Nam Á là thuật ngữ dùng để chỉ khu vực miền nam của châu Á, gồm các quốc gia hạ Himalaya và lân cận. Nam Á bao gồm các lãnh thổ hiện tại của Afghanistan, Ấn Độ, Bangladesh, Bhutan, Maldives, Nepal, Pakistan và Sri Lanka.

Vị trí địa lí của Nam Á nằm ở phía nam châu Á trong tọa độ từ 4°B đến 38°B. Nam Á tiếp giáp: biển A-rap, vịnh Ben -gan và khu vực Tây Nam Á, Trung Á, Đông Á và Đông Nam Á. Phía đông nam, nam, tây nam và tây của Nam Á tiếp giáp với Ấn Độ Dương.

Ngoài ra khu vực này còn được gọi là bán đảo Nam Á, hay tiểu lục địa Ấn Độ do những đặc điểm về mặt địa lý đem lại. Khu vực này có diện tích rơi vào khoảng 4 triệu km2, chỉ chiếm khoảng 10% diện tích của Châu Á, nhưng lại có điều kiện về tự nhiên, địa hình vô cùng phong phú và đa dạng.

Nam Á được chia thành 3 miền địa hình hoàn toàn khác nhau. Cụ thể như sau:

Phía bắc là hệ thống núi Hi-ma-lay-a hùng vĩ chạy theo hướng tây bắc – đông nam dài gần 2600 km, bề rộng trung bình từ 320 – 400 km. Đây là ranh giới khí hậu quan trọng giữa hai khu vực Trung Á và Nam Á. Về mùa đông, Hi-ma-lay-a có tác dụng chắn khối không khí lạnh từ Trung Á tràn xuống, làm cho Nam Á ấm hơn miền Bắc Việt Nam là nơi có cùng vĩ độ. Về mùa hạ, gió mùa tây nam từ Ấn Độ Dương thối tới, gây mưa lớn trên các sườn núi phía nam.

Phía nam là sơn nguyên Đê-can tương đối thấp và bằng phảng. Hai rìa phía tây và phía đông của sơn nguyên là các dãy Gát Tây và Gát Đông. Nằm giữa chân núi Hi-ma-lay-a và sơn nguyên Đê-can là đồng bằng Ấn-Hàng rộng và bằng phẳng, chạy từ bờ biển A-rap đến bờ vịnh Ben-gan dài hơn 3000 km, bế rộng từ 250 km đến 350 km.

Nằm giữa chân núi Himalaya và sơn nguyên Đê-can là đồng bằng Ấn – Hằng với địa hình rộng và bằng phẳng, chạy thẳng từ bờ biển A-rập đến bờ vịnh Ben-gen với độ dài hơn 3000 km, rộng khoảng 250 – 350 km.

Ngoài ra vùng duyên hỉa phía đông nam Ấn Độ còn có một hòn đảo lớn, hiện nay là nước Xri Lan-ca, Man-đi-vơ.

Nằm ở vị trí địa lý và địa hình như trên, Nam Á có khí hậu, sông ngòi và cảnh quan tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên như sau:

Thứ nhất, Khí hậu đại bộ phận khu vực Nam Á là khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mưa nhiều nhất trên thế giới.

Thứ hai, Nhịp điệu gió mùa tạo ra sự phân hóa đa dạng của lượng mưa, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và sinh hoạt.

– Dãy Hi-ma-lay-a: khí hậu thay đổi theo độ cao và phân hóa phức tạp.

– Sườn phía nam đón gió mùa tây nam nên có mưa nhiều, sường bắc mưa ít, độ cao trên 4500m là đới băng tuyết vĩnh cửu.

– Sườn bắc chắn gió mùa đông bắc nên phía nam Himalaya không quá lạnh như những nơi cùng vĩ độ ở Việt Nam.

– Vùng Tây Bắc Ấn Độ và Pa-ki-xtan: khí hậu nhiệt đới khô, lượng mưa 200 – 500mm. Phía đông có lượng mưa nhiều nhất thế giới.

=> Địa hình là nhân tố ảnh hưởng rõ rệt đến sự phân hóa khí hậu Nam Á.

Thứ ba, Nam Á có nhiều sông lớn: sông Ấn, sông Hằng, sông Bra-ma-pút.

Thứ tư, Cảnh quan: rừng nhiệt đới ẩm, xavan, hoang mạc và cảnh quan núi cao.

Thứ năm, Về tài nguyên thiên nhiên thì khu vực Nam Á lại không phải là khu vực quá nổi trội là có nhiều tài nguyên thiên nhiên, một số tài nguyên chính của khu vực này có thể kể tên đó chính là: Than, dầu khí, khoảng sản, gỗ… Ngoài ra còn rất tiềm năng với hoạt động thủy điện, thủy sản.

Nhìn chung điều kiện tự nhiên và khí hậu khu vực Nam Á thích hợp phát triển nông nghiệp, các hoạt động trồng trọt các loại cây trồng chủ yếu của khu vực này có thể kể đến như chè, gạo, lúa mì, các loại rau xanh…ngoài ra hoạt động chăn nuôi cũng rất phát triển như trâu, bò, dê, cừu…