Tác phẩm Cô bé bán diêm của An-đéc-xen là một tác phẩm vô cùng sâu sắc thể hiện cái nhìn nhân sinh vô cùng nhân văn của tác giả - một con người luôn gắn liền với những đứa trẻ trên toàn thế giới. Câu chuyện gợi lên một thế giới mà trong đó những đứa trẻ phải chịu cuộc sống lam lũ, lầm than, chịu nghèo khổ cơ cực, mà không ai đoái thương, giúp đỡ, dẫn tới cái chết thương tâm của cô bé tội nghiệp đó.

Cô bé bán diêm khốn khổ của chúng ta đã chịu những tổn thương về thể chất cũng như tinh thần một cách nặng nề. Trong cuộc sống không có gì buồn bã, tủi hổ hơn việc bị bỏ rơi, bơ vơ lạc lõng trước cuộc đời này. Truyện ngắn "Cô bé bán diêm" của nhà văn An-đéc-xen đã gợi lên trong lòng người đọc những xót xa nghẹn ngào trước những cảnh đời lầm than cơ nhỡ.

Câu chuyện xoay quanh đêm cuối năm, vào đêm giao thừa giây phút thiêng liêng của một năm. Khi mà năm mới sắp bước sang và năm cũ qua đi mang theo những hy vọng mới cho con người về những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Trong bão tuyết, mưa gió, trong cái rét cắt da cắt thịt của mùa đông. Có một cô bé bán diêm vô cùng tội nghiệp. Cô bé ấy đi chân không dưới nền tuyết lạnh giá, đầu không có mũ, chiếc áo khoác mỏng manh. Em đi trong mưa tuyết, những cơn gió thổi qua rét run cầm cập.

Em luôn miệng mời những người qua đường mua cho mình những bao diêm nhỏ. Nhưng không có ai đoái thương, mua giúp em một bao diêm nhỏ. Từ sáng tới giờ em cũng chưa được bố thí cho mẩu bánh mì hay vài đồng tiền lẻ nào, bụng em cồn cào vì đói, hai bàn tay lạnh cóng, tê cứng. Em nhìn vào những ô cửa sổ trong những ngôi nhà sáng đèn kia. Họ đang vui vẻ sum vầy bên nhau bên mâm cơm gia đình thật hạnh phúc, cạnh đó có lò sưởi, có cây thông nô-en lung linh sắc màu. Trên bàn ăn có rất nhiều món ngon, có súp nóng và thịt ngỗng quay, béo ngậy…

Hai hình ảnh vô cùng đối lập khiến cho câu chuyện càng thêm bi kịch. Nếu trước đây An-đéc-xen đã từng viết rất nhiều câu chuyện cổ tích hay dành cho các bạn nhỏ. Trong những câu chuyện cổ tích đều kết thúc vô cùng có hậu, người hiền lành sẽ gặp may mắn, kẻ độc ác gian ngoan sẽ phải trả giá. Nhưng trong câu chuyện này dường như tác giả An-đéc-xen muốn khai thác một khía cạnh khác của xã hội, một khía cạnh hiện thực đáng phê phán đó chính là sự vô tâm của con người trước nỗi đau của đồng loại. Sự hờ hững của người lớn với những mảnh đời bất hạnh éo le như cô bé bán diêm.

Cảnh ngộ của cô bé bán diêm trong đêm cuối năm khiến cho trái tim người đọc thắt lại vì đau đớn. Trong khi mọi người, mọi nhà đều hưởng niềm vui quây quần hạnh phúc bên nhau thì em bé bán diêm tội nghiệp của chúng ta phải chịu đói chịu rét ngoài kia trong đêm giao thừa. Đường đêm càng lúc càng vắng người bởi chẳng ai muốn ra đường vào giờ này. Nếu có phải đi thì tất cả đều rất vội vàng mau mau chóng chóng để trở về nhà, nên chẳng ai quan tâm tới em bé khốn khổ của chúng ta.

Em cũng không thể về nhà khi chưa bán được đồng nào. Nếu bây giờ em quay trở về nhà em sẽ bị cha mình đánh đập bởi em không mang tiền về thì ông ấy không có gì mua rượu uống. Cô bé bán diêm ngồi thu mình vào trong khe nhỏ của hai ngôi nhà. Cô bé nghĩ mình thử bật một que diêm sưởi ấm đôi tay đang lạnh cóng. Khi ánh sáng que diêm vút lên cô bé của chúng ta nhìn thấy một bàn đầy thức ăn, có đủ các món ngon chưa từng thấy. Với cái bụng trống rỗng vì đói, thì việc cô bé đáng thương của chúng ta mơ một bữa ăn nó là điều vô cùng dễ hiểu.

Rồi khi que diêm vụt tắt trả cô bé lại với khoảng đường tối tăm, những cơn gió tuyết thổi qua mặt. Cô bé lại quẹt que diêm thứ hai lên, trong lần này cô nhìn thấy một cái lò sưởi, ánh sáng và hơi nóng của nó làm em vô cùng thích thú vì ấm áp. Nó sưởi ấm cơ thể và tâm hồn đang buốt lạnh của em. Rồi que diêm thứ ba được quẹt, em nhìn thấy một cây thông nô-en lung linh trên đó có treo rất nhiều món quà to nhỏ khác nhau, rồi có cả đèn xanh đỏ nhấp nháy vô cùng đẹp mắt.

Cô bé quẹt que diêm thứ tư trong lần này cô bé của chúng ta nhìn thấy người yêu thương duy nhất của mình. Đó chính là bà ngoại của em. Bà là người luôn thương em, nhường phần ăn của mình cho em, sưởi ấm tâm hồn cô đơn của em. Nhưng từ năm ngoái bà đã qua đời bỏ lại em với ông bố độc tài, suốt ngày chỉ biết say rượu rồi đánh đập em. Em nhìn thấy bà, em muốn đi theo bà nên em đã gọi lớn "Bà ơi đợi cháu với" Trong giây phút đó em thấy bà mỉm cười với mình bà ôm em vào lòng rồi nắm lấy tay em. Hai bà cháu cùng nhau bay lên trời.

Mỗi que diêm đều thể hiện một mong muốn ước mơ của cô bé bán diêm tội nghiệp. Ánh sáng của que diêm đã sưởi ấm tâm hồn em. Nó mang lại cho em những niềm hạnh phúc nhỏ nhoi ngắn ngủi rồi vụt tan biến. Sáng hôm sau, ngày đầu tiên của năm mới người ta nhìn thấy xác một đứa bé lang thang nằm trong khe tường của hai ngôi nhà. Trên môi cô bé vẫn nở nụ cười mãn nguyện.

Cho dù tác giả An-đéc-xen đã cho cô bé bán diêm của chúng ta một cái chết vô cùng nhẹ nhàng mãn nguyện, nhưng đâu đó chúng ta vẫn cảm nhận được sự tàn nhẫn của con người đối với nhau. Chính sự tàn nhẫn của người xung quanh, sự lãnh cảm của mọi người mà em bé của chúng ta đã phải rời khỏi trần gian tìm nơi nương náu ở miền cực lạc nào đó.

Hình ảnh cô bé bán diêm để lại cho chúng ta rất nhiều suy nghĩ về những số phận bất hạnh trong cuộc sống.