Người ta thường nói: “Trời không tạo ra người đứng trên người và cũng không tạo ra
người đứng dưới người”. Kể từ khi tạo hóa làm ra con người thì tất cả sinh ra đều bình
đẳng, mọi người đều có tư cách, có địa vị như nhau, không phân biệt đẳng cấp trên dưới,
giàu nghèo.
Loài người – chúa tể của muôn loài – bằng hoạt động trí óc và hoạt động chân tay mà
biến mọi thứ có trên thế gian thành vật có ích cho bản thân mình. Nhờ thế mà thỏa mãn
được nhu cầu ăn, mặc, ở, sống tự do theo ý muốn và không làm phiền, làm cản trở cuộc
sống của đồng loại (...). Vậy mà nhìn rộng ra khắp xã hội, cuộc sống con người luôn có
những khoảng cách một trời một vực. Đó là khoảng cách giữa người thông minh và kẻ
đần độn; giữa người giàu và người nghèo; giữa tầng lớp quý tộc và tầng lớp hạ đẳng.
Như thế là tại làm sao? Nguyên nhân thực ra rất rõ ràng. Cuốn sách dạy tu thân “Thực
ngữ giáo” có câu: “Kẻ vô học là người không có tri thức, kẻ vô tri thức là người ngu
dốt”. Câu nói trên cũng có thể hiểu: sự khác nhau giữa người thông minh và kẻ đần độn
là ở chỗ có học hay vô học mà thôi.
7+
….Như tôi đã đề cập: ở cọn người vốn dĩ không có chênh lệch sang hèn, giàu nghèo. Vì
thế có thể nói rằng: người chịu khó học, hiểu biết nhiều sẽ trở thành người quan trọng,
sống sung túc; người vô học sẽ trở thành con người thấp hèn, nghèo khổ.
(Khuyến học, Fukuzawa Yukichi - Phạm Hữu Lợi dịch, NXB Thế giới, 2017, tr.24)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. Chỉ ra những khoảng cách được tác giả nói đến trong đoạn trích.
Câu 2. Anh/ chị hãy phân tích tác dụng của việc trích dẫn sau:
Cuốn sách dạy tu thân “Thực ngữ giáo” có câu: “Kẻ vô học là người không có tri thức
kẻ vô tri thức là người ngu
dốt”.
Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào về câu nói Trời không tạo ra người đứng trên người
cũng không tạo ra người đứng dưới người ?
Câu 4. Theo anh/chị, học vấn có phải là yếu tố duy nhất quyết định đẳng cấp sang hè
giàu nghèo trong xã hội hiện nay không?