Miền Bắc và Đông Bắc Bộ nằm ở phía Bắc của Việt Nam, giáp với Biển Đông phía Đông, Lào phía Tây, các tỉnh miền Trung phía Nam và phía Bắc giáp với Tây Bắc Bộ. Về mặt địa lý, miền Bắc và Đông Bắc Bộ có vị trí từ 20 độ 45 phút đến 23 độ 23 phút vĩ Bắc và từ 103 độ 01 phút đến 108 độ 22 phút kinh Đông.

Địa hình miền Bắc và Đông Bắc Bộ phức tạp, chia thành nhiều vùng đất có độ cao khác nhau. Vùng núi cao và đồi núi chiếm phần lớn, với nhiều đỉnh núi cao trên 3.000 mét như Fansipan, Pu Ta Leng, Phan Xi Păng. Khu vực này cũng có nhiều sông lớn như sông Hồng, sông Lô, sông Cầu, sông Thương, sông Đà...

Khí hậu ở miền Bắc và Đông Bắc Bộ có hai mùa rõ rệt: mùa đông lạnh và khô, mùa hè nóng và mưa nhiều. Đặc biệt, khu vực núi cao và các thung lũng có độ cao trên 1.000 mét có khí hậu lạnh quanh năm, thường có tuyết rơi vào mùa đông. Khu vực này còn thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các đợt không khí lạnh từ phía Bắc, gây ra rét đậm, rét hại.

Các dãy núi lớn ở miền Bắc và Đông Bắc Bộ bao gồm:

• Dãy Hoàng Liên Sơn với đỉnh Fansipan cao nhất Đông Nam Á (3.143m).
• Dãy Trường Sơn, chạy dọc theo biên giới Việt-Lào, có nhiều đỉnh núi lớn như Ngọc Linh, Hàm Rồng, Cô Tiên.
• Dãy đồi núi Thái Nguyên.
• Dãy núi Bảo Lộc - Lâm Viên ở Đông Bắc Bộ.

Khu vực này có khí hậu lạnh do tác động của các dòng không khí lạnh từ phía Bắc, đồng thời có sự ảnh hưởng của địa hình với độ cao khác nhau. Bên cạnh đó, khu vực này nằm gần khu vực cực Bắc.
 

nên cũng bị ảnh hưởng bởi luồng gió lạnh từ cực Bắc di chuyển xuống. Khí hậu lạnh ở khu vực núi cao còn được tăng cường bởi độ cao và địa hình phức tạp, khiến cho khu vực này có thể xuất hiện tuyết phủ vào mùa đông.

Ngoài ra, khu vực này cũng nằm trong vùng gió mùa Đông Bắc, khiến cho không khí khô ráo và rét đậm vào mùa đông. Trong khi đó, mùa hè nóng và ẩm, do bị ảnh hưởng bởi gió mùa Tây Nam và gió mùa Đông Nam.

Tóm lại, miền Bắc và Đông Bắc Bộ có địa hình phức tạp, núi non cao, các dòng sông lớn chảy qua và có khí hậu lạnh vào mùa đông và nóng ẩm vào mùa hè. Khu vực này có nhiều dãy núi lớn và sông lớn như dãy Hoàng Liên Sơn, dãy Trường Sơn, sông Hồng, sông Lô, sông Cầu, sông Thương và sông Đà.