết tâm và hết mình với mục tiêu của mình thì sẽ làm nên thành công.

Thật vậy, ý chí và nghị lực luôn cần thiết trong mọi thời điểm bởi cuộc sống không phải lúc nào cũng đầy màu hồng và bằng phẳng. Trên con đường theo đuổi những mục tiêu và khát vọng ta luôn gặp phải những bất trắc, khó khăn, những đoạn đường gồ ghề mà nếu không có ý chí sẽ không thể vượt qua. Ngược lại, nếu nuôi dưỡng ý chí, kiên trì với mục tiêu, thấy khó khăn không nản, thấy thất bại không lùi vẫn cần mẫn bước tiếp thì chắc chắn một ngày thành quả sẽ đến.

Trong văn học, ta đã được tiếp xúc với nhiều nhân vật có ý chí và nghị lực phi thường. Đó là chàng Thạch Sanh chiến thắng những độc ác, xấu xa để lập nên chiến công hiển hách, tìm thấy hạnh phúc đời mình. Là cô Tấm dẫu năm lần bảy lượt bị mẹ con Cám hại vẫn không ngừng tranh đấu để giành lại sự tự do và cuộc sống bình yên. Là những người lính trẻ trong Đồng chí của Chính Hữu với chí nguyện giết giặc cứu nước, luôn sẵn sàng tay súng, góp phần mình vào công cuộc chiến đấu của đất nước. Là những cô gái mở đường trên đỉnh Trường Sơn đầy bom đạn, dẫu hiểm nguy họ vẫn kiên trì với lý tưởng, chính họ đã góp một phần máu xương mình cho Tổ quốc hôm nay.

Quả ngọt của cây ý chí lúc nào cũng đáng được trân trọng và nâng niu, quả ngọt từ ý chí nuôi dưỡng lúc nào cũng mát lành, đáng ngưỡng mộ. Trong thực tế, ta bắt gặp không ít người có được thành công nhờ sự bền lòng của ý chí. Đó là thầy Nguyễn Ngọc Kí dẫu đôi tay không được lành lặn vẫn giữ ý chí của mình, nuôi quyết tâm cố gắng rèn luyện và đã trở thành một nhà giáo ưu tú, truyền cảm hứng sống cho bao thế hệ hôm nay. Là trạng nguyên Nguyễn Hiền bằng ý chí đã vượt qua những nhọc nhằn của tuổi thơ để trở thành người tài giúp ích cho đất nước. Là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, nhờ ý chí và kiên định, vượt qua trăm ngàn sự hiểm nguy để soi sáng con đường cách mạng, đưa dân tộc đi đến thắng lợi, thống nhất. Là chàng trai Trần Ngọc Vũ Hoàng, bằng nghị lực phi thường, và quyết tâm vươn tới ước mơ giúp ba mẹ nghèo, anh đã học tập, vượt khó để dành lấy vòng nguyệt quế vinh quang, đi du học để phát triển, mang lại niềm vui cho gia đình, giúp ích cho xã hội. Và gần đây, ta còn thấy được đó là hình ảnh của nữ diễn viên Mai Phương, một người mẹ đơn thân nghị lực, căn bệnh ung thư đã mang đến muôn vàn những cơn đau đớn về thể xác nhưng chẳng thể nào dập tắt ý chí chiến đấu đến giây phút cuối cùng. Mai Phương đã mãi ra đi trong sự tiếc nuối của người hâm mộ nhưng ý chí, nghị lực của người con gái bé nhỏ ấy mãi là tấm gương sáng cho hàng triệu người, đặc biệt là thế hệ trẻ. Đó còn là một đất nước Việt Nam cùng chung ý chí chống dịch Covid, với tinh thần đoàn kết, ý chí quyết thắng, sự đồng lòng của Đảng và nhà nước, chúng ta cũng sẽ sớm vượt qua giai đoạn khó khăn để hướng đến cuộc sống tốt đẹp.

Ý chí có ý nghĩa như vậy, nhưng trong cuộc sống, ta vẫn thấy nhiều người lại thiếu mất đi yếu tố cần thiết này. Một vài người trẻ dễ nản chí khi lỡ gặp chuyện không hay, dễ bỏ cuộc khi mới bước được bước đầu tiên trong hành trình dài của mình. Một vài người khác lại bị quan, cứ ngập chìm trong than vãn, mệt mỏi mà chẳng thể thoát ra, họ sống dựa vào người khác, phụ thuộc vào người khác. Họ là những người thiếu bản lĩnh, sợ khó, sợ khổ nên chẳng thể tìm thấy chính mình, khẳng định vị trí của mình trong xã hội. Giải một bài toán khó, mới hai lần đã bỏ cuộc, viết một bài văn hay, mới mở bài đã chán nản. Không thi đậu đại học lại vội vàng chọn cái chết để chấm dứt cuộc đời. Đó là sai lầm rất lớn của tuổi trẻ.

Cần có ý chí để có được thành công, cần nuôi dưỡng ý chí để vươn tới những điều tốt đẹp cho mình, cho gia đình và xã hội. Ý chí không phải sẵn có mà phải luyện tập, phải vấp ngã, phải trải qua, phải hành động mới có được. Ngay từ bây giờ, hãy cố gắng nhìn lại mình, xem xét những ưu điểm để phát huy, khắc phục những khuyết điểm đề hoàn thiện, kiên trì mỗi ngày, quyết tâm trong mỗi khoảnh khắc, có như vậy mới thành công.

Chúng ta là những học sinh của thời đại mới, thời đại của hội nhập và phát triển, vì vậy phải càng bản lĩnh càng cố gắng hơn nữa. "Có chí thì nên" , hãy hành động, hành động với tư duy mở, ý chí phi thường để trở thành con người mà bản thân từng mơ ước.