I. Mở bài:

• Nguyễn Thành Long (1925 – 1991) là cây bút chuyên về truyện ngắn và bút kí, truyện của Nguyễn Thành Long hấp dẫn người đọc bằng giọng văn trong sáng, giàu chất thơ, cốt truyện tưởng như giản đơn mà rất giàu ý nghĩa khái quát.
• “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả chuyến công tác của Nguyễn Thành Long ở Lào Cai năm 1970, in trong tập “Giữa trong xanh” (1972). Nhân vật chính trong tác phẩm là anh thanh niên làm việc ở trạm khí tượng. Đó là một người lao động mới với những phẩm chất: yêu đời, yêu nghề, say mê và có trách nhiệm cao trong công việc; có tình cảm nồng hậu hiểu khách luôn biết quan tâm tới mọi người và rất khiêm tốn.

II. Thân bài

1. Hoàn cảnh sống và công việc:

• Anh sống và làm việc trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600mm “ Xung quanh anh chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo” công việc của anh là “làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu”, cụ thể là “đo gió, đo mưa, đo nắng tính mây, đo chấn động mặt đất” nhằm dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao.
• Công việc ấy có nhiều gian khổ: “Gian khổ nhất là lần ghi và báo lúc một giờ sáng. Rét …có cả mưa tuyết … Nửa đêm …. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới”.
• Gian khổ nhất là sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng một mình trên đỉnh núi cao không một bóng người. Cô đơn đến mức thèm người quá” phải kiếm cớ dừng xe qua đường để được gặp người.
• Từ việc miêu tả hoàn cảnh sống ấy, tác giả đã làm nổi vật những phẩm chất tốt đẹp của anh thanh niên.